Την ελπίδα το 2008 να είναι ένα «παράθυρο ευκαιρίας» για την επίλυση του Κυπριακού, εξέφρασε ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής, σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Δ. Χριστόφια, στο Μέγαρο Μαξίμου. Στις κοινές τους δηλώσεις μετά τη συνάντηση ο κ. Χριστόφιας υπογράμμισε ότι στο Κυπριακό η θέση της Λευκωσίας παραμένει ξεκάθαρη, σημειώνοντας ότι οι επικείμενες συνομιλίες με τον κ. Ταλάτ θα πρέπει να στοχεύουν στην υλοποίηση της μοναδικής υπογεγραμμένης αυτή τη στιγμή συμφωνίας μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων, αυτήν της 8ης Ιουλίου 2006. «Θα τιμήσω την υπογραφή του προκατόχου μου κ. Παπαδόπουλου. Εύχομαι και ελπίζω ότι και ο κ. Ταλάτ να τιμήσει την δική του υπογραφή κάτω από την συμφωνία», τόνισε ο πρόεδρος της Κύπρου.
«Και η σημερινή συνάντηση υπό την ιδιότητα του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν ιδιαίτερα θερμή και υπήρξε πλήρης αλληλοκατανόηση», ανέφερε ο κ. Χριστόφιας γνωστοποιώντας ότι Ελλάδα και Κύπρος συμφώνησαν να είναι σε καθημερινή επαφή για συνεχή αλληλοενημέρωση σχετικά με τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Αμφοτεροι οι ηγέτες τόνισαν πως στόχος είναι η αποστρατικοποίηση του νησιού.
Ο Κ. Καραμανλής έκανε λόγο για «παράθυρο ευκαιρίας εντός του 2008 για την επίτευξη ουσιαστικής προόδου προς την κατεύθυνση της επίλυσης του Κυπριακού» και σημείωσε ότι το πλαίσιο για την εξεύρεση λύσης είναι οι αποφάσεις του ΟΗΕ, οι αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.Όπως επεσήμανε, «το διαδικαστικό πλαίσιο για την προετοιμασία του εδάφους που θα οδηγήσει σε συνολικές διαπραγματεύσεις έχει ήδη συμφωνηθεί και είναι η δέσμη αρχών της 8ης Ιουλίου 2006». Παράλληλα εξέφρασε την ελπίδα «η Τουρκία να ανταποκριθεί επιδεικνύοντας ειλικρινή επιθυμία για συνεργασία» εκτιμώντας ότι «η οικοδόμηση μέτρων εμπιστοσύνης θα δώσει ώθηση στην βελτίωση του κλίματος μεταξύ των δύο κοινοτήτων».
Σε ό,τι αφορά τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της Τουρκίας, ο κ. Καραμανλής επανέλαβε ότι αναμένει την πλήρη συμμόρφωσή της με το κοινοτικό κεκτημένο και την εκπλήρωση των συμβατικών της υποχρεώσεων έναντι της Ε.Ε., προκειμένου να καταστεί δυνατή η επιτυχής ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής της πορείας. «Μεταξύ των υποχρεώσεών της περιλαμβάνεται και η πλήρης εφαρμογή του πρόσθετου Πρωτοκόλλου», σημείωσε ο πρωθυπουργός.
Ο Κύπριος Πρόεδρος, χαρακτήρισε την επικείμενη συνάντησή του με τον ηγέτη των Τουρκοκυπρίων διερευνητική και εξέφρασε την ελπίδα «η διερεύνηση αυτή να οδηγήσει στην δημιουργία των δύο ειδών Επιτροπών που προβλέπονται από την συμφωνία της 8ης Ιουλίου, των Επιτροπών Εργασίας και των Τεχνικών Επιτροπών». «Στο μεταξύ –συμπλήρωσε- ελπίδα είναι κατά την διάρκεια της συνάντησης να μπορούμε να ανακοινώσουμε το άνοιγμα της οδού Λήδρας και την προοπτική της σύντομης διάνοιξης του οδοφράγματος του Λημνίτη».
Στο σημείο αυτό ο κ. Χριστόφιας αναφέρθηκε στο σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η Τουρκία στην υπόθεση επίλυσης του Κυπριακού προβλήματος:
«Είναι η κατοχική δύναμη και θα πρέπει στο τέλος της μέρας η συμφωνία που θα προέλθει από τους Κυπρίους να διαλαμβάνει την αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων, τον τερματισμό του εποικισμού, την αναγνώριση του δικαιώματος των προσφύγων σε επιστροφή και περιουσία και βεβαίως να καταλήξουμε σε μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία η οποία να ενώνει τον λαό, τους θεσμούς, την οικονομία», παρατήρησε ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Σε ό,τι αφορά τα ευρωπαϊκά ζητήματα, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας τόνισε ότι θα υπάρξει συντονισμός με την Αθήνα προκειμένου να προωθηθεί «η κοινή υπόθεση της υλοποίησης από πλευράς Τουρκίας των υποχρεώσεών της απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και βεβαίως απέναντι στην Κυπριακή Δημοκρατία». Επανέλαβε δε τη θέση της Λευκωσίας ότι «η προοπτική ένταξης της Τουρκίας μπορεί να είναι ένας βοηθητικός παράγοντας για να έχουμε μια λύση βιώσιμη και δίκαιη στις συνθήκες και λειτουργική».
Σχετικώς με τις πιθανότητες κάποιας προόδου εφόσον η Τουρκία παραμένει αδιάλλακτη, ο κ. Χριστόφιας δήλωσε ότι «η δική μας η καλή θέληση και η βούληση για λύση πρέπει να θεωρείται δεδομένη», αλλά διευκρίνισε ότι «δεδομένη θα πρέπει να θεωρείται και η βάση πάνω στην οποία εμείς πιστεύουμε ότι θα πρέπει να αρχίσει η διαπραγμάτευση, για να είναι και σοβαρή», και συνέχισε λέγοντας:
«Εύχομαι και ελπίζω το ενδιαφέρον που επιδεικνύει ο διεθνής παράγοντας, τόσο τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, όσο και ο γενικός γραμματέας και η ΕΕ να μετουσιωθούν σε επιρροή τέτοια ώστε η Τουρκία να αναθεωρήσει τις άτεγκτες θέσεις και τοποθετήσεις που σχετίζονται με την επίλυση του Κυπριακού προβλήματος. Θα ήταν ευχής έργον, όπως προβλέπεται και από το τελευταίο ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας και είναι και θέση του Γενικού Γραμματέα, η Τουρκία να αφήσει τους Κύπριους ελεύθερους να συζητήσουν ποιο θα είναι το μέλλον της κοινής τους πατρίδας. Αυτή θα είναι η προσπάθειά μας, χωρίς να υποστηρίζω ότι τα πράγματα τώρα θα κυλήσουν τόσο ομαλά και ωραία κι η Τουρκία θα αλλάξει απόλυτα στάση. Μακάρι και θα το χαιρετίσουμε».
Απαντώντας σε ερώτηση σχετική με τον χρονικό ορίζοντα ενδεχόμενων διαπραγματεύσεων,τόσο ο κ. Καραμανλής, όσο και ο κ. Χριστόφιας, τάχθηκαν κατά των ασφυκτικών χρονοδιαγραμμάτων. «Υπάρχει και ενδιαφέρον από τη Διεθνή κοινότητα και η δική μας βούληση να βοηθήσουμε μια προσπάθεια που θα καταλήξει σε μια κατ ' ευχή δίκαιη, βιώσιμη, λειτουργική λύση στο Κυπριακό. Εκείνο που αρνιόμαστε είναι τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα. Βεβαίως ο χρόνος είναι μια παράμετρος που κανείς λαμβάνει υπ’όψιν του και πρέπει να λαμβάνει υπ’όψιν του, αλλά η βούληση και η προσπάθεια για την αντιμετώπιση του προβλήματος είναι εκεί σταθερή, νομίζω από όλους μας», δήλσε ο πρωθυπουργός, ενώ ο κ. Χριστόφιας σημείωσε ότι «ο χρόνος σίγουρα δεν λειτουργεί υπέρ μας, αλλά ούτε και υπέρ της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Είναι σε βάρος της τουρκοκυπριακής κοινότητας και ιδιαίτερα με τα τετελεσμένα που δημιουργούνται. Ευνοούν ένα ξένο κράτος».
Αντίθετα όπως επεσήμανε, «τα χρονοδιαγράμματα είναι μπροστά στην Τουρκία, η οποία έχει μπροστά της χρονοδιαγράμματα για να λογοδοτήσει απέναντι στην ΕΕ. Εάν βιάζεται η Τουρκία για να έχει θετικές εξελίξεις σε ό,τι αφορά στη δική της ευρωπαϊκή πορεία, ιδού η Ρόδος. Η Τουρκία είναι που πρέπει να αποφασίσει να αλλάξει στάση ώστε να ευνοηθεί από την ΕΕ και από εμάς».
Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο κ. Χριστόφιας, ούτε δέχθηκε ούτε δέχεται πιέσεις προς οποιαδήποτε κατεύθυνση, ενώ τόνισε ότι ούτε ο κ. Παπαδόπουλος τον είχε ποτέ ενημερώσει για κάτι ανάλογο.
«Δεν υπάρχει σχέδιο Ανάν»
Σε ό,τι αφορά το Σχέδιο Ανάν, ο κ. Καραμανλής υπενθύμισε ότι μετά την απόρριψή του από τους Ελληνοκυπρίους κατέστη άκυρο και δεν μπορεί να επανέλθει ως βάση διαπραγμάτευσης. «Πέραν αυτού, μέρος της ουσίας του σχεδίου Ανάν ήταν η διαδικασία των ασφυκτικών χρονοδιαγραμμάτων διαπραγμάτευσης και της επιδιαιτησίας. Η διαδικασία αυτή απεδείχθη αντιπαραγωγική ως προς την εξεύρεση αμοιβαίας αποδεκτής λύσης», σημείωσε ο κ. Καραμανλής και επανέλαβε ότι «η αποστρατιωτικοποίηση παραμένει κοινός στρατηγικός στόχος Ελλάδας-Κύπρου».
Από την πλευρά του ο κ. Χριστόφιας επεσήμανε: «τόσο ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών όσο και το Συμβούλιο Ασφαλείας και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, με εξαίρεση την Τουρκία και με νύξεις από τον κ. Ταλάτ, λένε και αυτό είναι ξεκάθαρο: δεν υπάρχει σχέδιο Ανάν. Κατά συνέπεια γιατί εμείς οι ίδιοι να επαναφέρουμε σχέδιο Ανάν; Εκείνο που υπάρχει, επαναλαμβάνω και έχει τις υπογραφές των ηγετών και των δύο κοινοτήτων ως συμφωνία, είναι η Συμφωνία της 8ης Ιουλίου. Για μας αφετηρία της νέας προσπάθειας είναι η υλοποίηση αυτής της Συμφωνίας. Ούτε χρονοδιαγράμματα συζητάμε , βεβαίως πολύ περισσότερο, την όποια επιδιαιτησία. Αυτό πια είναι κάτι σαν βρικόλακας για μας. Δεν μπορούμε εμείς να δεχθούμε κάτι τέτοιο. Έχουμε πικρές εμπειρίες», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
