Σφαιρωτό σμήνος ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται στην αστρονομία μία πυκνή συγκέντρωση άστρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρεται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόρος του. Έχουν εντοπιστεί περίπου 160 σφαιρικά σμήνη στον γαλαξία μας και πιστεύεται ότι υπάχουν μερικές δεκάδες ακόμη που περιμένουν τους αστρονόμους να τα εντοπίσουν. Κατά μέσο όρο ένα σφαιρικό σμήνος περιέχει μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ως περίπου ένα εκατ. άστρα. Οι σπειροειδείς γαλαξίες σαν τον δικό μας διαθέτουν συνήθως μερικές εκατοντάδες σφαιρική σμήνη ενώ οι ελλειπτικοί γαλαξίες μερικές χιλιάδες.

Η πυκνότητα της ύλης και η έντονη κοσμική δραστηριότητα στο κέντρο του γαλαξία μας εμποδίζει τις παρατηρήσεις ακόμη και των διαστημικών τηλεσκοπίων. Όμως το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble μετά την τελευταία αναβάθμιση διαθέτει εξοπλισμό που του επιτρέπει να εισβάλει στην καρδιά του γαλαξία μας και να εντοπίζει σφαιρωτά σμήνη.

To Hubble εντόπισε και κατέγραψε εικόνες από το εντυπωσιακό σφαιρωτό σμήνος NGC 6540 που βρίσκεται πολύ κοντά στον πυρήνα του γαλαξία μας. Σε αυτό το σφαρωτό σμήνος είναι στοιβαγμένα και αλληλοεξαρτώμενα από τις βαρυτικές τους δυνάμεις δεκάδες χιλιάδες ίσως και μερικά εκατ. άστρα πολλά εκ των οποίων έχουν εξαιρετική λαμπρότητα. «Η σκόνη και τα αέρια που βρίσκονται στο κέντρο του γαλαξία μας δημιουργούν ένα πέπλο που όχι μόνο εμποδίζει το φως που εκπέμπουν τα σφαιρωτά σμήνη αλλά μεταβάλει και την απόχρωση των άστρων. Τα σφαιρωτά σμήνη διαθέτουν στοιχεία για τις απαρχές της ύπαρξης του γαλαξία μας και μελετώντας αυτά τα σμήνη μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα την εξέλιξη του γαλαξία μας» αναφέρει σε ανακοίνωση του σχετικά με την ανακάλυψη του Hubble Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος.