Του Τάσου Κ. Κοντογιαννίδη
[email protected]
Ανθυπολοχαγός Οδυσσέας Ελύτης
Μετέπειτα μεγάλοι πολιτικοί, διανοούμενοι και καλλιτέχνες, πολέμησαν γενναία στην πρώτη γραμμή του Μετώπου κατά των Ιταλών.
Γιορτάζουμε με κάθε τιμή όπως αρμοζει, την 82η Επέτειο του Έπους του 1940, τον γενικό ξεσηκωμό όλων των Ελλήνων για την μεγάλη νίκη του ΄Εθνους μας. Θα ανταποκρίνονταν οι σημερινοί διανοούμενοι, σ’ ενδεχόμενο προσκλητήριο της πατρίδος για να πολεμήσουν, αν κινδύνευε η ακεραιότητα της;
Σε έρευνα περιοδικού πριν απο αρκετά χρόνια, μόνο δυο είπαν θα έσπευδαν να πολεμήσουν. Από τους άλλους, κάποιοι δήλωσαν «να πάνε τα κορόιδα να πολεμήσουν…», ένας άλλος «εφόσον κινδύνευε το σπίτι του στην Κυψέλη» ένας τρίτος «δεν πολεμάω για τις ιδέες του Χριστόδουλου» και ένα σωρό άλλες αμπελοφιλοσοφίες…
Δεκανέας εθελοντής Παναγιώτης
Aς δούμε όμως τι έκαναν οι διανοούμενοι, 82 χρόνια πριν, το 1940, όταν ό τότε πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς είπε εκείνο το ηρωϊκό ΟΧΙ στον Ιταλό επιτετραμμένο Γκράτσι που τον επισκέφθηκε στο σπίτι του στην Κηφισιά. «Ώστε έχουμε πόλεμο είπε ο Μεταξάς» και έγινε ο γενικός ξεσηκωμός του λαού στο προσκλητήριο της πατρίδος, από το οποίο δεν έλειψε κανείς! ΄Ολοι παρόντες, ακόμα και οι πολιτικοί, οι καλλιτέχνες και διανοούμενοι!
Ο συγγραφέας του μυθιστορήματος «Αργώ» Γιώργος Θεοτοκάς για να τον δεχτούν εθελοντή στον πόλεμο, το ζήτησε ρουσφέτι απ’ τον στρατηγό Σέργιο Γυαλίστρα! Ο Οδυσσέας Ελύτης, κατατάχθηκε ανθυπολοχαγός στην πρώτη γραμμή (έγραψε το «Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας») .
Ανθυπίλαρχος Γεώργιος Ράλλης
Επίσης ο λογοτέχνης Ανδρέας Καραντώνης, ο ακαδημαϊκός Άγγελος Βλάχος, (έγραψε «το Μνήμα της Γριάς»), οι συγγραφείς Άγγελος Τερζάκης, (έγραψε την «Ελληνική Εποποιία 1940-41), Λουκής Ακρίτας (έγραψε το διήγημα «οι Αρματωμένοι»), Γιάννης Μαγκλής, Διονύσιος Ρώμας, ο βαρύτονος Ευάγγελος Μαγκλιβέρας, οι τενόροι Γ. Τουμπακάρης (έπεσε ηρωϊκώς μαχόμενος) και Κώστας Σάμιος, οι ζωγράφοι Σπύρος Βασιλείου και Γιάννης Τσαρούχης, οι ηθοποιοί, Λάμπρος Κωνσταντάρας (τραυματίσθηκε σε μάχη και όταν έγινε καλά, ζήτησε να τον ξαναστείλουν στην πρώτη γραμμή!!!), Διονύσης Παπαγιανόπουλος (ανθυπολοχαγός), Ντίνος Ηλιόπουλος (ασυρματιστής του πυρoβολικού), Παντελής Ζερβός (λοχίας), Νίκος Σταυρίδης (τραυματιοφορέας), Λυκούργος Καλλέργης, Θάνος Κωτσόπουλος, Λαυρέντης Διανέλλος, Κούλης Στολίγκας, Νίκος Φέρμας Μάνος Κατράκης, Στέλιος Βόκοβιτς, Γκίκας Μπινιάρης, Νάσος Χριστογιαννόπουλος και άλλοι, μουσικοί, συνθέτες και σκηνοθέτες, όλοι με ψυχή λέοντα στην πρώτη γραμμή!!!. Δύο ηθοποιοί έπεσαν νεκροί πολεμώντας, ο σμυρνιός Δήμος Αυγείας και ο Πάνος Παπακυριακόπουλος (γνωστός ως Πάνος Ντόλης).
Aνθυπολοχαγός Κων/νος Μητσοτάκης
Ο Δήμος Αυγείας στις 21-11-40, κολυμπώντας, μ’ ένα μαχαίρι στο στόμα, έκοψε τα καλώδια κι έσωσε μια σημαντική γέφυρα από την ανατίναξη κι έτσι μπήκε ο στρατός μας στην Κορυτσά. Για την πράξη του αυτή παρασημοφορήθηκε. Σε μια άλλη μάχη τραυματίσθηκε στην κοιλιά και πέθανε από αιμορραγία.
Ο Πάνος Ντόλης (έπαιζε στο θέατρο του Λαού στο Μεταξουργείο) έπεσε πολεμώντας στον Αυλώνα στις 25-1-1941 και ο Χρήστος Πύρπασος, (Πυρπασόπουλος), δημοσιογράφος, συγκλονισμένος αποτύπωσε τον πόνο των συναδέλφων του για τον νεκρό Πάνου Ντόλη, στους στίχους: «…κι έπεσε για την πατρίδα/ ο φτωχός ο θεατρίνος,/ έξω από τον Αυλώνα,/ ο άξιος πολεμιστής./ Πέθανε ανδρικά στη μάχη/ ωσάν Έλληνας εκείνος/ του θεάτρου του πολέμου/ που ήταν πρωταγωνιστής».
Στον πόλεμο, πήραν μέρος και πολιτικοί. Εθελοντής δεκανέας ο Παν. Κανελλόπουλος, που έγινε δυο φορές πρωθυπουργός, εξέδιδε στο Μέτωπο με συνεργάτες τους Στρατή Αναστασέλη και Ελευθέριο Κοτσαρίδα την εφημερίδα με τις δυο ονομασίες, «Αχρίς» και «Οχρίς» με νέα για τους στρατιώτες του Μετώπου.
Aνθυπολοχαγός Ιωάννης Χαραλαμπόπουλος
Ο ανθυπολοχαγός Ιππικού Γεώργιος Ράλλης, (έγινε πρωθυπουργός), πολέμησε στην πρώτη γραμμή και μία από τις συγκλονιστικές στιγμές που έζησε ήταν όταν τραυματίσθηκε σοβαρά το ιπποδρομιακό άλογό του, και αναγκάστηκε μετά να το σκοτώσει…. Ο Κων. Μητσοτάκης (έγινε πρωθυπουργός) ανθυπολοχαγός, πήγε στο Μέτωπο μόλις τελείωσε τη Σχολή Δοκίμων στη Σύρο και πήρε μέρος στην εαρινή επίθεση. Ο Ιωάννης Χαραλαμπόπουλος, πολέμησε γενναία ως ανθυπολοχαγός στην πρώτη γραμμή, έγινε αντιπρόεδρος κυβερνήσεως του ΠΑΣΟΚ. Ο στρατιώτης Χαρίλαος Φλωράκης πήγε στο Μέτωπο (έγινε Γ.Γ.του ΚΚΕ), ο έφεδρος υπολοχαγός Ισαάκ Λαυρεντίδης, πολέμησε γενναία τραυματίσθηκε δυό φορές, στην δεύτερη πολύ σοβαρά στη φοβερή μάχη του υψώματος 731,όπου έπεσαν πολλά κορμιά, έγινε αντιπρόεδρος της Βουλής. ΄
Ανθυπολοχαγός Διονύσης Παπαγιαννόπουλος
Όταν ο ανθυπίατρος Λεωνίδας Κουβαράς συνέστησε στον Λαυρεντίδη να μεταφερθεί στα μετόπισθεν λόγω των σοβαρών τραυμάτων, εκείνος του απάντησε με λεβεντιά, μπροστά στους στρατιώτες του: «Μα τι λέτε γιατρέ; Γι αυτές τις γρατσουνιές θα αφήσω τον λόχο; Εμείς στα χωριά μας γνωρίζουμε σοβαρότερους τραυματισμούς στις αγροτικές ασχολίες και δεν δίνουμε σημασία…» Τα λόγια του βύθισαν σε μεγάλη σκέψη τον αρχίατρο ενώ χαλύβδωσε το ηθικό των στρατιωτών του.
Στην πρώτη γραμμή φωτογράφοι και απεσταλμένοι των εφημερίδων, τρανταχτά ονόματα της δημοσιογραφίας (όπως οι Σπύρος Μελάς και Αλέκος Λιδωρίκης). Οι ανταποκρίσεις τους έφταναν την στην Αθήνα, με ειδικό ταχυδρομείο, αυτολογοκριμένα όπως επέβαλαν οι κανόνες του πολέμου.
