Ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης εγκαινίασε σήμερα το περίπτερο υπουργείου Υγείας στην 86η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης. Στα εγκαίνια παραβρέθηκαν και απηύθυναν χαιρετισμό η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Μίνα Γκάγκα και η υφυπουργός Υγείας Ζωή Ράπτη οι γενικοί γραμματείς Υπηρεσιών Υγείας Ιωάννης Κωτσιόπουλος, Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους και Δημόσιας Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη.
Ο κ. Πλεύρης κατά την τελετή των εγκαινίων δήλωσε:
«Με τη Μίνα και τη Ζωή και τους γενικούς μας γραμματείς, την Ειρήνη, τον Γιάννη και τον Μάριο στα εγκαίνια του περιπτέρου μας και να ευχαριστήσουμε βέβαια και τους ΥΠΕάρχες μας τον Παναγιώτη Μπογιατζίδη και τον Δημήτρη Τσαλικάκη για την προσπάθεια και τη δουλειά την οποία έχει γίνει.
Η αλήθεια είναι ότι αυτά τα εγκαίνια συμπίπτουν ουσιαστικά και με τον ένα χρόνο της παρουσίας της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου, καθώς πέρυσι είχαμε βρεθεί εδώ πέρα λίγες μέρες μόλις είχαμε αναλάβει.
Και είναι σημαντικό ότι φέτος ερχόμαστε σε μια διεθνή έκθεση Θεσσαλονίκης με διαφορετικούς όρους, από αυτούς τους οποίους είχαμε ζήσει πέρσι και πρόπερσι.
Πλέον, η πανδημία παραμένει και υπάρχει, αλλά είμαστε σε μια άλλη φάση.
Είμαστε σε μια φάση που την 1η Σεπτεμβρίου πέρσι ο εμβολιασμένος πληθυσμός ήταν στο 50% και τώρα έχει φτάσει το 80% έχουμε άλλες μεταλλάξεις, έχουμε αντιικά φάρμακα που καθημερινά στέλνουμε. Έχουμε θεραπευτικά πρωτόκολλα, έχουμε και διαφορετικές μεταλλάξεις λιγότερο θανατηφόρες και είμαστε πιο κοντά στην κανονικότητα και για αυτό το λόγο δεν είναι πρωτοτυπία δική μας, όπως όλες τις ευρωπαϊκές χώρες θα πάμε και το φθινόπωρο και τον χειμώνα χωρίς αχρείαστα μέτρα, παρά μόνο με τα απολύτως απαραίτητα που έχουμε αυτή τη στιγμή και πάντοτε με γνώμονα να μην πιέζετε το εθνικό σύστημα υγείας.
Μέσα σε αυτή τη χρονιά, έπρεπε παράλληλα να διαχειριστούμε την πιο δύσκολη φάση της πανδημίας, διότι είχαμε τη μετάλλαξη Δέλτα και μετά την Όμικρον που συνυπήρχε και συνδυαστικά το άνοιγμα της οικονομίας, όπως έγινε παντού, άρα αυτομάτως ξέραμε ότι θα έφτανε στα όρια το εθνικό σύστημα υγείας και από αυτό το βήμα θέλω να ευχαριστήσω τις γυναίκες και τους άνδρες που υπηρετούν στο ΕΣΥ, διότι κάποιοι είχαν προβλέψει ότι θα είχαμε την κατάρρευση ότι θα βρισκόταν κόσμος που θα διασωληνωνόταν σε πάρκινγκ το εθνικό σύστημα υγείας άντεξε. Δεν ωραιοποιούμε καταστάσεις με πολύ μεγάλες δυσκολίες αλλά άντεξε.
Αυτή τη χρονιά προσπαθήσαμε να κάνουμε μια σειρά από δράσεις και μεταρρυθμίσεις, οι οποίες ουσιαστικά αποτυπώνονται σήμερα στο περίπτερό μας, στο περίπτερο του Υπουργείου Υγείας, αλλά αντίστοιχα είναι και δράσεις οι οποίες από δω και πέρα θα ξεκινήσουν.
Η πρώτη και βασική δράση που ολοκληρώθηκε είναι η μεταρρύθμιση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Η πανδημία μας δίδαξε ότι υπάρχει ένα τρομακτικό κενό ότι ο κόσμος δεν ενημερώνετε νωρίς, με αποτέλεσμα να υπάρχει μια πίεση στο εθνικό σύστημα υγείας. Όλα τα στοιχεία μας έδειξαν ότι το 40% με 45% του κόσμου που πηγαίνει στα ΤΕΠ στα επείγοντα περιστατικά των νοσοκομείων, εάν είχε κάποιο γιατρό να τον συμβουλέψει, δεν θα πήγαινε. Ολοκληρώθηκε λοιπόν μια μεταρρύθμιση που και από αυτό εδώ το βήμα θέλω να ευχαριστήσω και το Γενικό Γραμματέα, τον Μάριο Θεμιστοκλέους που ήτανε ψυχή αυτής της μεταρρύθμισης, όπου πλέον έχουμε μία πλήρη αναδιοργάνωση των κέντρων υγείας, μαζί με διασφαλισμένα κονδύλια, 250 εκατομμύρια από το Ταμείο Ανάκαμψης για τα 157 κέντρα υγείας και παράλληλα θεσμοθετήθηκε ο προσωπικός γιατρός που με μεγάλη χαρά αυτή τη στιγμή στον ένα μήνα εγγραφών ξεπεράσαμε τα 2,5 εκατομμύρια συμπολίτες μας και 3200 γιατρούς.
Και όλο αυτό το τετράμηνο θα γίνει μια προσπάθεια πλήρους ενημέρωσης των πολιτών και των γιατρών, ώστε από 1.1.2023 να έχουμε την πλήρη εφαρμογή του θεσμού. Ένας γιατρός δωρεάν για όλους τους πολίτες, για αυτούς που μέχρι σήμερα έπρεπε να πηγαίνουν να πληρώσουν. Είναι η μεγαλύτερη κοινωνική πολιτική που μπορούμε να κάνουμε στον τομέα της υγείας, ότι πλέον ο γιατρός, ο προσωπικός του κάθε πολίτη θα είναι δωρεάν.
Παράλληλα, επειδή λογική της υγείας παντού μεταφέρεται από τη θεραπεία της ασθένειας στην πρόληψη και στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας μαζί με το κομμάτι της πρωτοβάθμιας και του προσωπικού γιατρού, έγινε η όλη προσπάθεια των προληπτικών εξετάσεων.
Στις προληπτικές εξετάσεις ψυχή είναι η Ειρήνη Αγαπηδάκη, η γενική μας Γραμματέας και ήδη έχουν ξεκινήσει και αποστέλλονται με SMS σε γυναίκες για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού στο πρόγραμμα Φώφη Γεννηματά. 350.000 SMS είχαμε τον Ιούλιο και τον Αύγουστο και γύρω στις 1000 μαστογραφίες δωρεάν την εβδομάδα και μέσα στις επόμενες 10 μέρες Ειρήνη θα είμαστε έτοιμοι προκειμένου να πάμε και στα επόμενα στάδια στον τράχηλο μήτρας, παχέος εντέρου, καρδιαγγειακά και το μεγάλο πρόγραμμα που θα έχει να κάνει με την παιδική παχυσαρκία γιατί δυστυχώς είμαστε πρώτη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι προληπτικές εξετάσεις θα επεκταθούν.
Και είναι ένα πλαίσιο που στηρίζεται στην πρόληψη στην πρωτοβάθμια σε αυτό το διάστημα αναδιαρθρώσαμε και τον ΕΟΠΥΥ που πλέον θα λειτουργεί ως ασφαλιστικός οργανισμός με γνώμονα τον πολίτη με την κυρία Καρποδίνη και την κυρία Γκογκοζώτου.
Το επόμενο στάδιο, το οποίο ήτανε βασικό κομμάτι της πολιτικής μας, της κοινωνικής πολιτικής, δόθηκε το δικαίωμα στα ομόφυλα ζευγάρια να μπορούν να δίνουν αίμα, που απαγορευόταν και δεν είχαν πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας.
Ένα κεντρικό κομμάτι που εδώ πέρα θέλω να ευχαριστήσω τη βουλευτή Θεσσαλονίκης την Έλενα τη Ράπτη αλλά και τον Πρόεδρο της Εθνικής Αρχής στον κύριο Βραχνή, διότι πλέον έχουμε ένα νέο μεταρρυθμιστικό πλαίσιο στην ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, με δικαίωμα για πρώτη φορά στη γυναίκα να κάνει κρυοσυντήρηση των ωαρίων της, χωρίς να χρειάζεται να είναι μόνο για ιατρικούς λόγους αλλά και για κοινωνικούς και μία σειρά από δράσεις που έχουν να κάνουν με την επωνυμία και τον ανωνυμία του δότη που θα δώσει τη δυνατότητα πρωτίστως στις γυναίκες, αλλά και σε πολλά ζευγάρια να έχουν καλύτερη πρόσβαση στην ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Δεν μπορούμε από αυτήν όλη τη δουλειά την οποία γίνεται να μην κάνουμε ιδιαίτερη αναφορά στον ΕΟΔΥ που σήκωσε όλο το βάρος, και στον Θεοκλή Ζαούτη, της πανδημίας, καθώς και στο ΕΚΑΒ που καθημερινά με τον Νίκο Παπαευσταθίου δίνει μάχη. Η κορωνίδα αυτή των μαχών αφορούν τη Μίνα και τη Ζωή ,στη δευτεροβάθμια φροντίδα υγείας με γενικό γραμματέα τον Γιάννη Κωτσιόπουλο όπου διασφαλίσαμε 6.000 θέσεις για το 2022 αντίστοιχα θέλουμε να διασφαλίσουμε αντίστοιχο αριθμό θέσεων για το 2023. Έχουμε ξεκαθαρίσει ότι οι 10.000- 12.000 επικουρικό θα παραμείνουν. Έχουμε διασφαλίσει 350 εκ. από το Ταμείο Ανάκαμψης για δευτεροβάθμια αλλά θα έχουμε και για ψυχική υγεία όπου μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχουμε τη λειτουργία νέων μονάδων ψυχικής υγείας.
Την επόμενη εβδομάδα έρχεται το νομοσχέδιο που αντιμετωπίζει υπαρκτά προβλήματα που υπάρχουν στο Εθνικό Σύστημα Υγείας κυρίως με στελέχωση και εκπαίδευση».
Η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας Μίνα Γκάγκα χαιρέτισε τα εγκαίνια και δήλωσε:
«Θέλω να ξεκινήσω λέγοντας ότι ο στόχος μας είναι ένα σύστημα ανθρωποκεντρικό. Ένα σύστημα για τον Έλληνα πολίτη, τον Έλληνα ασθενή αλλά και τον Έλληνα εργαζόμενο στις δομές υγείας. Θέλουμε να υπάρχει σταθερή φροντίδα, σταθερή από την πρόληψη και τον προσωπικό γιατρό κάθε πολίτη μέχρι μια τριτοβάθμια νοσηλεία και νοσηλεία και βοήθεια στο σπίτι αν χρειάζεται για μια χρόνια νόσο. Θέλουμε λοιπόν να υπάρχει μια συνέχεια στη φροντίδα, που να είναι προσωπική, από ανθρώπους που ξέρουν τον άρρωστο και είναι μαζί του. Σήμερα δε, και η παρηγορητική φροντίδα, σε όλο τον κόσμο, ξεκινάει από την ώρα της διάγνωσης των δύσκολων Νοσημάτων.
Αυτό είναι κάτι που θέλουμε να υπάρχει στην Ελλάδα, να αισθάνεται ο άρρωστος ότι η ομάδα που τον φροντίζει, που είναι οι νοσηλευτές, φυσιοθεραπευτές, γιατροί, διατροφολόγοι, ειδικοί για τον πόνο, όλη η ομάδα είναι εκεί και του κρατάει το χέρι. Θα δείτε λοιπόν πολλές αλλαγές σύντομα που νομίζω θα τις αγκαλιάσουμε όλοι.
Να ευχαριστήσω πάρα πολύ όλους σας, τους συναδέλφους ιατρούς, νοσηλευτές, διοικητικούς σε όλα τα νοσοκομεία, σε όλες τις ειδικότητες, τους διοικητές των νοσοκομείων, τους διοικητές των ΥΠΕ, το ΕΚΑΒ και το ΕΚΑΒ Βορείου Ελλάδος, όλους όσους συμμετέχουν, φυσικά τον ΕΟΔΥ.
Η αλήθεια είναι ότι δεν υπήρξε ασθενής στην Ελλάδα που δεν μπόρεσε να βρει βοήθεια. Δεν υπήρξε ασθενής στην Ελλάδα που δεν μπόρεσε να βρει γιατρό σε όλο το διάστημα. Εγώ είχα τηλεφωνήματα όλα αυτά τα χρόνια της πανδημίας από τη Φινλανδία, από το Βέλγιο, από την Αμερική, από την Αγγλία, από ανθρώπους που δε βρίσκουν γιατρό ή περιμένουν ατελείωτες ώρες. Πρέπει λοιπόν να είμαστε περήφανοι, να αγκαλιάσουμε το σύστημα υγείας. Το σύστημα μας είναι καλό, δουλεύει, είναι εδώ για τους αρρώστους, οποιαδήποτε προβλήματα υπάρχουν. Φυσικά υπάρχουν και προβλήματα τα λύνουμε ή τα διορθώνουμε και θα τα διορθώσουμε. Όλοι μαζί, κάνοντας το καλύτερο για τον εαυτό μας και για όλους τους άλλους. Ευχαριστώ πολύ, να είστε καλά».
Η κ. Ράπτη κατά την ομιλία της υπογράμμισε:
«Είναι ιδιαίτερη χαρά να βρισκόμαστε εδώ, με την ευκαιρία της 86ης ΔΕΘ, σε μια στιγμή κομβική για το μέλλον της χώρας μας, αλλά και για ολόκληρη την Ευρώπη.
Τα τελευταία δύο χρόνια βιώσαμε παγκοσμίως μια άνευ προηγουμένου υγειονομική κρίση, με επιπτώσεις στο οικονομικό και κοινωνικό γίγνεσθαι. πανδημία επέφερε σαρωτικές αλλαγές στη ζωή όλων ανεξαιρέτως, με έντονες επιπτώσεις στην ψυχική υγεία. Παρατηρήθηκε αύξηση του άγχους, της κατάθλιψης και του φόβου και καταγράφηκαν περισσότερα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας και κακοποίησης, ιδίως σε παιδιά και γυναίκες.
Οι νέοι στερήθηκαν τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις τους και την δια ζώσης εκπαίδευση,
Οι ηλικιωμένοι βίωσαν απομόνωση και αυξημένο φόβο για τη ζωή τους.
Οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας ήρθαν αντιμέτωποι με την εξουθένωση.
Αλλά και οι εργαζόμενοι σε όλους τους τομείς αντιμετώπισαν πρωτόγνωρες συνθήκες εργασίας. Πολλοί αναγκάστηκαν να εργαστούν από το σπίτι, κάποιοι συμπολίτες μας ήρθαν αντιμέτωποι με την εργασιακή αβεβαιότητα και κάποιοι άλλοι δυστυχώς έχασαν τις δουλειές τους.
Τέλος, η πανδημία κατέστησε, περισσότερο από ποτέ, επιτακτική ανάγκη την εξεύρεση ενός νέου τρόπου λειτουργίας των δομών παροχής φροντίδας των ψυχικά ασθενών. Αυτό είναι εφικτό μόνο με την υιοθέτηση μιας διαφορετικής αντίληψης, με προτεραιότητα την προσβασιμότητα και την αποτελεσματικότητα, έτσι ώστε να εξασφαλίσουμε ποιοτική φροντίδα για όλους.
Άλλωστε, δεν μπορούμε να μιλάμε για υγεία παραβλέποντας τη ψυχική υγεία.
Προς αυτή την κατεύθυνση και σε εναρμόνιση με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο οποίος έχει θέσει την Ψυχική Υγεία ως μία από τις τέσσερις εμβληματικές πρωτοβουλίες της πολιτικής του για την περίοδο 2020-2025, ο Πρωθυπουργός μας Κυριάκος Μητσοτάκης σύστησε ειδικό Χαρτοφυλάκιο για την Ψυχική Υγεία και τις Εξαρτήσεις και το οποίο είχα την τιμή να μου αναθέσει.
ΔΡΑΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ
Από τα πρώτα πράγματα που διαπιστώσαμε ήταν οι ελλείψεις του συστήματος ψυχικής υγείας και η ανάγκη δημιουργίας νέων δομών και υπηρεσιών.
Σε αυτό συνέβαλαν καθοριστικά η ταχεία αξιολόγηση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας της χώρας που πραγματοποιήσαμε τον Μάρτιο 2021, σε συνεργασία με τον ΠΟΥ Ευρώπης, καθώς και η δημιουργία του ψηφιακού χάρτη υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας της χώρας, που λειτουργεί ήδη.
Επιτύχαμε να αυξήσουμε τον κρατικό προϋπολογισμό κατά 62%.
Ενισχύσαμε το ΕΣΥ με προσλήψεις ψυχιάτρων και νοσηλευτών και νομοθετήσαμε την ειδικότητα του νοσηλευτή ψυχικής υγείας.
Διορίσαμε μέχρι σήμερα 74 ψυχιάτρους και 21 παιδοψυχιάτρους.
Προβλέψαμε 215 θέσεις ειδικευόμενων νοσηλευτών ψυχικής υγείας Από τις θέσεις αυτές οι 88 έχουν ήδη καλυφθεί, ενώ οι υπόλοιπες μπορούν να καλυφθούν έως και 31.12.2022.
Παράλληλα, δημιουργήσαμε την δωρεάν Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης 10306 για τον γενικό πληθυσμό και συγκεκριμένα για ενήλικες, παιδιά και εφήβους, συμπολίτες μας που επλήγησαν από τους σεισμούς και τις πυρκαγιές την τελευταία 2ετία στην χώρα μας. Η Γραμμή λειτουργεί όλο το 24ωρο και έχει δεχθεί μέχρι σήμερα πάνω από 450.000 κλήσεις.
Η λειτουργία της Γραμμής επεκτάθηκε, προκειμένου να παρέχουμε ψυχοκοινωνική υποστήριξη και στους συνανθρώπους μας που ήρθαν στην Ελλάδα ως πρόσφυγες λόγω του πολέμου της Ουκρανίας.
ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ – ΝΕΕΣ ΔΟΜΕΣ
Με τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης δημιουργούμε 104 νέες δομές που λειτουργούν στην Κοινότητα, σε συνεργασία με τους Δήμους και τους λοιπούς φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, για να υποστηρίξουμε ψυχοκοινωνικά τον γενικό πληθυσμό, και τις ευάλωτες ομάδες.
Συγκεκριμένα, δημιουργούμε:
- Κέντρα Ημέρας σε όλη την Επικράτεια για την ψυχολογική υποστήριξη σε ενήλικες, τρίτη ηλικία, παιδιά και εφήβους, εργαζόμενους και ανέργους, διατροφικές διαταραχές, μετανάστες και πρόσφυγες
-Στεγαστικές δομές βραχείας ή μακράς φιλοξενίας.
-Εξειδικευμένες δομές για τον αυτισμό και την άνοια – alzheimer’s
-Κινητές μονάδες για απομακρυσμένες περιοχές της χώρας.
-Προγράμματα και Μονάδες για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων, τόσο των παράνομων, όσο και των νόμιμων, όπως ο καπνός, το αλκοόλ, το Διαδίκτυο και ο τζόγος.
Βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη οι διαγωνισμοί για τις 66 πρώτες δομές Ψυχικής Υγείας και προχωράμε.
Μέσα στην πανδημία, κληθήκαμε να αξιοποιήσουμε νέες τεχνολογίες και ψηφιακά μέσα για να βρεθούμε δίπλα σε κάθε πολίτη σε όλη την Επικράτεια.
Αναπτύσσουμε δίκτυο τηλεψυχιατρικής στις απομακρυσμένες νησιωτικές και ακριτικές περιοχές. Λειτουργούν ήδη μονάδες στη Σύμη και στο Καστελόριζο και συνεχίζουμε.
Η πανδημία μας έδειξε, ακόμη, την ιδιαίτερη φροντίδα που χρειάζεται ο ψυχισμός των παιδιών και των νέων μας.
Δημιουργούμε νέες κλίνες για παιδιά για την αντιμετώπιση των έκτακτων περιστατικών, σε Πανεπιστημιακές κλινικές στο «ΚΑΡΑΜΑΝΔΑΝΕΙΟ» (Πάτρα), στην Αλεξανδρούπολη, στην Αγία Βαρβάρα (δωρεά Αγγελικούση) και στο Ασκληπιείο Βούλας (τμήμα νοσηλείας).
Δημιουργούμε Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση σε όλη την Επικράτεια για την πρόληψη εμφάνισης και κλιμάκωσης ψυχικών διαταραχών στα παιδιά και τους νέους.
Παράλληλα, εντάσσουμε ψυχολόγους στα σχολεία. Με την υποστήριξη του ΕΣΠΑ, ήδη 1.100 ψυχολόγοι, προσλήφθηκαν, επιμορφώθηκαν και τοποθετήθηκαν σε σχολεία της χώρας (1 ανά 5 σχολεία).
Δεν ξεχνάμε, όμως, και τους φοιτητές μας.
Γι’ αυτό ιδρύουμε άμεσα, Κέντρα Ημέρας στα Πανεπιστήμιά μας, ξεκινώντας από το «Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής», με στόχο την ψυχολογική τους υποστήριξη.
Ακόμη, στο πεδίο της αντιμετώπισης των εξαρτήσεων, συνάψαμε νέα επταετή Προγραμματική Σύμβαση για τη λειτουργία των Κέντρων Πρόληψης των Εξαρτήσεων στους Δήμους, μαζί με το Υπουργείο Εσωτερικών, την ΚΕΔΕ και τον ΟΚΑΝΑ, συνολικού ύψους 84 εκ. ευρώ.
Η καλή ψυχική υγεία και ευημερία είναι ο δρόμος για την επανένταξή μας στα κοινωνικά μας περιβάλλοντα και στη νέα κανονικότητα.
Για να διασφαλίσουμε αυτό το δικαίωμα και στους ψυχικά ασθενείς, εντάξαμε για πρώτη φορά τους Κοινωνικούς Συνεταιρισμούς Περιορισμένης Ευθύνης στον τακτικό προϋπολογισμό, για την υποστήριξη της επανένταξής τους στην κοινωνία.
ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ
Για την υλοποίηση των στόχων και των πολιτικών μας, ολοκληρώσαμε το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ψυχική Υγεία με ορίζοντα δεκαετίας.
Οι 10 άξονες που το απαρτίζουν αντανακλούν το πνεύμα της ολοκλήρωσης της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, με ειδική μέριμνα για όλες τις πληθυσμιακές ομάδες, τον αποστιγματισμό, την ενδυνάμωση των ψυχικά ασθενών και την έγκαιρη αντιμετώπιση καταστάσεων κρίσης.
Με την ολοκλήρωση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ψυχική Υγεία 2021-2030 επισφραγίζεται η μετάβαση από την ασυλική ψυχιατρική, στην καθολική παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας και την παράλληλη ανταπόκριση των αναγκών του σήμερα.
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΦΟΡΕΙΣ
Δίνοντας έμφαση στην διεθνή κινητοποίηση, συνεργαζόμαστε με φορείς, όπως:
Α. Το Child Mind Institute της Νέας Υόρκης, και σε συνεργασία με το δικό μας Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος αναπτύσσουμε Εθνικό Δίκτυο Αναφοράς για το παιδί, σε όλη την Επικράτεια, καθώς και
Β. με τη UNICEF για θέματα ψυχικής υγείας των παιδιών και των οικογενειών τους στην πατρίδα μας, και την παιδική παχυσαρκία.
ATHENS SUMMIT
Το Υπουργείο μας πρωτοστατεί στα διεθνή fora, και συνεργαζόμενο με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας Ευρώπης, διοργάνωσε στην Αθήνα Σύνοδο Κορυφής για την Ψυχική Υγεία τον Ιούλιο 2021.
Μέσα από τη Σύνοδο γεννήθηκε η «Διακήρυξη των Αθηνών», κείμενο μεγάλης σπουδαιότητας για την προστασία και αναβάθμιση της ψυχικής υγείας.
ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΠΟΥ
Ακόμη, επειδή εστιάζουμε στην ποιότητα της περίθαλψης και στην ασφάλεια των ληπτών ψυχικής υγείας και ιδιαίτερα των παιδιών μας, λειτουργούμε το Γραφείο ποιότητας και ασφάλειας του ΠΟΥ στην Αθήνα.
Σε αυτό το πλαίσιο, ξεκίνησε το νέο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα του ΠΟΥ για την Ποιότητα των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας για Παιδιά και Εφήβους.
Το πρόγραμμά μας αντιπροσωπεύει μια κομβική πολιτική μεταρρύθμιση και μια τεράστια κοινή πρωτοβουλία μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και του ΠΟΥ/Ευρώπης, με άμεσα αποτελέσματα προς όφελος της Ελλάδας και των 53 χωρών του ΠΟΥ Ευρώπης.
Ως εξέλιξη των δραστηριοτήτων του συγκεκριμένου προγράμματος τον Νοέμβριο θα φιλοξενηθεί στην χώρα μας, με πρωτοβουλία του ΠΟΥ, διεθνής συνάντηση η «Εβδομάδα Ψυχικής Υγείας» με θεματικές δράσεις εστιασμένες στην ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων.
Εργαζόμαστε εντατικά για την καθολική πρόσβαση στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας και την άμεση ανταπόκριση στις ανάγκες του σήμερα.
Όραμά μας, ένα σύστημα ψυχικής υγείας με υψηλής ποιότητας, ανθρωποκεντρικές υπηρεσίες στην κοινότητα που δεν επιτρέπουν τον στιγματισμό και τους κοινωνικούς αποκλεισμούς.
Με το βλέμμα στο υγιές μέλλον της χώρας μας ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΜΕΙΝΕΙ ΚΑΝΕΝΑΣ ΜΟΝΟΣ, ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΜΕΙΝΕΙ ΚΑΝΕΝΑΣ ΠΙΣΩ!».
Τις δράσεις για την αναβάθμιση της φροντίδας του ογκολογικού ασθενούς και το «Νέο Θεαγένειο» της Θεσσαλονίκης παρουσίασε ο γενικός Γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας Ιωάννης Κωτσιόπουλος ο οποίος ανέφερε:
«Ακριβώς ένα χρόνο πριν, ο Πρωθυπουργός της χώρας, Κυριάκος Μητσοτάκης, από το βήμα της ΔΕΘ, έδωσε ένα πολιτικό πλαίσιο για τον εκσυγχρονισμό, την αναδόμηση και την μεταρρύθμιση του τομέα της υγείας. Σήμερα, βρισκόμαστε εδώ για να μιλήσουμε με περηφάνεια για την απόσταση που διανύσαμε προς αυτήν την κατεύθυνση, οικοδομώντας ένα σύστημα υγείας που αξίζει σε κάθε μια και κάθε έναν συμπολίτη μας.
Με τόλμη και μεθοδικότητα, τοποθετήσαμε στο επίκεντρο των κυβερνητικών πολιτικών την Ογκολογία. Πριν λίγες μόλις δεκαετίες ο καρκίνος ήταν γνωστός μόνο ως «επάρατη νόσος» και οι γνωστές θεραπείες ήταν πολύ περιορισμένες. Το προσδόκιμο επιβίωσης ήταν μικρό στους περισσότερους ασθενείς. Ακόμα και η συζήτηση για το θέμα ήταν ταμπού και οι ασθενείς συχνά αντιμετώπιζαν σοβαρά ψυχικά νοσήματα.
Το σήμερα όμως είναι πολύ διαφορετικό.
Πλέον, έχουμε τη δυνατότητα να μιλάμε ανοιχτά για τον καρκίνο και κυρίως, να τον αντιμετωπίζουμε με θάρρος καθώς διαθέτουμε πια εξελιγμένα και καινοτόμα διαγνωστικά εργαλεία και θεραπείες. Με όπλο την επιστήμη και την τεχνολογία, δε δίνουμε κανένα χώρο στο φόβο και την άγνοια.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, με την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Σχεδίου για την Καταπολέμηση του Καρκίνου, έχτισε τα θεμέλια για την αντιμετώπιση και τη θεραπεία του. Έτσι, σήμερα, έχουμε παραπάνω από 12 εκατομμύρια επιζώντες, εκ των οποίων οι 300 χιλιάδες, είναι παιδιά.
Με την υλοποίηση του φιλόδοξου ευρωπαϊκού προγράμματος στο οποίο φυσικά συμμετέχουμε ενεργά ως χώρα, φιλοδοξούμε μεταξύ άλλων να αντιμετωπίσουμε και να εξαλείψουμε τις ανισότητες στην πρόσβαση των υπηρεσιών υγείας για τους ογκολογικούς ασθενείς.
Η δική μας, εθνική, συλλογική δράση προς αυτήν την κατεύθυνση έχει ήδη ξεκινήσει.
Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, καταφέραμε να δώσουμε στα 4 Ογκολογικά νοσοκομεία μας καινοτόμο εξοπλισμό που σίγουρα αναβαθμίζει σημαντικά τις υπηρεσίες μας προς τους ογκολογικούς ασθενείς. Είχα σχεδιάσει να μιλήσω πιο αναλυτικά για τις παρεμβάσεις μας στα ογκολογικά νοσοκομεία αλλά οι συνθήκες στην αίθουσα δεν είναι ιδανικές. Εν συντομία:
Στο Γενικό Ογκολογικό Νοσοκομείο Κηφισιάς «Άγιοι Ανάργυροι», εγκαταστήσαμε έναν γραμμικό επιταχυντή, 2 ψηφιακούς αγγειογράφους και 3 ψηφιακούς μαστογράφους.
Αντίστοιχες προσθήκες πραγματοποιήθηκαν και στο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο «Άγιος Σάββας». Επιγραμματικά θα αναφέρω ότι από το 2020 λειτουργεί τρίτος γραμμικός επιταχυντής. Μάλιστα, μέσα στο 2022, το νοσοκομείο, εντάχθηκε στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Κέντρων Καρκίνου. Ήταν μια μεγάλη αναγνώριση που σίγουρα αποτελεί και σπουδαίο κίνητρο για τη συνέχεια και οφείλω να συγχαρώ την διοίκηση του Νοσοκομείου για την πρωτοβουλία αυτή.
Και στο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο «Μεταξά», ανακαινίσαμε δύο ορόφους κι ακόμη σημαντικότερα καταφέραμε να κατασκευάσουμε τη Μονάδα Αυτόλογης Μεταμόσχευσης Αρχέγονων Αιμοποιητικών Κυττάρων για Συμπαγείς Όγκους. Ήταν ένα πάγιο αίτημα, που κάναμε πραγματικότητα.
Εξοπλίζουμε τα νοσοκομεία μας με 4 υπερσύγχρονα απεικονιστικά μηχανήματα ποζινοτρικής αξονικής τομογραφίας PET/CT, σε 4 μεγάλα περιφερειακά νοσοκομεία της χώρας, με δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.
Αλλά και εδώ στην Θεσσαλονίκη τον περασμένο Δεκέμβριο, εγκαινιάσαμε τη Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας «Νίκος Κούρκουλος» του Θεαγένειου Νοσοκομείου. Ήταν μια πολύ σημαντική δωρεά του Ιδρύματος Λάτση, με δυνατότητα εξυπηρέτησης έως και 35.000 ασθενών ετησίως.
Δεν έχουμε μείνει όμως στις κτιριακές δομές.
Η τεχνολογία για τον τομέα της υγείας είναι ένας πολύτιμος και ταχύτατα εξελισσόμενος σύμμαχος.
Ήδη από το 2021, λειτουργεί το Εθνικό Μητρώο Νεοπλασιών παιδικής ηλικίας, στο οποίο, έως και σήμερα, έχουν καταγραφεί εκατοντάδες περιπτώσεις παιδιών. Υλοποιούμε τάχιστα το Εθνικό Μητρώο Νεοπλασιών που λείπει τόσο πολύ από την χώρα και το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης καθώς έχει ενταχθεί στο έργο της ψηφιοποίησης των ογκολογικών νοσοκομείων με προϋπολογισμό ύψους 36,4 εκατομμύριων ευρώ. Ίσως αυτή είναι η πιο σημαντική επένδυση στο τομέα της ογκολογίας καθώς μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο την καθημερινότητα των ασθενών αλλά και του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού που σήμερα αγωνίζεται πολλές φορές σε αντίξοες συνθήκες.
Όλα όσα έχω αναφέρει ως τώρα, δεν είναι ευχάριστες υποσχέσεις. Είναι αποτέλεσμα της συστηματικής δουλειάς όλης της ομάδας στο Υπουργείο Υγείας και στις Υγειονομικές περιφέρειες.
Είναι όλα δράσεις που βρίσκονται σε τροχιά υλοποίησης και όχι στη φαντασία.
Δε σταματάμε, όμως, εδώ. Υλοποιούμε μια μεγάλη δέσμευση.
Το Σεπτέμβριο του 2021, έναν χρόνο πριν, ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, από το βήμα της 85ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, δεσμεύτηκε για το νέο Ογκολογικό Νοσοκομείο στη Θεσσαλονίκη. Μια ακόμη υπόσχεση λοιπόν, γίνεται πραγματικότητα.
Με την πολύτιμη βοήθεια της Διευθύντριας του Γραφείου του Πρωθυπουργού στην Θεσσαλονίκη, της κυρίας Αντώνιου, του Υφυπουργού Μακεδονίας Θράκης κ. Καλαφάτη φτάσαμε στην 1η Ιουλίου 2022 όταν ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Χαρδαλιάς, ανακοίνωσε την παραχώρηση του πρώην Στρατοπέδου «ΚΑΡΑΤΑΣΙΟΥ», στο Υπουργείο Υγείας, για την κατασκευή του νέου Ογκολογικού Νοσοκομείου κατόπιν αιτήματος του υπουργού Υγείας κύριου Πλεύρη. Ήταν ένα πολύ σημαντικό ορόσημο που θέτει πια το έργο σε σταθερή τροχιά υλοποίησης.
Έτσι λοιπόν, η χώρα μας πρόκειται να αποκτήσει την πιο σύγχρονη, πρωτοποριακή και καινοτόμα δομή, σχεδιασμένη με βάση όλα τα διεθνή πρότυπα υγείας. Με την νέα αυτή Αντικαρκινική Μονάδα του ΕΣΥ, εξασφαλίζουμε για ολόκληρη τη Βόρεια Ελλάδα, κορυφαίες ιατρικές και νοσηλευτικές υπηρεσίες σε ασθενείς με νεοπλασματικές νόσους και κακοήθεις αιματοπάθειες.
Το νέο Ογκολογικό Νοσοκομείο με το βλέμμα στραμμένο στην πρόληψη, την πρώιμη διάγνωση και τη διαχείριση της νόσου, αναμένεται να απαρτίζεται από 400 - 450 κλίνες, 100 Μονάδες Ημερήσιας Νοσηλείας, ΜΕΘ, Σύγχρονα Χειρουργεία, Ειδική Μονάδα Τελικού Σταδίου, Μονάδα Οργανωμένης Ψυχολογικής Υποστήριξης, Μονάδα Επιστημονικής και συνολικής φροντίδας διαχείρισης του πόνου, Κέντρο διαχείρισης κατ’ οίκον νοσηλείας και ανάπτυξη ενός σύγχρονου ερευνητικού κέντρου. Όπως βλέπετε, δεν έχει μείνει τίποτα στην τύχη και στα δεδομένα του παρελθόντος.
Το κόστος για την ανέγερση του μοναδικού αντικαρκινικού νοσοκομείου σε ολόκληρη τη Βόρεια Ελλάδα, την αγορά του απαραίτητου εξοπλισμού καθώς και για τη διαμόρφωση των χώρων, εκτιμάται ότι μπορεί να ξεπεράσει τα 250 εκατομμύρια ευρώ.
Σήμερα Βρισκόμαστε στην φάση της τεχνικής ωρίμανσης του έργου και της διαμόρφωσης των προδιαγραφών νέων νοσοκομειακών εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού καθώς και στην προετοιμασία του σταδίου επιλογής αναδόχου του έργου.
Είναι μια φάση στην οποία θα συμμετέχουν ενεργά όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς και φιλοδοξούμε οι προδιαγραφές του έργου να περιγράφουν το Νοσοκομείο του μέλλοντος.
Ταυτόχρονα έχουν ξεκινήσει όλες οι διοικητές πράξεις / ενέργειες σε σχέση με την παραχώρηση αλλά και την δημιουργία ρυμοτομικού σχεδίου για το συγκεκριμένο χώρο. Για αυτό έχουμε εξαιρετική συνεργασία με τον Υπουργείο Περιβάλλοντος.
Πριν κλείσω, θα ήθελα να σημειώσω ότι το έργο αυτό δεν θα είχε ωριμάσει χωρίς τις άοκνες προσπάθειες του Διοικητή της 4ης ΥΠΕ, κυρίου Τσαλικάκη και της Διοικήτριας, κυρίας Ξουρή που έχουν πραγματικά πιστέψει σε αυτό το όραμα και έχουν δώσει μεγάλες μάχες για να φτάσουμε έως εδώ.
Με αυτά τα λίγα λόγια, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την παρουσία σας σήμερα στα εγκαίνια του περιπτέρου του Υπουργείου Υγείας. Θα χαρώ πολύ να σας συναντήσω στο περιθώριο της εκδήλωσης και να συζητήσουμε τα θέματα αυτά».
Ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους παρουσίασε τον Προσωπικό Ιατρό σημειώνοντας:
«Εμείς ως κυβέρνηση και ως Υπουργείο Υγείας δημιουργούμε το θεσμό που δεν υπάρχει στη χώρα μας. Σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει με παραλλαγές ο θεσμός του προσωπικού γιατρού. Σε περίπου ένα χρόνο από τώρα όλοι οι ενήλικες Έλληνες πολίτες θα αποκτήσουν τον προσωπικό σύμβουλο Υγείας τους. Τον άνθρωπο που πέρα από τη διάγνωση και τη θεραπεία θα είναι αυτός που θα κάνει τα προγράμματα πρόληψης και αγωγής Υγείας και θα καθοδηγεί τους πολίτες εντός του εθνικού συστήματος Υγείας. Όσο και αν υπήρξαν οι άνθρωποι - και αυτό το ζήσαμε και στο εμβολιαστικό- που στοιχημάτιζαν ότι αυτό το πράγμα δεν θα προχωρήσει, τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι το εγχείρημα πηγαίνει εξαιρετικά. Αναφέρθηκαν οι αριθμοί από τον Υπουργό Υγείας κι συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό ο αριθμός των εγγραφών. Στο επόμενο χρονικά διάστημα θα παρουσιαστούν οι δράσεις, έτσι ώστε να συνειδητοποιήσουν όλοι τα πλεονεκτήματα του προσωπικού γιατρού».
Το Πρόγραμμα Εθνικού Προσυμπτωματικού Ελέγχου παρουσίασε η γενική Γραμματέας Δημόσιας Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη, η οποία δήλωσε:
«Η χώρα μας δεν έχει υλοποιήσει ποτέ πληθυσμιακό εθνικό πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου. Από την πλευρά της αντιπολίτευσης ξεκίνησε μια σπέκουλα, ότι αυτά τα είχαμε ήδη. Δεν τα είχαμε ήδη. Για να καταλάβετε πόσο σημαντικό είναι θα πω ότι κατά μέσο όρο τα τελευταία πέντε χρόνια και ειδικά στην ηλικιακή ομάδα των νεότερων γυναικών κάναμε 24.000 μαστογραφίες. Με το πρόγραμμα σε οκτώ εβδομάδες έχουμε κάνει 15.000 μαστογραφίες. Καταλαβαίνεται λοιπόν πόσο μεγάλη είναι η διαφορά.
Το feedback που παίρνουμε από τις γυναίκες, ειδικά από όσες εντοπίζονται με κάποια πρώιμα ευρήματα που θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε κακοήθειες είναι ότι αν δεν υπήρχε αυτό το πρόγραμμα, δεν θα μπορούσαμε να πάμε επειδή είμαστε ανασφάλιστες.
Η πρόσβαση που δίνουμε με αυτό το πρόγραμμα εκπληρώνει την επιταγή του πρωθυπουργού ότι στεκόμαστε δίπλα σε κάθε πολίτη με τον πλέον σύγχρονο τρόπο. Οι μαρτυρίες που έχουμε από τους γιατρούς είναι ότι λένε μπράβο στις γυναίκες που ήρθαν νωρίς. Δεν είναι ότι ήρθαμε νωρίς, αλλά τώρα είναι δωρεάν και δεν ταλαιπωρούμαστε, απαντούν οι γυναίκες».
Η βουλευτής Α΄ Θεσσαλονίκης ΝΔ Έλενα Ράπτη κατά την ομιλία της παρουσίασε τις Μεταρρυθμίσεις στην Ιατρικώς Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή. Συγκεκριμένα ανέφερε :
«Με τον νέο νόμο Ν.4958/2022 (ΦΕΚ/Α΄/ 21.07.2022) αναμορφώνεται το πλαίσιο για την ιατρική υποβοήθηση στην ανθρώπινη αναπαραγωγή στο πλαίσιο των σύγχρονων κοινωνικών απαιτήσεων.
Το θεσμικό πλαίσιο του προηγούμενου νόμου 3305/2005 σε κρίσιμες για την αναπαραγωγή διατάξεις του κρίθηκε παρωχημένο υπό το φως των δεδομένων της ιατρικής επιστήμης και κατέστη αναγκαία η μεταρρύθμισή του.
Σήμερα έχουμε ένα σύγχρονο και λειτουργικό νομοθέτημα που ρυθμίζει ίσως το ομορφότερο δικαίωμα…
…το δικαίωμα στο να μπορείς να αποκτήσεις ένα παιδί.
Ο Υπουργός Υγείας κινήθηκε σε αυτό το θέμα με τόλμη και αποφασιστικότητα.
Ο νέος νόμος φέρνει επαναστατικές αλλαγές, ευεργετικές διατάξεις για τις γυναίκες κάθε ηλικίας που θέλουν να δημιουργήσουν οικογένεια.
Αίρει τα εμπόδια που μας κρατούν πίσω από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.
Ρυθμίζει το πεδίο, όχι με τις στερεοτυπικές αντιλήψεις του παρελθόντος
αλλά με τα επιστημονικά δεδομένα του παρόντος και του μέλλοντος.
Εκσυγχρονίζεται το πλαίσιο της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και διασφαλίζονται τα δικαιώματα της γυναίκας.
Με σεβασμό στις συστάσεις της Εθνικής Αρχής Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής,
διασφαλίζουμε στο μέγιστο δυνατό βαθμό το δικαίωμα των γυναικών στην τεκνοποίηση.
Τί αλλάζει με τον νέο νόμο;
1) Αυξάνουμε το όριο ηλικίας στα 54 έτη.
• Η μέση ηλικία εμμηνόπαυσης είναι τα 51 έτη.
• Το προσδόκιμο επιβίωσης έχει αυξηθεί.
• Τα διεθνή επιστημονικά δεδομένα και οι συστάσεις της Αμερικανικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής επιτρέπουν την εφαρμογή μεθόδου ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής σε γυναίκες μέχρι 55 ετών
(από 45-55 ετών μετά από ενδελεχή ιατρικό έλεγχο).
Σε γυναίκες ηλικίας 50 ετών και μιας ημέρας μέχρι 54 ετών και 0 ημέρες δύναται να εφαρμοστεί η μέθοδος ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής
μόνο μετά από σχετική άδεια της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής.
Σε ανήλικα πρόσωπα επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση λόγω σοβαρού νοσήματος που επισύρει κίνδυνο στειρότητας για να εξασφαλιστεί η δυνατότητα τεκνοποίησης.
2) Επιτρέπουμε την κρυοσυντήρηση ωραρίων
όχι μόνο για ιατρικούς αλλά και για κοινωνικούς λόγους
δίνοντας τη δυνατότητα στις γυναίκες να διατηρήσουν τα ωάρια τους
και να κάνουν χρήση αυτών όποτε το επιθυμήσουν.
Για τη γυναίκα που δεν έχει σχεδιάσει τη δημιουργία οικογένειας ή δεν έχει βρει ακόμη τον κατάλληλο σύντροφο
είναι προτιμητέα λύση από την προσφυγή σε δωρεά ωαρίου από δότρια γεννητικού υλικού.
Είναι αυτονόητο για μια γυναίκα η δημιουργία απογόνων από δικό της βιολογικό υλικό εφόσον η επιστήμη το επιτρέπει,
παρά η δημιουργία οικογένειας από ωάριο δότριας διότι λόγω ηλικίας δεν είναι ικανά προς γονιμοποίηση τα δικά της.
Είναι προφανές λοιπόν πως η δυνατότητα χρήσης του βιολογικού της υλικού υπερτερεί.
Η επιστήμη εξελίσσεται με σκοπό να διευκολύνει τον άνθρωπο και εν προκειμένω να του δίνει τα εργαλεία του οικογενειακού προγραμματισμού.
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής και τα κοινωνικά δεδομένα μεταβάλλονται με γρήγορους ρυθμούς με αποτέλεσμα
άτομα αναπαραγωγικής ηλικίας, κυρίως γυναίκες να αναβάλλουν την τεκνοποίηση σε μεγαλύτερη ηλικία.
3) Καταργούμε την απαιτούμενη συναίνεση του συζύγου για την κρυοσυντήρηση ωαρίων από τη γυναίκα που το επιθυμεί.
Με τον προηγούμενο νόμο του 2005 μία γυναίκα που επιθυμούσε να προβεί σε κρυοσυντήρηση του γενετικού της υλικού υποχρεούνταν να έχει τη συναίνεση του συζύγου σε κάθε ωοληψία.
Απαραίτητη διευκρίνηση πως πρόκειται για κατάψυξη δικού της γενετικού υλικού και όχι κοινού γενετικού υλικού, γονιμοποιημένου ωαρίου, δηλαδή εμβρύου.
Ωστόσο, η νομική φύση του γενετικού υλικού το καθιστά και «πράγμα» και «στοιχείο της προσωπικότητας» του ατόμου.
Ως «πράγμα» διότι από τη στιγμή που βρίσκεται εκτός του σώματος είναι αυθύπαρκτο και δεκτικό εξουσιάσεως,
συνεπώς η διάθεσή του αφορά αποκλειστικά και μόνο το άτομο από το οποίο προέρχεται.
Ως «στοιχείο της προσωπικότητας» του ατόμου από το οποίο προέρχεται υποδηλώνει το δικαίωμα του στην αναπαραγωγή αλλά και το δικαίωμα του αυτοκαθορισμού του.
Για το λόγο αυτό καταργείται η απαιτούμενη συναίνεση του συζύγου για την κρυοσυντήρηση ωαρίων από τη γυναίκα που το επιθυμεί.
4) Επιτρέπουμε στην διαζευγμένη γυναίκα να κάνει χρήση των κρυοσυντηρημένων ωαρίων της
χωρίς τη συναίνεση του συζύγου/ συντρόφου.
Ένα κρίσιμο ζήτημα για τις γυναίκες που είχαν συγκεντρώσει το δικό τους γεννητικό υλικό εντός γάμου γιατί ο προηγούμενος νόμος με τη λύση του γάμου προέβλεπε την καταστροφή του.
Αντιλαμβάνεστε ότι η ηλικία της συλλογής του γεννητικού υλικού καθορίζει και την ποιότητα του.
Η λύση του γάμου μπορεί να επέλθει σε χρονική στιγμή που
είτε είναι αδύνατο για τη γυναίκα να συλλέξει εκ νέου δικό της γεννητικό υλικό
είτε αυτό δεν είναι κατάλληλο για γονιμοποίηση.
Πλέον, τα ωάρια που κατάφερε να κρυοσυντηρήσει μέσα από φαρμακευτική προετοιμασία, χειρουργικές επεμβάσεις και μεγάλο κόστος,
μπορούν να διατηρηθούν και να χρησιμοποιηθούν από την ίδια στο μέλλον με σκοπό την τεκνοποίηση.
Κυρίες και κύριοι,
όσες γυναίκες έχουν μπει σε αυτή τη διαδικασία μπορούν να μας επιβεβαιώσουν το πόσο επώδυνη είναι ψυχικά, σωματικά και οικονομικά.
Και είναι ασύλληπτη η απογοήτευση που νιώθουν όταν η διατήρηση ή καταστροφή του μη γονιμοποιημένου ωαρίου τους,
που τους κρατά ανοιχτή την προσδοκία τεκνοποίησης, εξαρτάται από τη συνέχιση ή την διακοπή της σχέσης τους με το σύντροφό τους.
Ο νέος νόμος αλλάζει αυτή την αδικία.
Πλέον αυτό το υλικό δεν καταστρέφεται αλλά διατηρείται.
Συνεπώς, πρόκειται για μια αυτονόητη πρόβλεψη, που συνιστούσε σοβαρό έλλειμμα της νομοθεσίας μας.
Και θα μου επιτρέψετε να πω πως αυτή η διάταξη αποτελεί και μια μεγάλη νίκη.
Όχι μόνο της γυναίκας αλλά και μιας κοινωνίας,
που είχε χιλιάδες γυναίκες δέσμιες σε ένα αδιανόητα αναχρονιστικό θεσμικό πλαίσιο.
Αναφορικά με την τύχη του κοινού γεννητικού υλικού, (δηλαδή γονιμοποιημένων ωαρίων), δηλώνεται εγγράφως από τα πρόσωπα που το καταθέτουν.
5) Καταργούμε το ανώτατο όριο παράτασης στη διάρκεια κρυοσυντήρησης
για σπέρμα και ορχικό ιστό, ωάρια και ωοθηκικό ιστό, ζυγωτές και γονιμοποιημένα ωάρια.
Η αρχική διάταξη εισήχθη με τους ιδρυτικούς νόμους της Αρχής Ν.3088/2002 και Ν.3305/2005.
Στο χρόνο που είχε ψηφιστεί η προηγούμενη διάταξη δεν υπήρχε η τεχνική της κρυοσυντήρησης με υαλοποίηση (vitrification).
Η τεχνική της κρυοσυντήρησης με υαλοποίηση, δηλαδή της μετατροπής του σε υαλώδη μορφή
που προστατεύει το ωάριο από την υπερβολική αφυδάτωση και δεν κινδυνεύει από τη δημιουργία κρυστάλλων πάγου,
εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το 2008 και πλέον επιβιώνουν πάνω από το 95% των ωαρίων/γονιμοποιημένων ωαρίων
ενώ ελαχιστοποιείται η φθορά από την κρυοσυντήρηση.
Έχει επιβεβαιωθεί ότι τα ωάρια μετά την απόψυξή τους λειτουργούν φυσιολογικά.
Η διάρκεια κρυοσυντήρησης για το σπέρμα, τον ορχικό ιστό, τα ωάρια, τον ωοθηκικό ιστό, τους ζυγωτές, τα γονιμοποιημένα ωάρια ήταν 5 έτη, με δυνατότητα παράτασης ως 20 έτη.
Πλέον η διάρκεια κρυοσυντήρησης μπορεί να παρατείνεται για 5 έτη κάθε φορά με έγγραφη αίτηση των δικαιούμενων χωρίς ανώτατο όριο παράτασης.
Πρόκειται για μια επίσης λογική απόφαση που υπαγορεύεται από την εξέλιξη της επιστήμης.………………………………………………………..
Και η νομοθεσία ακολουθεί σε αυτή την περίπτωση την επιστήμη.
6) Διευρύνουμε τις επιλογές του δότη
Παρατηρείται παγκοσμίως το φαινόμενο ζήτησης για άρση της ανωνυμίας του δότη/δότριας,
με το επιχείρημα της κοινωνικοσυναισθηματικής συγγένειας ήτοι της συγγένειας από ετερόλογη τεχνητή αναπαραγωγή (γενετικό υλικό δότη).
Πλέον έχει αρχίσει να εφαρμόζεται το μεικτό σύστημα δωρεάς γενετικού υλικού (κυρίως σπέρματος), όπου
είτε ο δότης επιλέγει να παραμείνει ανώνυμος
είτε επιλέγει να γίνει γνωστός μόνον, εάν το επιλέξει το τέκνο μετά την ενηλικίωση του στα 18 έτη.
Ευρωπαϊκές χώρες που έχουν υιοθετήσει το μεικτό σύστημα είναι η Αγγλία, Δανία, Βέλγιο.
Η πολύ μεγάλη ζήτηση δανεικού γεννητικού υλικού σε σχέση με την προσφορά του, έχει οδηγήσει πολλές ευρωπαϊκές χώρες να υιοθετήσουν συστήματα επώνυμου δότη, δηλαδή γνωστού δότη στους λήπτες και στην συνέχεια στο παιδί.
Ευρωπαϊκές χώρες που έχουν υιοθετήσει το σύστημα του επώνυμου δότη είναι η Γερμανία, Σουηδία, Ολλανδία, Φιλανδία, Ελβετία.
Στην Ελλάδα ο νέος νόμος δίνει τη δυνατότητα σε τρεις επιλογές:
• Πλήρης ανωνυμία δότη/δότριας γεννητικού υλικού
• Πλήρης επωνυμία δότη/δότριας γεννητικού υλικού
• Σχετική επωνυμία όπου το τέκνο όταν ενηλικιωθεί θα μπορεί να λάβει γνώση των προσωπικών στοιχείων του/της δότη/δότριας γεννητικού υλικού.
Ο δότης προστατεύεται από κάθε αξίωση αναγνώρισης πατρότητας καθώς και όλων των δικαιωμάτων που απορρέουν από αυτή (διατροφής, κληρονομικά κ.α.).
7) Ιδρύεται και θα λειτουργεί Μ.Ι.Υ.Α. και Τ.Κ., με ειδικό εργαστήριο, αποκλειστικά για τα άτομα με HIV.
Διασφαλίζεται η δυνατότητα ατόμων που πάσχουν από HIV να υποβληθούν σε υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.
Ο νέος νόμος προβλέπει την ίδρυση και λειτουργία ειδικού εργαστηρίου,
αποκλειστικά για την υποβολή οροθετικών προσώπων στον ιό της ανθρώπινης ανοσοποιητικής ανεπάρκειας (HIV), σε ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και επιτρέπεται
όταν ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού στο παιδί που θα γεννηθεί δεν είναι τόσο σημαντικός,
ώστε να δικαιολογείται η άρνηση παροχής της απαιτούμενης αδείας.
Απαιτείται ειδική άδεια από την Αρχή για τεχνητή σπερματέγχυση ή εξωσωματική γονιμοποίηση, εφόσον πληρούν τα κριτήρια που ορίζονται από το νόμο, για θεραπεία.
8) Διασφαλίζουμε θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα των ίντερσεξ ατόμων
εξασφαλίζοντας την ομαλή ανάπτυξη του φύλου τους και της προσωπικότητας τους.
Ο νέος νόμος εγγυάται την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας των ίντερσεξ ατόμων,
προστατεύει την σωματική ακεραιότητά τους
και διασφαλίζει την ομαλή ανάπτυξη του φύλου τους και το δικαίωμά τους στον σωματικό αυτοκαθορισμό.
Ταυτόχρονα, στοχεύει στην ευαισθητοποίηση της κοινωνίας απέναντι στα δικαιώματα των ίντερσεξ ατόμων
και διασφαλίζει τον σεβασμό της ιδιαιτερότητάς τους και την κοινωνική αποδοχή τους.
Επίσης, κάνει πρόβλεψη
- για την προσφυγή σε παρένθετη μητέρα όπου η διαδικασία και τα λοιπά θέματα ρυθμίζονται με Απόφαση από την Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής,
- για τις αρμοδιότητες, την στελέχωση, τους πόρους και τις επιχορηγήσεις της Αρχής.
- Προβλέπει, τέλος, ποινικές και διοικητικές κυρώσεις, στους ιατρούς και τις Μονάδες που παραβιάζουν τις σχετικές διατάξεις.
Κλείνοντας, θα ήθελα να επισημάνω τον πολύτιμο ρόλο της Εθνικής Αρχής Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Διασφαλίζει την υγεία των πολιτών και συνδράμει στο έργο των Μονάδων Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, που λειτουργούν όπως ορίζει το ελληνικό και το ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο, ώστε οι γυναίκες και τα ζευγάρια, που επιθυμούν να αποκτήσουν παιδί, να λαμβάνουν υπηρεσίες ασφαλείς και αξιόπιστες.
Ευχαριστώ θερμά τον πρόεδρο της Εθνικής Αρχής Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής κο Νικόλαο Βραχνή για την ουσιαστική του συμβολή στον νέο νόμο.
Κυρίες και κύριοι,
Όσες γυναίκες έχουν περάσει από τη δοκιμασία της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής ή από τις αναχρονιστικές διατάξεις της κρυοσυντήρησης
είναι βέβαιο πως θα έχουν να διηγηθούν πολλές ιστορίες.
Ο πόθος για την απόκτηση ενός παιδιού δεν μπορεί να σβήνει από την ατυχία μιας σχέσης.
Ούτε από την αντίληψη πως το ωάριο μιας γυναίκας είναι αντικείμενο κοινοκτημοσύνης.
Ο νέος νόμος κάνει πράξη τα όνειρα χιλιάδων ζευγαριών που προσπαθούν να αποκτήσουν παιδιά.
Με σεβασμό στην ηθική.
Με σεβασμό στην επιστήμη.
Με σεβασμό στην κοινωνία.
Με σεβασμό στη γυναίκα».
Τις δράσεις του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ στη Δημόσια Υγεία παρουσίασε ο Δρ. Ευστάθιος Γκόνος, Γενικός Διευθυντής.
«Το Ελληνικό ινστιτούτο Παστέρ για περισσότερο από 100 χρόνια συνδράμει σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας στην προάσπιση της δημόσιας υγείας Παράλληλα συνεχίζει να καινοτομεί στην έρευνα ούτως ώστε να παρέχει νέες υπηρεσίες για την υγεία του Έλληνα πολίτη. Για παράδειγμα τους επόμενους μήνες το Ελληνικό ινστιτούτο Παστέρ θα εγκαινιάσει πρότυπη μονάδα παραγωγής εμβολίων, έχει ήδη δρομολογήσει εξατομικευμένες εξετάσεις προσδιορισμού δεικτών γήρανσης ενώ στα επόμενα χρόνια φιλοδοξεί να εγκαινιάσει πρότυπη μονάδα μελέτης παθογόνων οργανισμών.
Τέλος επιδόθηκε Τιμητική Πλακέτα από Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ στο Υπουργείο Υγείας σε αναγνώριση της επί έναν αιώνα συμπόρευσης και συνεργασίας.
