Συγκρίσεις με προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις, που διεξήχθησαν υπό τη σκιά οικονομικής ύφεσης, επιχειρούν οι αναλυτές στις ΗΠΑ, λίγους μήνες πριν από τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου, κι ενώ το ενδεχόμενο της συρρίκνωσης εμφανίζεται όλο και πιο πιθανό για την ισχυρότερη οικονομία του κόσμου http://www.naftemporiki.gr/news/static/08/04/03/1496086.htm .
Μέχρι στιγμής, δύο φορές - στις εκλογές του 1932 και του 1980 - οι απερχόμενοι πρόεδροι, στην πρώτη περίπτωση ο ρεπουμπλικάνος Χέρμπερτ Χούβερ και στη δεύτερη ο δημοκρατικός Τζίμι Κάρτερ, είδαν τις ελπίδες τους για επανεκλογή να συντρίβονται με φόντο την οικονομία που βρισκόταν σε συρρίκνωση.
Ο Χούβερ εκτιμάται ότι δεν είχε καμία ελπίδα απέναντι στο δημοκρατικό Φράνκλιν Ρούσβελτ, καθώς η μεγάλη κρίση στην αμερικανική οικονομία είχε ξεκινήσει από το 1929. Ωστόσο, ο Κάρτερ επλήγη από την διάρκειας έξι μηνών ύφεση που είχε ξεκινήσει τον Ιανουάριο και έχασε από τον υποψήφιο των ρεπουμπλικάνων Ρόναλντ Ρέηγκαν.
Ο τρίτος απερχόμενος πρόεδρος, η μη εκλογή του οποίου συνδυάστηκε με την ύφεση στην οικονομία, ήταν ο ρεπουμπλικάνος Τζορτζ Μπους, ο οποίος το 1992 έχασε από το δημοκρατικό αντίπαλο του Μπιλ Κλίντον, αν και η περίοδος μίας οκτάμηνης ύφεσης είχε ξεκινήσει στα μέσα του 1990 και είχε ολοκληρωθεί για τα καλά, όταν έγιναν οι εκλογές. «Η ανάμνησή της δεν είχε ξεθωριάσει», λένε οι αναλυτές.
Στην ύφεση αποδίδεται και η ήττα του ρεπουμπλικάνου Ρίτσαρντ Νίξον, από τον Δημοκρατικό Τζον Κένεντι στις εκλογές του 1960, όταν η κακή περίοδος για την οικονομία είχε ξεκινήσει από τον Απρίλιο και διήρκεσε 10 μήνες.
Αλλά και το 1920 που, όπως και εφέτος, δεν υπήρχε κανένας απερχόμενος που να διεκδικεί επανεκλογή, ο ρεπουμπλικάνος Γουόρεν Χάρντινγκ, «άρπαξε» με 60% το Λευκό Οίκο από τον υποψήφιο των Δημοκρατικών Τζέημς Κοξ, με φόντο την ύφεση που είχε ξεκινήσει από τον Ιανουάριο, ενώ στο Λευκό Οίκο ήταν επί δύο θητείες ο Γούντροου Ουίλσον, που είχε εκλεγεί με το χρίσμα των δημοκρατικών.
Η μόνη εξαίρεση του κανόνα, η οποία μάλιστα θεωρείται ως μία από τις μεγαλύτερες ανατροπές στην ιστορία των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ, ήταν το 1948, όταν ο δημοκρατικός Χάρι Τρούμαν κέρδισε τις εκλογές, παρά το γεγονός ότι αυτές διεξήχθησαν, ενώ η ύφεση είχε ήδη αρχίσει να επηρεάζει σοβαρά την οικονομία της χώρας. Εν μέρει η νίκη ερμηνεύεται και από το γεγονός ότι ήταν μόλις η αρχή της περιόδου.
Πέρυσι στις ΗΠΑ, η οικονομία, η οποία θεωρείται το πιο κρίσιμο ζήτημα στην εκλογική αναμέτρηση, αναπτύχθηκε με 2,2%, ποσοστό που είναι το μικρότερο από το 2002 και οδήγησε τους αναλυτές να προβλέψουν ύφεση για εφέτος, ενώ παράλληλα εντείνεται η κρίση στην στεγαστική βιομηχανία.
Τυπικά η ύφεση ορίζεται όταν για δύο διαδοχικά τρίμηνα σημειώνεται αρνητική οικονομική ανάπτυξη. Αυτό θεωρητικά προοιωνίζεται ότι η νίκη θα βρίσκεται στο τσεπάκι όποιου και αν κερδίσει το χρίσμα των δημοκρατικών, είτε δηλαδή του Μπαράκ Ομπάμα, είτε της Χίλαρι Κλίντον.
«Μία κακή οικονομία είναι πιθανότερο να βοηθήσει τους Δημοκρατικούς, τόσο γιατί ο Μπους που τη διαχειρίζεται, είναι ρεπουμπλικάνος και οι άνθρωποι καταλογίζουν την ευθύνη στον πρόεδρο και το κόμμα του για τα οικονομικά προβλήματα, όσο και γιατί το Δημοκρατικό Κόμμα έχει καλύτερη εικόνα για το χειρισμό των οικονομικών θεμάτων», δηλώνει ο Αντριου Κόουτ, πρόεδρος του μη κομματικού Κέντρου Ερευνών Πιου, σύμφωνα με έρευνα του οποίου, το ποσοστό των Αμερικανών που θεωρούν ότι η οικονομία είναι εξαιρετική ή καλή, έπεσε από το 26% που ήταν τον Ιανουάριο, στο 17% το Φεβρουάριο και στο 11% το Μάρτιο.
Σε ό,τι αφορά στα προσωπικά δεδομένα, το 47% των Αμερικανών χαρακτήριζαν τα οικονομικά τους ως άριστα ή καλά, ενώ το 51% ως κακά ή απλά επαρκή, αλλά οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι γενικές απόψεις για την οικονομία έχουν περισσότερη επιρροή στην επιλογή από ό,τι οι προσωπικές.
«Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι μία οικονομία σε πτώση θα επιδεινώσει τις προσωπικές τους ζωές, τις δουλειές τους και τις συντάξεις τους», σημειώνει ο καθηγητής της πολιτικής επιστήμης στο πανεπιστήμιο Κολούμπια, Ντέηβιντ Επστάιν. Σε μία περίπτωση ύφεσης, τα ιστορικά στοιχεία είναι αρνητικά για το Μακέην, ακόμη και εάν η οικονομία πάρει την «κάτω βόλτα» χωρίς να ανακοινωθεί επίσημα.
Σύμφωνα με ένα οικονομετρικό μοντέλο που επινόησε ο οικονομολόγος του πανεπιστημίου του Γέηλ, Ρέη Φερ, χρησιμοποιώντας στοιχεία από τις προεδρικές εκλογές μετά από το 1916, εάν η οικονομία υποχωρήσει 1,5% κατά κεφαλή στα πρώτα τρία τρίμηνα του 2008, ο ρεπουμπλικάνος υποψήφιος θα πάρει κάτω από 46%. «Αν υπάρξει ύφεση, είναι σχεδόν απίθανο να κερδίσουν οι ρεπουμπλικάνοι», λέει ο καθηγητής Φερ.
ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters
