Η βαθύτερη αλλαγή που έχει γνωρίσει η αμερικανική πολιτική κουλτούρα τα τελευταία τριάντα χρόνια ίσως να είναι η μετατροπή του συντηρητισμού από ένα πολιτικό κίνημα σε ένα είδος θρησκευτικού φονταμενταλισμού. Η μετατροπή αυτή δεν είναι τόσο αποτέλεσμα της συμμαχίας ανάμεσα στους ευαγγελικούς προτεστάντες και τη Δεξιά (αν και η συμμαχία αυτή έπαιξε ασφαλώς ρόλο), όσο προϊόν μιας βεβαιότητας τόσο ακλόνητης που δεν συναντά πλέον καμιά πολιτική αντίδραση.
Oπως σημειώνει ο Νιλ Γκάμπλερ στους Los Angeles Times, αυτό που βλέπουμε σήμερα στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι ένας πολιτικός φονταμενταλισμός που έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός θρησκευτικού φονταμενταλισμού. Επί πολλούς αιώνες, η αμερικανική δημοκρατία οικοδομήθηκε πάνω σε αμοιβαίες παραχωρήσεις, στη διαπραγμάτευση, τον συμβιβασμό, στην αποδοχή του γεγονότος ότι η πλειοψηφία κυβερνά με σεβασμό των δικαιωμάτων της μειοψηφίας, και κυρίως στο σεβασμό των αποφάσεων της πλειοψηφίας. Ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός, αντίθετα, στηρίζεται σε αναλλοίωτες αλήθειες που δεν αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης, δεν αλλάζουν, δεν υπόκεινται σε συμβιβασμούς. Με την έννοια αυτή, είναι διαμετρικά αντίθετος προς τη φιλελεύθερη δημοκρατία, όπως ασκείται στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι δημοκράτες από όλο το πολιτικό φάσμα είναι ίσως έτοιμοι να υπερασπιστούν τη δημοκρατία μέχρι θανάτου, ελάχιστοι από αυτούς όμως θα υπερασπιστούν μια συγκεκριμένη πολιτική μέχρι θανάτου. Υπό κανονικές συνθήκες, δεν ξεκινά κανείς μια αιματηρή σταυροφορία για τη ρύθμιση του τραπεζικού συστήματος, τη θέσπιση ελαχίστου μισθού ή τη μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας.
Oταν όμως η πολιτική γίνεται θρησκεία, κάθε πολιτική απόφαση γίνεται υπόθεση ζωής ή θανάτου. Και αυτό ακριβώς παρατηρείται σήμερα στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Τα μέλη του κινήματος Tea Party (που εδώ κι ένα χρόνο οργανώνει θορυβώδεις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις), όλοι εκείνοι που συγκρίνουν τον Ομπάμα με τον Χίτλερ ή τον Στάλιν, οι έξαλλοι τηλεπαρουσιαστές που βγάζουν το ψωμί τους χαρακτηρίζοντας συλλήβδην τους προοδευτικούς εχθρούς της Αμερικής (με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τον εικονιζόμενο Γκλεν Μπεκ, που την εκπομπή του στο Fox News παρακολουθούν 2,3 εκατομμύρια Αμερικανοί), δεν αρκούνται να ασκούν τα δικαιώματά τους στο πλαίσιο του πολιτικού συστήματος. Πιστεύουν ειλικρινά ότι το αμερικανικό πολιτικό σύστημα, εκείνο ακριβώς το σύστημα που εξέλεξε τον Ομπάμα, δεν λειτουργεί πια. Και ότι ο μόνος τρόπος να λειτουργήσει ξανά είναι να αντικατασταθούν οι αβεβαιότητες της πολιτικής ζωής με τις δικές τους βεβαιότητες.
Οι άνθρωποι αυτοί δεν δέχονται καμιά αμφισβήτηση, και αυτός είναι ακριβώς ο λόγος για τον οποίο ο συντηρητισμός έχει μετατραπεί σε θρησκεία. Ο ορθός λόγος δεν τους αφορά, καθώς τα επιχειρήματά τους στηρίζονται στην πίστη και όχι στα γεγονότα. Τίποτα δεν μπορεί να τους κάνει να αλλάξουν, αφού δεν μπορείς να πείσεις τους φανατικούς της θρησκείας για κάτι στο οποίο δεν πιστεύουν ήδη.
Το πρόβλημα είναι μεγάλο, και δεν αφορά μόνο τους προοδευτικούς, αλλά και τους μετριοπαθείς συντηρητικούς που θεωρούν ότι ο συντηρητισμός είναι ιδεολογία και όχι ορθοδοξία. Η θρησκεία δεν μπορεί να καταπολεμηθεί με την πολιτική. Να γιατί η άκρα Δεξιά «κερδίζει» τόσες μάχες. Οι φανατικοί του πολιτικού φονταμενταλισμού χαρακτηρίζονται εξ ορισμού από μεγαλύτερο ζήλο σε σχέση με τους προοδευτικούς ή τους μετριοπαθείς συντηρητικούς. Είναι πιο θορυβώδεις, πιο αδιάλλακτοι, πιο δυσαρεστημένοι, πιο απειλητικοί, πιο αποφασισμένοι να κάνουν τα πάντα προκειμένου να νικήσουν. Η ήττα είναι γι'αυτούς αδιανόητη. Κάθε πολιτική μάχη είναι μια σταυροφορία, ένας ιερός πόλεμος, μια αντιπαράθεση του καλού με το κακό.
Εκείνοι που αντιτίθενται στη θρησκευτική στροφή της πολιτικής πιστεύουν ίσως ότι είναι αρκετό να αλλάξουν στρατηγική. Αλλά κάνουν λάθος. Δεν θα μπορέσουν να κερδίσουν ποτέ τους φονταμενταλιστές, αφού οι τελευταίοι δεν θεωρούν ότι δίνουν μια πολιτική μάχη, αλλά την τελευταία μάχη της Αποκάλυψης.
Πηγή: Los Angeles Times, ΑΠΕ-ΜΠΕ
