Του Μωυσή Λίτση
[email protected]

Το ενδεχόμενο επιστροφής του Μπόρις Τζόνσον στην αρχηγία των Συντηρητικών είναι ένα από τα παράδοξα της πολιτικής αναταραχής που συγκλονίζει τη Βρετανία. Ο πρώην πρωθυπουργός, μάλιστα, δεν αποκλείεται να βρεθεί αντιμέτωπος με τον πρώην υπουργό του των Οικονομικών Ρίσι Σούνακ, η παραίτηση του οποίου, τον περασμένο Ιούλιο, πυροδότησε την «ανταρσία» των Συντηρητικών βουλευτών που προκάλεσε την παραίτηση Τζόνσον από την πρωθυπουργία. Η φημολογούμενη μάλιστα επιστροφή του Μπόρις Τζόνσον προκάλεσε την έντονη αντίδραση του ηγέτη των Εργατικών της αντιπολίτευσης Κέιρ Στάρμερ.

Ο Στάρμερ είπε πως ο Τζόνσον «κηρύχθηκε ανεπαρκής για το αξίωμα» μόλις πριν από τρεις μήνες από τους ίδιους τους βουλευτές του. «Αυτό είναι το πιο ισχυρό επιχείρημα που θα μπορούσε κανείς να έχει για γενικές εκλογές», πρόσθεσε.

Υποψήφια και η Μορντότ

Η πρώην υπουργός Άμυνας, Πένι Μορντόντ, πάντως, είναι η πρώτη που ανακοίνωσε χθες επισήμως την υποψηφιότητά της. Η Μορντότ είχε διεκδικήσει την αρχηγία και το καλοκαίρι, ερχόμενη τρίτη στην κούρσα της διαδοχής, μένοντας τελικά έξω από την τελική αναμέτρηση Τρας-Σούνακ.

Τα γραφεία στοιχημάτων εκτιμούν πως ο Τζόνσον έχει πιθανότητα 23% να κερδίσει, σε σχέση με 8% πριν από δύο ημέρες. Η πλειονότητα, ωστόσο, 57%, θεωρεί φαβορί τον Σούνακ. Ένας από τους πιθανολογούμενους μέχρι προχθές υποψηφίους, ο υπουργός Άμυνας, Μπεν Γουάλας, δήλωσε πως δεν θα θέσει υποψηφιότητα και πως τείνει να στηρίξει την υποψηφιότητα του Τζόνσον. Η λίστα των υποψηφίων θα κλείσει τη Δευτέρα το απόγευμα.

Η διαδικασία θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί την Παρασκευή 28 Οκτωβρίου. Ο νικητής των εσωκομματικών διαδικασιών αναλαμβάνει και την πρωθυπουργία. Το «habemus διάδοχο» δεν είναι ωστόσο βέβαιο πως θα εξασφαλίσει την πολυπόθητη πολιτική σταθερότητα.

Ούτως ή άλλως, ο νέος πρωθυπουργός της Βρετανίας θα βρεθεί μπροστά σε σειρά προκλήσεων, με κυριότερη αυτήν της αντιμετώπισης της ακρίβειας. Καλείται να βρει τρόπο να απαλύνει τις κοινωνικές της επιπτώσεις, χωρίς να κλονίσει την εμπιστοσύνη των αγορών.

Αντιμέτωπη με ύφεση
 

Τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν χθες έρχονται να προστεθούν στις ενδείξεις ότι η βρετανική οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με ύφεση. Οι πωλήσεις λιανικής μειώθηκαν κατά 1,4% από τον Αύγουστο -σχεδόν κατά τριπλάσιο ποσοστό σε σχέση με τη μείωση κατά 0,5% που ανέμεναν οικονομολόγοι σε έρευνα του Reuters- πιο κάτω από τα προ της πανδημίας επίπεδα. Οι πωλήσεις καυσίμων μειώθηκαν κατά 10%, στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Φεβρουάριο του 2020, καθώς οι υψηλές τιμές οδήγησαν τον κόσμο στο να περιορίσει τις μετακινήσεις με αυτοκίνητο προκειμένου να εξοικονομήσει χρήματα.
 

Επίσης, σύμφωνα με τα στοιχεία της εθνικής στατιστικής υπηρεσίας, η Βρετανία δανείστηκε 20,01 δισ. λίρες τον Σεπτέμβριο, περισσότερα από τα 17,1 δισ. λίρες που ανέμεναν οι οικονομολόγοι σε δημοσκόπηση του Reuters. Μέχρι στιγμής το οικονομικό έτος 2022/23, το οποίο άρχισε τον Απρίλιο, ο δανεισμός ανέρχεται στα 72,5 δισ. λίρες.
 

Η βρετανική Αρχή Χρηματοπιστωτικής Συμπεριφοράς (FCA) ανακοίνωσε χθες πως σχεδόν 32 εκατομμύρια άνθρωποι, ή το 60% όλων των ενηλίκων στη Βρετανία, δυσκολεύονται να πληρώνουν τους λογαριασμούς τους. Αυτό πάντως δεν εμποδίζει την Λιζ Τρας, την πρωθυπουργό των 45 ημερών, να δικαιούται 115.000 λίρες τον χρόνο, ως πρώην πρωθυπουργός. Ο ηγέτης των Εργατικών Κέιρ Στάρμερ δήλωσε πως η Τρας «δεν κέρδισε το δικαίωμα (αυτό)».