Eνα χρόνο μετά την έναρξη της ισραηλινής στρατιωτικής επίθεσης εναντίον της Γάζας, η εύθραυστη ηρεμία που επικρατεί στα «σύνορα» ανάμεσα στο οχυρό της Χαμάς και το Ισραήλ εγείρει ένα ερώτημα: πότε θα γίνει η επόμενη σύγκρουση;
Η επιχείρηση, που ξεκίνησε στις 27 Δεκεμβρίου του 2008 και διήρκεσε τρεις εβδομάδες, προκάλεσε μια ανθρωπιστική καταστροφή για τους 1,4 εκατομμύριο κατοίκους της Γάζας, έπληξε τη στρατιωτική ισχύ της Χαμάς, κηλίδωσε τη διεθνή εικόνα του Ισραήλ, αλλά δεν μείωσε καθόλου την αποφασιστικότητα των δύο πλευρών να αναμετρηθούν ξανά με την πρώτη ευκαιρία.
«Αυτόν τον χειμώνα, ούτε ένας ισραηλινός στρατιώτης ή άμαχος δεν σκοτώθηκε από τους τρομοκράτες, ένα φαινόμενο πρωτοφανές για τις τελευταίες δεκαετίες», δήλωσε ο στρατηγός Αμος Γιαντλίν, επικεφαλής της ισραηλινής στρατιωτικής αντικατασκοπείας. Φέτος, εκτοξεύτηκαν από τη Γάζα 280 ρουκέτες και οβίδες, έναντι 1.750 την προηγούμενη χρονιά. Οι ρουκέτες αυτές δεν οδήγησαν σε άρση της κατάπαυσης του πυρός ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς, με εξαίρεση τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς της «βιομηχανίας των τούνελ» που έχουν κατασκευαστεί κάτω από τα σύνορα με την Αίγυπτο. Τα τούνελ αυτά επιτρέπουν στον πληθυσμό της Γάζας να επιβιώνει και στη Χαμάς να εξοπλίζεται.
Οι ισραηλινοί στρατιωτικοί θεωρούν ότι τα σποραδικά πυρά δεν προέρχονται από τη Χαμάς, αλλά από κινήματα όπως ο Ισλαμικός Ιερός Πόλεμος, το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης και μερικές ακόμη εξτρεμιστικές παλαιστινιακές οργανώσεις. Οι τελευταίες κατηγορούν μάλιστα τη Χαμάς ότι, εγκαταλείποντας προσωρινά την ένοπλη πάλη, συνεργάζεται με τον «σιωνιστή εχθρό».
Το Ισραήλ, από την πλευρά του, συνεχίζει τη στρατηγική της απομόνωσης της Λωρίδας της Γάζας, τόσο στο πολιτικό όσο και στο οικονομικό επίπεδο. Ο αριθμός των ασθενών και των φοιτητών που μπορούν να εξέλθουν από την περιοχή έχει μειωθεί δραστικά, ενώ απαγορεύεται συστηματικά η είσοδος ξένων διπλωματών. Το Ισραήλ επιτρέπει την ανθρωπιστική βοήθεια, αλλά όχι και την εισαγωγή οικοδομικών υλικών, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο ζωτική για τη Χαμάς τη στρατηγική σύνδεση με την Αίγυπτο. Η τελευταία, όμως, αλλάζει στάση. Με τη βοήθεια αμερικανών τεχνικών, οι αιγυπτιακές αρχές έχουν ξεκινήσει την κατασκευή ενός υπόγειου ατσαλένιου φράγματος που αποσκοπεί στην εξουδετέρωση των τούνελ. Αυτό έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση της Χαμάς, που επικαλείται την αραβική αλληλεγγύη. Αλλά, η Αίγυπτος απαντά ότι πρέπει να αντιμετωπίσει τις απειλές κατά της εθνικής της ασφαλείας, αναφερόμενη εμμέσως στις σχέσεις της Χαμάς με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους της Αιγύπτου.
Στις 14 Δεκεμβρίου, το Κίνημα ισλαμικής αντίστασης γιόρτασε τη 22η επέτειό του με μια εντυπωσιακή κινητοποίηση 100.000 ανθρώπων στους δρόμους της Γάζας. Ο ηγέτης του Χαλέντ Μεσχαάλ έγινε δεκτός με τιμές από τον πρόεδρο του Ιράν. Αν όμως τα σύνορα με την Αίγυπτο κλείσουν, η ροή στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας από το Ιράν και τη Συρία προς τη Χαμάς μπορεί να σταματήσει.
Ο ισραηλινός στρατός βεβαιώνει ότι η Χαμάς έχει ανασυσταθεί και πάλι και το οπλοστάσιό της περιλαμβάνει πλέον ρουκέτες που μπορεί να φτάσουν το Τελ Αβίβ. Όλα δείχνουν ότι ο πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανιάχου θέλει να πείσει τον πληθυσμό ότι ένας νέος πόλεμος με τη Χαμάς είναι αναπόφευκτος. Ταυτόχρονα, δείχνει αποφασισμένος να συνεχίσει τη συλλογική τιμωρία των κατοίκων της Γάζας, ελπίζοντας -μάταια- να προκαλέσει με τον τρόπο αυτό μια εξέγερση εναντίον του ισλαμικού κινήματος.
Επισήμως, το Ισραήλ αρνείται να συνομιλήσει με μια «τρομοκρατική οργάνωση». Η θέση αυτή έχει όμως ανατραπεί στην πράξη με τις διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση του στρατιώτη Γκιλάτ Σαλίτ. Τίποτα δεν θα εμπόδιζε, κατά συνέπεια, την πραγματοποίηση πολιτικών συνομιλιών και την άρση του αποκλεισμού.
Μένει η ανθρωπιστική τραγωδία που ζουν οι κάτοικοι της Γάζας και περιγράφεται στην έκθεση με τίτλο «Failing Gaza» που συνέταξε μια συμμαχία διεθνών ανθρωπιστικών οργανώσεων που λειτουργούν στην περιοχή. Παρόλο που στη σύνοδο του Σαρμ Ελ-Σεϊχ, τον Μάρτιο του 2009, είχε δοθεί η υπόσχεση ότι θα χορηγηθούν στην περιοχή 4 εκατομμύρια δολάρια, έχουν εισέλθει στη Γάζα μόνο 41 φορτία με οικοδομικά υλικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να έχουν ξανακτιστεί ελάχιστα από τα 3.500 σπίτια που καταστράφηκαν και τα άλλα 56.000 που υπέστησαν σοβαρές ζημιές από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς. Χιλιάδες οικογένειες ζουν σε σκηνές. Αλλά κι εκείνες που μένουν σε σπίτια, δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τα παράθυρα που έχουν καταστραφεί, λόγω απαγόρευσης της εισαγωγής γυαλιού.
Την ίδια τύχη γνωρίζουν οι 700 επιχειρήσεις που καταστράφηκαν στις 23 ημέρες του πολέμου, καθώς και τα 18 σχολεία που έχουν μετατραπεί σε ερείπια. Το 80% του πληθυσμού της Γάζας ζει σήμερα κάτω από τα όρια της φτώχειας. Όπως είπε τον περασμένο Ιούνιο ο πρώην πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Τζίμι Κάρτερ, «η μεταχείριση των κατοίκων της Γάζας είναι χειρότερη από εκείνη που επιφυλάσσεται στα ζώα. Ποτέ στην ιστορία δεν είχε απαγορευτεί ως τώρα η παροχή βοήθειας σε έναν πληθυσμό που έχει υποστεί βομβαρδισμούς».
Πηγή: Le Monde, ΑΠΕ-ΜΠΕ