Σημαντική αύξηση των τιμών των ειδών διατροφής αναμένεται την επόμενη δεκαετία, σύμφωνα με την έκθεση «Agricultural Outlook 2008-2017», την οποία ετοίμασαν από κοινού ο ΟΟΣΑ και ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ.

Σε αυτή διαπιστώνεται η ανάγκη για περισσότερες καλλιέργειες γενετικά τροποποιημένων ειδών και για επανεξέταση των προγραμμάτων βιοκαυσίμων, τα οποία πλήττουν την προσφορά σπόρων δημητριακών για τρόφιμα και ζωοτροφές.

Πιο αναλυτικά, στην έκθεση, που δίνεται στη δημοσιότητα λίγες ημέρες πριν από τη Παγκόσμια Διάσκεψη Κορυφής για τον Επισιτισμό που θα λάβει χώρα στη Ρώμη, στις αρχές Ιουνίου, διατυπώνεται η εκτίμηση ότι οι χονδρικές τιμές τροφίμων θα υποχωρήσουν πιθανόν από τα σημερινά επίπεδα ρεκόρ, αλλά θα παραμείνουν, την επόμενη δεκαετία, σε επίπεδα σημαντικά υψηλότερα από τα επίπεδα που γνωρίσαμε την προηγούμενη δεκαετία.

Η αγοραστική δύναμη εκατομμυρίων ανθρώπων στον πλανήτη θα πληγεί, εκτιμούν οι συντάκτες της έκθεσης.

Σημειώνεται πως το κόστος πολλών τροφίμων έχει διπλασιαστεί την τελευταία διετία, πυροδοτώντας ευρύτατες διαμαρτυρίες ακόμη και εξεγέρσεις σε πολλά σημεία του πλανήτη που δέχθηκαν τα ισχυρότατα πλήγματα, όπως στην Αϊτή.

Πολλοί παράγοντες, μεταξύ των οποίων η ξηρασία σε πολλές περιοχές παραγωγής αγροτικών προϊόντων όπως η Αυστραλία και η αύξηση της ζήτησης σε ταχύτατα αναπτυσσόμενες χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία, εξηγούν εν μέρει την επιτάχυνση της αύξησης των τιμών.

Ακολουθούν ορισμένες από τις κύριες διαπιστώσεις και προτάσεις που περιλαμβάνονται στην πλέον πρόσφατη ετήσια έκθεση των δύο οργανισμών, στην οποία εξετάζονται οι τάσεις και οι προκλήσεις για την επόμενη δεκαετία.

Εκτιμήσεις για την πορεία τιμών:

(μέσες ονομαστικές τιμές εμπορευμάτων το διάστημα 2008-2017 σε σχέση με το διάστημα 1998-2007)

* αύξηση 20% για το βοδινό και χοιρινό κρέας

* αύξηση 30% για τη ζάχαρη

* αύξηση 30% για το ρύζι

* αύξηση 40% με 50% για το σιτάρι, το καλαμπόκι και το γάλα σε σκόνη

* αύξηση 60% για το βούτυρο και τους σπόρους για παραγωγή ελαίου

* αύξηση 80% ή μεγαλύτερη για τα φυτικά έλαια

Αίτια

* πτωχή συγκομιδή, κυρίως σε χώρες όπως η Αυστραλία

* παραγωγή βιοκαυσίμων, τη μεγαλύτερη πηγή της νέας ζήτησης για σπόρους που, σε αντίθετη περίπτωση, θα πήγαιναν σε τρόφιμα και ζωοτροφές.

* ζήτηση και αλλαγή διαιτολογίου σε ταχύτατα αναπτυσσόμενες χώρες και περιοχές

* ροή επενδυτικών κεφαλαίων σε αγορές συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης εμπορευμάτων

* υψηλές τιμές πετρελαίου, που αυξάνουν το κόστος της παραγωγής και τους ναύλους

Συνέπειες

* εκατομύρια περισσότεροι πολίτες αντιμετωπίζουν πείνα ή υποσιτισμό στις φτωχές χώρες

* σημειώνει άνοδο ο πληθωρισμός, με ταχύτερους ρυθμούς, αναλογικά, στις φτωχές χώρες

* ο αντίκτυπος στις λιανικές τιμές των τροφίμων από χώρα σε χώρα ή από περιοχή σε περιοχή ποικίλλει ανάλογα με τους κανόνες εμπορίου, τους φόρους, το επίπεδο ανάπτυξης και υποδομής μεταφορών, αλλά είναι εν γένει μεγαλύτερος στις φτωχές χώρες και περιοχές

Στο Μπανγκλαντές, το 65% των εισοδημάτων των νοικοκυριών πηγαίνει σε είδη διατροφής, στην Αϊτή και την Κένυα το 50%, στη Σενεγάλη το 40% και στην Κίνα το 27%. Στις πλούσιες χώρες, στην Ιαπωνία πηγαίνει το 19%, στην Ισπανία το 22%, στη Γαλλία το 16%, στη Γερμανία και τις ΗΠΑ το 10% και στη Βρετανία το 12%.

Τι μπορεί να γίνει

* βραχυπρόθεσμα, απαιτείται επείγουσα ανθρωπιστική βοήθεια για την αντιμετώπιση της πείνας

* πολιτικές ανοικτού εμπορίου, αποφυγή περιορισμών σε εισαγωγές και εξαγωγές

* μεγαλύτερη χρήση γενετικά τροποποιημένων σπόρων με στόχο την αύξηση της παραγωγής

* επανεξέταση των πολιτικών για την παραγωγή βιοκαυσίμων πρώτης γενιάς.

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Ρόιτερς, Γαλλικό Πρακτορείο, Γερμανικό Πρακτορείο