Ποσοστό 15% των ευρωπαίων υποφέρει από κάποιας μορφής αναπηρία ενώ πολλοί αντιμετωπίζουν δυσκολία στην ανάγνωση ενός μικρού κειμένου σε δικτυακό τόπο ή ακόμη στην πρόσβαση σε δικτυακούς τόπους και σε υπηρεσίες μέσω Διαδικτύου.
Όπως επισημαίνεται σε ανακοίνωση της Κομισιόν, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις της για τη βελτίωση αυτής της κατάστασης, δεν έχει σημειωθεί ακόμη πρόοδος: οι δικτυακοί τόποι, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, δεν χρησιμοποιούν αποδεκτές από όλους και φιλικές προς το χρήστη λύσεις.
Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε δημόσια διαβούλευση για περαιτέρω μέτρα ώστε να καταστούν προσβάσιμοι οι δικτυακοί τόποι στην Ευρώπη, ξεκινώντας από εκείνους των δημόσιων διοικήσεων και καλεί τους ενδιαφερόμενους φορείς να εκφράσουν τις απόψεις τους. Θα εξεταστούν επίσης και άλλες τεχνολογίες, όπως η ψηφιακή τηλεόραση. Η διαβούλευση είναι ανοιχτή έως τις 27 Αυγούστου 2008.
«Η πρόσβαση σε δικτυακούς τόπους είναι απαραίτητη για πολλούς πολίτες στην Ευρώπη, ωστόσο πολλοί απλώς δεν μπορούν να τους χρησιμοποιήσουν λόγω κάποιας αναπηρίας. Καθώς η πρόσβαση στο διαδίκτυο δεν αποτελεί πραγματικότητα για όλους, πολλοί ενδιαφερόμενοι δεν επωφελούνται από αυτό. Ενώ τα προβλήματα αυτά μπορούν να λυθούν τόσο εύκολα, γιατί τόσο λίγοι εκδότες του διαδικτύου εφαρμόζουν τις λύσεις αυτές;» διερωτάται η Viviane Reding, η Ευρωπαία Επίτροπος αρμόδια για την κοινωνία της πληροφορίας και τα μέσα επικοινωνίας. «Όσο πιο πολύ χρησιμοποιείται το διαδίκτυο, τόσο περισσότερο επωφελείται η ευρωπαϊκή οικονομία και εμπλουτίζεται το επιγραμμικό περιεχόμενο. Καλώ τη βιομηχανία του διαδικτύου και τις διοικητικές υπηρεσίες του δημόσιου τομέα να καταβάλουν πιο αποφασιστική προσπάθεια ώστε να εξασφαλίσουν την προσβασιμότητα του διαδικτύου σε όλους. Οι αρμόδιοι για τα θέματα αυτά πρέπει να θυμούνται ότι σε μερικά χρόνια θα έχουν και οι ίδιοι πρόβλημα κατά την ανάγνωση στην οθόνη.»
Η μέση ηλικία του ευρωπαϊκού πληθυσμού αυξάνεται ταχύτατα, ενώ ποσοστό 25% του συνολικού πληθυσμού αναμένεται να έχει περάσει τα 65 έως το 2020. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία πολύ συχνά αντιμετωπίζουν δυσκολίες κατά τη χρησιμοποίηση του διαδικτύου• για παράδειγμα, δυσκολεύονται να διαβάζουν στην οθόνη λόγω μειωμένης όρασης ή να χρησιμοποιούν το «ποντίκι» του υπολογιστή λόγω της ακρίβειας που απαιτείται στις κινήσεις.
Με απλές λύσεις προσφέρεται πρόσβαση σε δικτυακούς τόπους για όσους σε αντίθετη περίπτωση θα είχαν πρόβλημα πρόσβασης στο διαδίκτυο και επεκτείνεται, έτσι, το πεδίο της κοινωνικής και οικονομικής συμμετοχής. Οι λύσεις για την πρόσβαση στο διαδίκτυο περιλαμβάνουν:
- τη μεγέθυνση του κειμένου που χρησιμοποιούν οι φυλλομετρητές,
- τη μετατροπή των γραπτών κειμένων της οθόνης και σε προφορικό λόγο με τη συμβολή βοηθητικού λογισμικού,
- τη δυνατότητα πλοήγησης σε δικτυακούς τόπους χρησιμοποιώντας το πληκτρολόγιο αντί για το «ποντίκι» του υπολογιστή.
Οι προσβάσιμοι δικτυακοί τόποι συχνά διευκολύνουν όλους τους χρήστες, είτε πρόκειται για άτομα με αναπηρίες, είτε όχι. Η «Κοινοπραξία παγκόσμιου ιστού» (World Wide Web consortium) που συστάθηκε το 1994 με τη στήριξη της Επιτροπής, καθορίζει κοινές προδιαγραφές για το διαδίκτυο, στις οποίες περιλαμβάνονται οι «Κατευθυντήριες γραμμές για την προσβασιμότητα στο περιεχόμενο του παγκόσμιου ιστού» (Web Content Accessibility Guidelines). Εντούτοις, το 2007, ποσοστό 5% μόνον των δημόσιων δικτυακών τόπων, και λιγότερο από 3% των ιδιωτικών, στην ΕΕ, διαπιστώνεται να είναι «πλήρως προσβάσιμα» σύμφωνα με τις εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές. Πολλά κράτη μέλη (μεταξύ των οποίων η Αυστρία, η Γαλλία, η Ιταλία, οι Κάτω Χώρες και η Πορτογαλία) έχουν λάβει μέτρα για τη βελτίωση της κατάστασης, για παράδειγμα, εισάγοντας κατευθυντήριες γραμμές και καθορίζοντας στόχους για τους δημόσιους δικτυακούς τόπους. Ωστόσο, αυτές οι προσεγγίσεις εξακολουθούν να είναι σποραδικές στην ΕΕ. ¶λλα νέα προϊόντα αντανακλούν τα προβλήματα πρόσβασης που θέτουν οι δικτυακοί τόποι: για παράδειγμα, προβλήματα κατανόησης και ακρίβειας των κινήσεων μπορεί να αποτελούν τροχοπέδη για την πλοήγηση του ηλεκτρονικού οδηγού προγράμματος μιας ψηφιακής τηλεόρασης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από την πλευρά της το 2001 εξέτασε το θέμα της πρόσβασης των ανοιχτών στο κοινό δικτυακών τόπων «Europa» (IP/01/1309) και καταβάλλει προσπάθειες όσον αφορά το θέμα της προσβασιμότητας. Η Επιτροπή εξετάζει σήμερα τη χρήση λογισμικών ανάγνωσης οθόνης. Τα λογισμικά αυτά χρησιμοποιούν συνδυασμό ομιλίας και/ή ανανεώσιμες διατάξεις εξόδου Μπράιγ που επιτρέπουν, για παράδειγμα, την «ανάγνωση» ιστοσελίδων από τυφλούς (δοκιμάστε ένα λογισμικό ανάγνωσης οθόνης κάνοντας κλικ στο εικονίδιο του ομιλητή δίπλα από τον τίτλο στη διεύθυνση: http://ec.europa.eu/roaming ).
Η δημόσια διαβούλευση που ξεκίνησε σήμερα θα εξετάσει τα μέτρα που μπορούν να λάβουν τα κράτη μέλη ώστε να βελτιώσουν την πρόσβαση στο διαδίκτυο και θα ζητήσει τη γνώμη των συμμετεχόντων σε πιο γενικά θέματα προσβασιμότητας που συνδέονται με τις τεχνολογίες των πληροφοριών και επικοινωνιών για τα άτομα με αναπηρίες.
