Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Καθώς πλησιάζει ο χειμώνας, οι Ευρωπαίοι έχουν εναποθέσει τις τελευταίες τους για την εξεύρεση κοινής λύσης στο ενεργειακό δράμα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 20-21 Οκτωβρίου. Όλοι ελπίζουμε ότι οι 27 ηγέτες θα βρεθούν προ των ευθυνών τους και θα υιοθετήσουν μια κοινή στρατηγική στην ΕΕ για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Ηδη, δύο επίτροποι της ΕΕ, ο Πάολο Τζεντιλόνι και ο Τιερί Μπρετόν, αρμόδιοι για την Οικονομία και την Εσωτερική Αγορά αντίστοιχα, σε παρέμβασή τους, τονίζουν ότι «μπροστά στις κολοσσιαίες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, υπάρχει μόνο μία πιθανή απάντηση: αυτή της Ευρώπης της Αλληλεγγύης».
Το σχέδιο για την από κοινού αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης είναι κάτι σαν το πρόγραμμα SURE, που χρησιμοποιήθηκε για τη χρηματοδότηση πρωτοβουλιών υποστήριξης της απασχόλησης μέσα στην πανδημία. Περιλαμβάνει την έκδοση ομολόγων και στη συνέχεια τη διοχέτευση των εσόδων στα κράτη μέλη με τη μορφή δανείων με ευνοϊκούς όρους για τη χρηματοδότηση των υπέρογκων δαπανών για την ενέργεια
Οι δυο Επίτροποι τονίζουν ότι «η άντληση έμπνευσης από τον μηχανισμό «SURE» θα βοηθήσει τους Ευρωπαίους και τα βιομηχανικά οικοσυστήματα στην τρέχουσα κρίση. Θα μπορούσε να είναι μία από τις βραχυπρόθεσμες λύσεις που θα ανοίξει το δρόμο για ένα πρώτο βήμα προς την παροχή «ευρωπαϊκών δημόσιων αγαθών» στους τομείς της ενέργειας και της ασφάλειας και είναι ο μόνος τρόπος να δοθεί συστημική απάντηση στην κρίση».
Η πρόταση των δύο Ευρωπαίων Επιτρόπων πηγαίνει προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά στη συνέχεια θα χρειαστούν και άλλες παρεμβάσεις: Η μεγαλύτερη ενοποίηση μεταξύ των εθνικών ενεργειακών δικτύων αλλά και εθνικοποιήσεις -έστω και προσωρινά-των εταιρειών ενέργειας. Ηδη η Γαλλία προχωρά σήμερα στην πλήρη κρατικοποίηση της EDF.
Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Βάλντις Ντομπρόβσκις, είπε ότι το ζήτημα ενός νέου κοινού χρέους στο μοντέλο SURE «απαιτεί περαιτέρω συζητήσεις γιατί υπάρχουν διαφορετικές απόψεις γύρω από το τραπέζι». Επιπλέον, ο εκπρόσωπος της Επιτροπής εξήγησε ότι η παρέμβαση των Τζεντιλόνι και Μπρετόν δεν δεσμεύει την ίδια την Επιτροπή
Πίσω από τις αντιδράσεις στην κοινή ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική, η Γερμανίας αποτελεί δυστυχώς αποφασιστικό εμπόδιο για κοινές πρωτοβουλίες.
Η πρόταση για ενα πρόγραμμα SURE, που απαιτεί ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, που αμφισβητείται έντονα από την επιλογή της Γερμανίας να διαθέσει 200 δισ. ευρώ για να προστατεύσει μόνο τις επιχειρήσεις και τους πολίτες της από υψηλούς λογαριασμούς. Μια πράξη «νέας γερμανικής αλαζονείας», λέει ο Μάριο Ντεάλιο καθηγητής Διεθνών Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Τορίνο.
Αναμφίβολα, η Γερμανία διέρχεται μια σοβαρή κρίση, με τον διάσημο Οικονομολόγο Μάρτσελ Φράτσερ να δηλώνει ότι χιλιάδες επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο πτώχευσης. Ετσι κορυφώνεται μια εθνικιστική αντίληψη στη χώρα. Που δεν θέλει πια η Γερμανία να είναι μαζί με τη Γαλλία η κινητήρια δύναμη της ΕΕ στα διεθνή ζητήματα. Όλα αυτά μαζί δίνουν την ιδέα μιας βαθιάς γερμανικής υποχώρησης, που θα μπορούσε να έχει ισχυρό αντίκτυπο στην ίδια την ευρωπαϊκή δομή, στην ύπαρξη της ενιαίας Ευρώπης…
