«Χωρίς να γυρίσω πολύ πίσω στο χρόνο, και για να μιλήσω για τη σημερινή εποχή, διαπιστώνω ότι πολλοί από τους Ρώσους φίλους μου δεν ντρέπονται πια να δείχνουν τον κυνισμό τους. Αυτή είναι μια μεγάλη διαφορά ανάμεσα στους Δυτικούς και τους Ρώσους. Στη Δύση, όλοι παριστάνουν τους κυνικούς και κοροϊδεύουν τα πάντα. Ο κυνισμός των Ρώσων, όμως, είναι τόσο βαθύς που σου προκαλεί σοκ. Είτε πρόκειται για τις επιχειρηματικές είτε για τις προσωπικές σχέσεις, οι Ρώσοι χαρακτηρίζονται από ένα μηδενισμό, τον οποίο ελπίζω ότι δεν έχω κληρονομήσει».
Αυτά λέει στο περιοδικό Nouvel Observateur ο Οουεν Μάθιους, διευθυντής σύνταξης του Newsweek στη Μόσχα, που έχει πατέρα Αγγλο, μητέρα Ρωσίδα, και νυμφεύθηκε Ρωσίδα. «Οταν βρίσκεσαι αντιμέτωπος με τα τεράστια μεγέθη της Ρωσίας, είτε πρόκειται για τις θερμοκρασίες είτε για τις γεωγραφικές αποστάσεις, αισθάνεσαι να συνθλίβεσαι. Το αίσθημα αδυναμίας είναι απόλυτο. Στη Ρωσία, έχεις συχνά την εντύπωση ότι δρουν τιτάνιες δυνάμεις που εκμηδενίζουν τη βούλησή σου και τα σχέδιά σου. Κάθε φιλοδοξία μοιάζει να είναι καταδικασμένη στην αποτυχία. Σε αυτές τις συνθήκες, είναι πιο εύκολο να καταλάβεις πώς γίνονται αποδεκτός ο πόνος και οι αστάθμητοι παράγοντες που μπορούν να συντρίψουν ένα άτομο».
Σε ένα βιβλίο του που εκδόθηκε πρόσφατα με τον τίτλο «Τα παιδιά του Στάλιν», ο Μάθιους περιγράφει την τραγική μοίρα της οικογενείας του. Ποια να είναι άραγε η μοίρα των παιδιών του Πούτιν; «Οσο περίεργο κι αν φαίνεται, πιστεύω ότι τα παιδιά του Πούτιν βρίσκονται σε καλύτερη μοίρα από τα παιδιά του Γέλτσιν. Δεν πίστευα ποτέ ότι θα έφτανα να πω κάτι τέτοιο, αφού ο Γιέλτσιν είναι ένας από τους προσωπικούς μου ήρωες, ενώ τον Πούτιν τον απεχθάνομαι. Τα παιδιά της κοινωνίας που δημιουργήθηκε από τον Γέλτσιν είναι απίστευτα κυνικά, αφού μεγάλωσαν σ' έναν κόσμο που αποκήρυξε όλες τις αξίες του. Παλιές αξίες όπως η εκπαίδευση ή η κοινωνική ιεραρχία κονιορτοποιήθηκαν. Η εποχή Πούτιν έδωσε τουλάχιστον πίσω στους Ρώσους λίγη από την υπερηφάνεια τους. Η επιστροφή αυτής της εθνικής υπερηφάνειας έχει επικίνδυνες συνέπειες, στο βαθμό που τροφοδοτεί ένα δυσώδη εθνικισμό. Οι Ρώσοι έχουν όμως τουλάχιστον και πάλι την αίσθηση ότι η χώρα τους ξανάγινε μια μεγάλη δύναμη. Αν η εποχή Μεντβέντεφ συνεχιστεί και μετά το 2012, πράγμα διόλου σίγουρο δεδομένου ότι ο Πούτιν θέλει να επιστρέψει στο Κρεμλίνο, ελπίζω πως αυτοί που θα έχουν μεγαλώσει αυτή την περίοδο δεν θα θέλουν πια να αναβιώσει η παλιά αυτοκρατορική δύναμη, θα έχουν άλλες προσδοκίες».
Πώς εξηγεί ο Οουεν Μάθιους τις πρόσφατες δηλώσεις του προέδρου Μεντβέντεφ, σύμφωνα με τον οποίο η Ρωσία είναι καθυστερημένη και διεφθαρμένη; «Ο Μεντβέντεφ είπε ότι η Ρωσία έχει παραλύσει από μια οικονομία σοβιετικού τύπου, ότι ο αλκοολισμός είναι ένα μεγάλο και ανεξέλεγκτο πρόβλημα, ότι η αταξία είναι πανταχού παρούσα και ότι οι Ρώσοι διοικούνται από διεφθαρμένους. Όλα αυτά είναι αλήθεια. Οι δηλώσεις αυτές αιφνιδίασαν τους πάντες, συμπεριλαμβανομένων των ανωτάτων στελεχών του καθεστώτος. Είναι θετικό να λέει δημοσίως τέτοιες αλήθειες ένας ηγέτης. Το πραγματικό πρόβλημα, όμως, είναι ότι το ψάρι βρωμάει πρώτα από το κεφάλι. Δεν μπορείς να λες ότι το σύστημα είναι σάπιο όταν βρίσκεσαι στην κορυφή της πυραμίδας, για τον απλό λόγο ότι η καρδιά του προβλήματος βρίσκεται στο ίδιο το περιβάλλον του Μεντβέντεφ. Οι άνθρωποι αυτοί είναι στενοί σύμμαχοι του Πούτιν, ο οποίος λεηλάτησε τις επιχειρήσεις και έδιωξε από τη χώρα ή φυλάκισε πολύ κόσμο. Η κυβέρνηση δεν βρίσκεται αντιμέτωπη μ' ένα πρόβλημα που έχει να κάνει με διεφθαρμένους κυβερνήτες απομακρυσμένων και καθυστερημένων επαρχιών: οι ρίζες του κακού βρίσκονται μέσα στο Κρεμλίνο».
Πηγή: Le Nouvel Observateur, ΑΠΕ-ΜΠΕ
