Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κατά εννέα κρατών μελών, μεταξύ των οποίων και κατά της Ελλάδας, επειδή δεν ενσωμάτωσαν στο εθνικό τους δίκαιο την οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) περί ευθύνης για την πρόκληση ζημιών στο περιβάλλον.
Η προθεσμία ενσωμάτωσης έληξε στις 30 Απριλίου 2007.
Τα εννέα κράτη μέλη είναι τα εξής: Αυστρία, Βέλγιο (μόνο όσον αφορά την Περιφέρεια Βρυξελλών), Ελλάδα, Φινλανδία, Γαλλία, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Σλοβενία και Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο Επίτροπος Σταύρος Δήμας, αρμόδιος για το περιβάλλον, δήλωσε σχετικά: «Η οδηγία για την περιβαλλοντική ευθύνη εφαρμόζει την αρχή "ο ρυπαίνων πληρώνει" και αποτελεί μία από τις σημαντικότερες νέες νομοθετικές πράξεις της ΕΕ των τελευταίων ετών στον τομέα του περιβάλλοντος. Ένα και πλέον έτος μετά τη λήξη της προθεσμίας, καιρός είναι να ενσωματώσουν τα εννέα αυτά κράτη μέλη την οδηγία, προκειμένου, αν μη τι άλλο, να κατοχυρωθεί η απαραίτητη ασφάλεια δικαίου για τις επιχειρήσεις των οποίων οι δραστηριότητες εμπίπτουν στην οδηγία και να αποτραπούν οι στρεβλώσεις στην εφαρμογή της. Σχετικό παράδειγμα είναι η πρόκληση ζημιών στο περιβάλλον περισσότερων του ενός κρατών μελών.»
Με την οδηγία για την περιβαλλοντική ευθύνη θεσπίστηκε νομικό πλαίσιο για την ευθύνη σε περίπτωση ζημίας στο περιβάλλον, το οποίο βασίζεται στην αρχή "ο ρυπαίνων πληρώνει" και αποσκοπεί στην πρόληψη και την αποκατάσταση των περιβαλλοντικών ζημιών. Τα φυσικά και νομικά πρόσωπα που ασκούν ή ελέγχουν δραστηριότητες οι οποίες απαριθμούνται στην οδηγία είναι απολύτως υπεύθυνα για τις ζημίες που προκαλούν στο περιβάλλον μέσω της δραστηριότητάς τους. Οι καλυπτόμενες περιβαλλοντικές ζημίες είναι εκείνες που προκαλούνται σε προστατευόμενα είδη χλωρίδας και πανίδας ή φυσικά ενδιαιτήματα, στα ύδατα και στο έδαφος.
Την 1η Ιουνίου 2007, η Επιτροπή απέστειλε μια πρώτη γραπτή προειδοποίηση σε 23 κράτη μέλη που τότε δεν είχαν ακόμη ενσωματώσει την οδηγία, αλλά 14 από αυτά εκπλήρωσαν την υποχρέωσή τους στο διάστημα που μεσολάβησε.
Δικαστική διαδικασία
Το άρθρο 226 της Συνθήκης εξουσιοδοτεί την Επιτροπή να κινεί δικαστική διαδικασία κατά των κρατών μελών που δεν τηρούν τις υποχρεώσεις τους.
Όταν η Επιτροπή θεωρεί ότι στοιχειοθετείται παραβίαση του κοινοτικού δικαίου, που δικαιολογεί την κίνηση διαδικασίας επί παραβάσει, απευθύνει "επίσημη προειδοποιητική επιστολή" (πρώτη γραπτή προειδοποίηση) στο συγκεκριμένο κράτος μέλος, με την οποία το καλεί να της υποβάλει τις παρατηρήσεις του εντός ορισμένης προθεσμίας, συνήθως δίμηνης.
Με βάση την απάντηση, ή ελλείψει απαντήσεως, του κράτους μέλους, η Επιτροπή δύναται να αποφασίσει να του αποστείλει "αιτιολογημένη γνώμη" (δεύτερη και τελική γραπτή προειδοποίηση). Σε αυτήν αναπτύσσονται ρητά και κατηγορηματικά οι λόγοι για τους οποίους η Επιτροπή θεωρεί ότι έχει υπάρξει εν προκειμένω παράβαση του κοινοτικού δικαίου και καλείται το κράτος μέλος να συμμορφωθεί εντός ορισμένης προθεσμίας, κατά κανόνα δίμηνης.
Εάν το κράτος μέλος δεν συμμορφωθεί με την αιτιολογημένη γνώμη, η Επιτροπή δύναται να αποφασίσει την παραπομπή της υπόθεσης στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Εάν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κρίνει ότι υπήρξε παράβαση των διατάξεων της Συνθήκης, το κράτος μέλος που ευθύνεται για την παράβαση καλείται να λάβει τα αναγκαία μέτρα για να συμμορφωθεί προς τις εν λόγω διατάξεις.
Το άρθρο 228 της Συνθήκης εξουσιοδοτεί την Επιτροπή να λαμβάνει μέτρα κατά κράτους μέλους που δεν συμμορφώνεται με προηγούμενη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, αποστέλλοντας νέα πρώτη γραπτή προειδοποίηση («επίσημη προειδοποιητική επιστολή») και, στη συνέχεια, δεύτερη και τελική γραπτή προειδοποίηση («αιτιολογημένη γνώμη»). Το ίδιο άρθρο εξουσιοδοτεί επίσης την Επιτροπή να ζητεί από το Δικαστήριο την επιβολή χρηματικής ποινής στο ενεχόμενο κράτος μέλος.
