Η σύνοδος στην Ντόχα το Νοέμβριο του 2001, και η ένταξη της Κίνας στον ΠΟΕ λίγες εβδομάδες αργότερα, έδωσαν νέα ώθηση στην παγκοσμιοποίηση. Χάρις στον χαμηλό πληθωρισμό και τα χαμηλά επιτόκια, οι μεσαίες τάξεις μπορούσαν να ταξιδέψουν, να καταναλώσουν και κυρίως να δανειστούν για να γίνουν ιδιοκτήτες.
Αλλά η γιορτή αυτή φτάνει στο τέλος της. Η παγκοσμιοποίηση, που είχε διαφυλάξει την αγοραστική δύναμη, προκαλεί αύξηση των τιμών των πρώτων υλών. Και οι συζητήσεις στους κόλπους του ΠΟΕ οδηγήθηκαν σε τέλμα. Το αμερικανικό Κονγκρέσο, παρακάμπτοντας το βέτο του προέδρου Μπους, ίσως να τους έδωσε τη χαριστική βολή, ψηφίζοντας ένα νέο νόμο για τη στήριξη της γεωργίας (307 δισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδή 197 εκατομμύρια ευρώ, σε διάστημα πέντε ετών).
Οπως δείχνει η αποτυχία της συνόδου της FAO που οργανώθηκε στη Ρώμη από τις 3 ως τις 5 Ιουνίου, η διατροφική κρίση δεν ενίσχυσε την παγκόσμια αλληλεγγύη. Αντίθετα, έφερε ξανά στο προσκήνιο τους εθνικούς εγωισμούς, τόσο στο Βορρά όσο και στο Νότο. Ενώ τα τελευταία χρόνια οι αναπτυσσόμενες χώρες κατήγγελλαν με σφοδρότητα τον προστατευτισμό του Βορρά, τουλάχιστον είκοσι από αυτές περιορίζουν τώρα τις εξαγωγές τους ώστε να σιτίσουν κατά προτεραιότητα τους δικούς τους πληθυσμούς. Η «διατροφική ασφάλεια» δίνει σιγά-σιγά τη θέση της στην «αυτάρκεια». Αυτή η επιστροφή στο μερικό κλείσιμο των γεωργικών συνόρων εντάσσεται σε ένα ευρύτερο φαινόμενο. Τον Αύγουστο του 2007, περισσότεροι από χίλιοι οικονομολόγοι απηύθυναν έκκληση από τις στήλες της Γουολ Στριτ Τζέρναλ εναντίον του προστατευτισμού. Αλλά, τώρα οικονομολόγοι του κύρους ενός Πολ Σάμουελσον ή ενός Πολ Κρούγκμαν μοιάζει να αμφισβητούν τα πλεονεκτήματα των ελεύθερων συναλλαγών. Μήπως λοιπόν υπάρχει μια γενικότερη στροφή της αμερικανικής πολιτικής;
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι οι μόνες που προβληματίζονται για τα πλεονεκτήματα της παγκοσμιοποίησης. Ανάλογα μέτρα λαμβάνει ο Σίλβιο
Μπερλουσκόνι: ένα παράδειγμα είναι η άρνηση της πώλησης της Alitalia στην Air France - KLM. Στο βιβλίο του «Ο Φόβος και η Ελπίδα» (εκδ. Mondadori), ο ιταλός υπουργός Οικονομικών Τζούλιο Τρεμόντι καταγγέλλει τη δικτατορία της αγοράς και τις υπερβολές της παγκοσμιοποίησης. Προβληματισμός επικρατεί και στη Γερμανία, όπου τα καθαρά εισοδήματα των μισθωτών μειώθηκαν κατά 4,7% από το 2002 ως το 2005. Με άλλα λόγια, στην πρώτη ευρωπαϊκή οικονομία η μεσαία τάξη γίνεται φτωχότερη.
Πηγή: Le Monde, ΑΠΕ-ΜΠΕ
