Οι μεγάλες οικονομικές αλλαγές της παγκόσμιας ιστορίας σημειώθηκαν όταν νέα συστήματα ενέργειας συνέπεσαν με την εμφάνιση νέων συστημάτων επικοινωνίας. Οταν η τεχνική της ατμομηχανής που κινείται με άνθρακα συνέκλινε με την ανάπτυξη του γραπτού Τύπου, προκλήθηκε η πρώτη βιομηχανική επανάσταση.
Με τα χειρόγραφα και τις παλιές, προφορικές μορφές επικοινωνίας θα ήταν αδύνατο να οργανωθεί η θεαματική ανάπτυξη της οικονομικής δραστηριότητας, που γεννήθηκε από την ατμομηχανή. Στο τέλος του 19ου αιώνα και στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα, οι ηλεκτρικές μορφές επικοινωνίας πρώτης γενιάς -ο τηλέγραφος, το τηλέφωνο, το ραδιόφωνο, η τηλεόραση, οι ηλεκτρικές γραφομηχανές, η αριθμομηχανή κλπ- συνέπεσαν με την εισαγωγή του πετρελαίου και του κινητήρα εσωτερικής καύσης. Και τα εργαλεία αυτά κατέστησαν δυνατή τη δεύτερη βιομηχανική επανάσταση.
Τη δεκαετία του '90, γράφει στην εφημερίδα «Φιγκαρό» ο Τζέρεμι Ρίφκιν, πρόεδρος του Ιδρύματος για τις Οικονομικές Τάσεις στην Ουάσινγκτον, σημειώθηκε μια μεγάλη επανάσταση στον τομέα των επικοινωνιών. Οι ηλεκτρικές μορφές επικοινωνίας δεύτερης γενιάς - οι προσωπικοί υπολογιστές, το Internet, το World Wide Web και οι τεχνολογίες ασύρματης επικοινωνίας- συνέδεσαν το «κεντρικό νευρικό σύστημα» άνω του ενός δισεκατομμυρίου ανθρώπων στη Γη με την ταχύτητα του φωτός. Οταν οι εξελίξεις αυτές συνδεθούν και με την ανανεώσιμη ενέργεια, που είναι αποθηκευμένη κατά ένα μέρος με τη μορφή του υδρογόνου, θα δημιουργηθούν τα πρώτα δίκτυα «διανεμόμενης» ενέργειας. Οπως οι χρήστες του Internet παράγουν και μοιράζονται σήμερα την πληροφορία, έτσι και κάθε εστία θα μπορεί να παράγει ανανεώσιμη ενέργεια και να τη μοιράζεται με άλλα άτομα που έχουν συνδεθεί μαζί της.
Συχνά τίθεται το ερώτημα κατά πόσον η ανανεώσιμη ενέργεια μπορεί μακροπρόθεσμα να παρέχει αρκετό ρεύμα ώστε να τροφοδοτείται μια ολόκληρη εθνική ή παγκόσμια οικονομία. Οπως όμως οι τεχνολογίες των συστημάτων επικοινωνίας δεύτερης γενιάς επέτρεψαν τη σύνδεση χιλιάδων υπολογιστών μεταξύ τους, με αποτέλεσμα τη μετάδοση περισσοτέρων πληροφοριών απ' όσες θα μπορούσε να μεταδώσει ο ισχυρότερος υπολογιστής του κόσμου, έτσι και εκατομμύρια ατομικοί παραγωγοί ανανεώσιμης ενέργειας θα μπορούν να παράγουν περισσότερη ενέργεια απ' όση παράγουν σήμερα οι κεντρικοί σταθμοί.
Η μετάβαση από τη δεύτερη στην τρίτη βιομηχανική επανάσταση θα έχει βέβαια κόστος. Οι τομείς των μεταφορών, του ηλεκτρισμού και των οικοδομών θα πρέπει να αλλάξουν. Οι αλλαγές αυτές, όμως, θα οδηγήσουν στη δημιουργία νέων επιχειρήσεων και εκατομμυρίων θέσεων εργασίας.
Η τρίτη αυτή βιομηχανική επανάσταση, συνεχίζει ο Ρίφκιν, θα έχει τον 21ο αιώνα πολλαπλάσια αποτελέσματα από εκείνα που είχαν οι δύο προηγούμενες επαναστάσεις τους αντίστοιχους αιώνες. Η ταυτόχρονη άφιξη αποκεντρωμένων τεχνολογιών επικοινωνίας και ανανεώσιμης ενέργειας, μέσω ενός ανοιχτού και έξυπνου δικτύου, θα προσδώσει ισχύ στους πληθυσμούς. Για τη νέα γενιά που μεγάλωσε σε ένα λιγότερο ιεραρχημένο και περισσότερο «δικτυωμένο» κόσμο, η δυνατότητα να παράγει τη δική της ενέργεια, όπως παράγει τη δική της πληροφορία, θα είναι κάτι φυσιολογικό.
Το βασικό ερώτημα που πρέπει να θέσει σήμερα κάθε έθνος είναι πού θα βρίσκεται σε τέσσερα χρόνια: στις ενέργειες και τις βιομηχανίες του τέλους της δεύτερης βιομηχανικής επανάστασης ή σ' εκείνες της αυγής της τρίτης;
Πηγή: Le Figaro, ΑΠΕ-ΜΠΕ
