Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Η Γερμανική κυβέρνηση κρατικοποιεί την Uniper-τον μεγαλύτερο εισαγωγέα φυσικού αερίου. Πρόκειται για την μεγαλύτερη κρατικοποίηση στη Γερμανία μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η ενεργειακή εταιρεία αντιπροσωπεύει το 40% της γερμανικής προμήθειας φυσικού αερίου.
Η Uniper αντιμετώπισε οικονομικές δυσκολίες λόγω της έλλειψης παραδόσεων φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Οι απώλειές της ξεπερνούσαν άλλωστε τα 100 εκατομμύρια ευρώ την ημέρα.
Σύμφωνα με το Bloomberg, «η ιστορική ενεργειακή εθνικοποίηση του γίγαντα φυσικού αερίου στη Γερμανία είναι απίθανο να είναι η τελευταία διάσωση στην Ευρώπη στον ενεργειακό τομέα, εν μέσω της κρίσης που πυροδότησε ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία».
«Μπορεί να υπάρχουν περισσότερες εθνικοποιήσεις, λόγω των απίστευτα υψηλών τιμών ενέργειας που δεν μπορούν να μετακυλιστούν στους καταναλωτές. Αρα, πρέπει να αναλάβουν δράση τα κράτη», δήλωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων Βέρνερ Χόγιερ στην τηλεόραση του Bloomberg.
Ηδη, στη Γαλλία, αναμένεται ως το τέλος του μήνα να έχει εθνικοποιηθεί η EDF-η μεγαλύτερη εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας.
Ακόμη και στο Ηνωμένο Βασίλειο, η ιδέα που κερδίζει έδαφος είναι η κρατικοποίηση των εταιρειών ηλεκτρικής ενέργειας -τουλάχιστον προσωρινά- προκειμένου να ελεγχθούν οι τιμές πριν φτάσει ο χειμώνας. Ειδικά για τη Βρετανία, κάτι τέτοιο θα έκανε σίγουρα τα κόκκαλα της Μάργκαρετ Θάτσερ να τρίζουν.
Αλλά με τους λογαριασμούς να αυξάνονται κατά 80% κατά μέσο όρο από τον Οκτώβριο, να πάει στο καλό η πολιτική ορθοδοξία. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μάλιστα ότι ακόμη και οι παραδοσιακοί Συντηρητικοί ψηφοφόροι στηρίζουν στην πλειονότητά τους (72%) την επαναφορά των ενεργειακών εταιρειών στο δημόσιο.
Στην Ιταλία, ενόψει των εκλογών της Κυριακής, έχει μπει στη δημόσια συζήτηση η εθνικοποίηση του ενεργειακού κολοσσού Eni, σύμφωνα με το άρθρο 43 του Συντάγματος για τις πηγές ενέργειας.
Η ενεργειακή κρίση, που έχει επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τις επιπτώσεις των κυρώσεων στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις στην Ευρώπη, δεν φαίνεται να μπορεί να αντιμετωπιστεί χωρίς την άμεση παρέμβαση του κράτους. Οι τιμές του φυσικού αερίου σε μόλις ένα χρόνο έχουν απογειωθεί-από τα 20 ευρώ την κιλοβατώρα, πάνω από 230 ευρώ σήμερα.
Η ιδιωτικοποίηση των κρατικών εταιρειών κοινής ωφέλειας σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, δεν απέδωσε σε ότι αφορά στη μείωση των λογαριασμών. Και τώρα που ξέσπασε η κρίση, οι Ευρωπαίοι καλούνται να τις πληρώσουν -μέσω των κρατικών προϋπολογισμών- για να μην χρεωκοπήσουν.
Με την Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει καθυστερήσει μάλιστα επί έναν ολόκληρο χρόνο να λάβει ουσιαστικά μέτρα για την από κοινού αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης -η οποία ξεκίνησε πολύ πριν τον πόλεμο- τα κράτη μέλη απαιτούν περισσότερα περιθώρια για εθνικές λύσεις.
Αρκετές κυβερνήσεις αγωνίζονται να βρουν λύσεις στις υψηλές τιμές, μέσω επιδοτήσεων στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Η Κομισιόν υπόσχεται πάντως μείωση των υπερκερδών των εταιρειών παραγωγής ενέργειας, προκειμένου να μην μετακυλιστούν τα βάρη στους καταναλωτές. Αυτό συνεπάγεται όμως σημαντική δημοσιονομική επιβάρυνση.
Η κρίση καθιστά ακόμη πιο ζωτικής σημασίας για την Ευρώπη να προχωρήσει στην πράσινη μετάβασή της. Διαφοροποιώντας τις πηγές ενέργειας. Διαφορετικά, ο Πούτιν θα συνεχίσει να απειλεί με όπλο τις …στρόφιγγες των αγωγών.
