Η ετήσια συνεδρίαση του Ομίλου του Μονακό, που πραγματοποιήθηκε φέτος σε ένα πριγκιπάτο του Κόλπου, ολοκληρώθηκε σε ένα κλίμα απαισιοδοξίας. Οι σύνεδροι -πρώην ή νυν αξιωματούχοι και ειδικοί από τα Ηνωμένα Εθνη, την Ευρώπη, την Αμερική και τη Μέση Ανατολή- διαπίστωσαν ότι οι προεδρικές εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αφήσει εκ των πραγμάτων σε εκκρεμότητα κάθε περιφερειακή πολιτική δράση.
Τίποτα δεν μπορεί να γίνει στο Ιράκ ή το Αφγανιστάν, ενώ οι υποσχέσεις του Τζόρτζ Μπους για την ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους μέσα στο 2008 αποδεικνύεται ότι έγιναν για εντυπωσιασμό.
Υπάρχει ένα όριο στο τι μπορεί να περιμένει κανείς από τους Αμερικανούς στη Μέση Ανατολή, στη μεταμπουσική εποχή. Υπάρχει μια αμερικανική ιδεολογία. Μετά το τέλος της Σοβιετικής Ενωσης, αξιωματούχοι της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής επεξεργάστηκαν μια πολιτική εκδοχή της λεγόμενης Συναίνεσης της Ουάσινγκτον στον οικονομικό τομέα. «Ολοι» τη δέχονται.
Η τουλάχιστον τη δέχονταν μέχρι τώρα. Γιατί η οικονομική συναίνεση της Ουάσινγκτον αρχίζει να έχει ρωγμές. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα δέχονται κριτική για τις συμβουλές που έχουν δώσει. Και η κρίση του αμερικανικού καπιταλισμού έχει καταφέρει ένα πλήγμα στην αμερικανική κυριαρχία στην παγκόσμια οικονομία.
Η αμερικανική εξωτερική πολιτική αναζήτησε ένα νέο πεδίο δράσης μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, που κατά προτίμηση θα περιλάμβανε μια οικουμενική μάχη με στρατιωτικές διαστάσεις. Σύμφωνα με το νέο δόγμα, η Αμερική πρέπει να είναι η κυρίαρχη στρατιωτική δύναμη, ώστε η διεθνής κοινότητα να είναι «ασφαλής». Οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου έδωσαν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να εφαρμοστεί αυτό το δόγμα, με την ανατροπή «απείθαρχων καθεστώτων» και την εξουδετέρωση «αποτυχημένων κρατών». Απώτατος στόχος ήταν αυτά τα επικίνδυνα κράτη να γίνουν δημοκρατίες.
Αυτό ήταν το γενικά αποδεκτό πλαίσιο εντός του οποίου έδρασε η αμερικανική πολιτική επί κυβερνήσεων Κλίντον και Μπους. Ο καθένας με τον τρόπο του, και με διαφορετικές μεθόδους, προσπάθησε να κατασκευάσει δημοκρατίες. Η κυβέρνηση Κλίντον, στη Ρωσία και τους πρώην συμμάχους της. Η κυβέρνηση Μπους, στη Μέση Ανατολή και την Κεντρική Ασία. Τα μέσα ήταν πολύ διαφορετικά, αλλά η ουσία ήταν η ίδια.
Τόσο ο Τζον Μακέιν όσο και η Χίλαρι Κλίντον φαίνεται να αποδέχονται αυτή την αντίληψη του ρόλου της Αμερικής στις παγκόσμιες υποθέσεις. Ο Μακέιν πιστεύει επιπλέον ότι οι στρατιωτικές δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να τηρηθούν πλήρως.
Η Χίλαρι Κλίντον και ο Μπάρακ Ομπάμα συμφωνούν ότι το Ιράκ αποδείχθηκε μια αποτυχημένη περιπέτεια, που για τον Ομπάμα δεν έπρεπε ποτέ να έχει ξεκινήσει. Οπως λένε, θα σταματήσουν ή θα προσπαθήσουν να σταματήσουν τον πόλεμο, αντικαθιστώντας τον στο βαθμό του δυνατού με πολιτικές και διπλωματικές μεθόδους.
Ποιοι θα είναι όμως οι στόχοι; Η συναίνεση της Ουάσινγκτον είναι σαφής: να διατηρηθεί η στρατιωτική, πολιτική και οικονομική κυριαρχία των Ηνωμένων Πολιτειών, με ενεργές παρεμβάσεις που θα καταστέλλουν τα θρησκευτικά και πολιτικά κινήματα στον μουσουλμανικό κόσμο και αλλού. Μόνο έτσι θα επιτευχθεί ειρήνη και ευημερία στον κόσμο, υπό την αμερικανική ηγεσία.
Ο Ομπάμα είναι εδώ ένας άγνωστος παράγων. Πιστεύει άραγε σε αυτή την παρεμβατική συναίνεση της εξωτερικής πολιτικής, είτε με την πειθώ, όταν είναι δυνατό, είτε με τη βία, όταν είναι αναγκαίο;
Ισως ο Ομπάμα να μπορέσει να οδηγήσει την Αμερική σε μια διαφορετική κατεύθυνση. Η προσωπική του εμπειρία για την πολυπλοκότητα και την ποικιλία των ανθρωπίνων κοινωνιών ίσως να τον έχει κάνει να καταλάβει τον κίνδυνο και τη ματαιότητα μιας τέτοιας αλαζονικής πολιτικής, που έχει ρίζες στην αποικιοκρατία, τους δύο παγκόσμιους πολέμους και τον Ψυχρό Πόλεμο. Μιας πολιτικής που, κατ' ανάγκη, οδηγεί στον πόλεμο.
Πηγή: www.williampfaff.com , ΑΠΕ-ΜΠΕ
