Tου Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
«Λίγο μεγαλύτερη ζέστη στα σπίτια μας το καλοκαίρι και λίγο πιο κρύο το χειμώνα»: Κάπως έτσι μας παρουσίαζαν το κόστος του πολέμου στην Ευρώπη πριν από έξι μήνες, όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία. Θα αρκούσε δηλαδή τα κλιματιστικά να λειτουργούσαν λιγότερο τους θερινούς μήνες. Το ίδιο και η κεντρική θέρμανση το χειμώνα. Ετσι μας έλεγαν οι διάφοροι ηγέτες της ΕΕ
Τις τελευταίες εβδομάδες όμως έχει γίνει κατανοητό ότι κόστος του πολέμου είναι τεράστιο στη Γηραιά Ήπειρο. Για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Ο πληθωρισμός και η ακρίβεια κατατρώγουν τα εισοδήματα των πολιτών και ο φόβος της έλλειψης αερίου απειλεί τη βιομηχανία. Είναι ένα οικονομικό κόστος που διαβάζεται με τον ίδιο φακό με τις επιπτώσεις των lockdown, με τα μεγάλα δημοσιονομικά προβλήματα των κυβερνήσεων προκειμένου να δώσουν κρατικές ενισχύσεις.
Με άλλα λόγια, η πραγματική διάσταση του προβλήματος που λέγεται «πόλεμος» είναι πολύ ευρύτερη από τα ελάχιστα που έχουν φανεί μέχρι τώρα. Οσο κι αν οι κυβερνώντες επιμένουν ότι διερχόμαστε απλά μιας «φυσιολογική» κρίσης, όσο σοβαρή κι αν είναι.
Το ερώτημα λοιπόν είναι ποια είναι η λύση στο οικονομικό πρόβλημα του πολέμου; Γιατί όσο και αν προσπαθούμε να λύσουμε την εξίσωση, οι άγνωστοι «Χ» είναι πολύ περισσότεροι . Και απειλούν με πολιτικές και κοινωνικές ανατροπές.
Η λύση του οικονομικού προβλήματος είναι όμως αδύνατη όσο συνεχίζεται ο πόλεμος και οι ηγέτες μας δεν κάνουν ουσιαστικά τίποτα για να βρεθεί μια συμβιβαστική λύση . Μια «πικρή ειρήνη», έστω.
Η Ευρώπη είναι τόσο ενεργειακά εξαρτημένη από τη Ρωσία εδώ και δεκαετίες, που η άμεση λύση στο οικονομικό πρόβλημα του πολέμου είναι η επιστροφή στην προπολεμική κανονικότητα. Έστω κι αν αυτό πικραίνει τους φίλους μας στην Ουκρανία. Γιατί σε αντίθετη περίπτωση , το οικονομικό σενάριο για την ΕΕ θα είναι εφιαλτικό.
Η Ευρώπη θα βυθιστεί σε μια πορεία κοινωνικών συγκρούσεων για να κρατήσει υπό έλεγχο τα εσωτερικά προβλήματα. Όσο περισσότερο αναβάλλεται η ειρήνη, τόσο θα πλησιάζει η στιγμή που οι χειρότεροι εκφραστές της πολιτικής θα κερδίζουν. Μια ματιά στη γειτονική Ιταλία που οι νοσταλγοί του Μουσολίνι είναι πρώτο κόμμα, ενόψει των εκλογών, αρκει! Η οικονομική και κοινωνική λύση στα προβλήματα που δημιούργησε ο πόλεμος στην Ουκρανία φαίνεται αδύνατη, εάν αποκλειστεί εκ των προτέρων η ειρήνη…