Εν μέσω πρωτοφανούς καύσωνα στη δυτική και νότιο Ευρώπη και με την Ελλάδα να βρίσκεται από νωρίς και φέτος στη δίνη καταστροφικών πυρκαγιών το Naftemporiki.gr ζήτησε από τον δρ. Κωνσταντίνο Λαγουβάρδο διευθυντή Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών να εξηγήσει τι ακριβώς αντιμετωπίζουμε τόσο στην χώρα μας αυτό το χρονικό διάστημα όσο και γενικότερα στον πλανήτη με τα έντονα καιρικά φαινόμενα.
Αν και η Ελλάδα ήταν από τις χώρες που απέφυγαν τον καύσωνα που πλήττει την Ευρώπη το τελευταίο δεκαήμερο εντούτοις εκδηλώθηκαν αρκετές μεγάλες πυρκαγιές με τελευταία αυτή της Πεντέλης. Ειδικά για την Πεντέλη εγείρονται ορισμένα ερωτηματικά σχετικά με την συχνότητα και την ένταση που εκδηλώνονται εκεί πυρκαγιές. Υπάρχουν κάποιες ιδιαίτερες τοπικές συνθήκες εκεί που ευνοούν την εκδήλωση πυρκαγιάς, το μικροκλίμα ίσως όπως το χαρακτηρίζεται εσείς οι ειδικοί;
Ένας κύριος παράγοντας εκδήλωσης μεγάλων πυρκαγιών είναι ο καύσωνας και η ξηρασία που ξεραίνουν τη διαθέσιμη καύσιμη ύλη προκαλώντας τις αυτοτροφοδοτούμενες πυρκαγιές. Ένας δεύτερος σημαντικός παράγοντας είναι τα μελτέμια. Πέρυσι το πρόβλημα στην Ελλάδα ήταν οι ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες που υπήρξαν το καλοκαίρι με αποτέλεσμα να έχουμε στεγνή και ξερή καύσιμη ύλη. Φέτος το πρόβλημα είναι μέχρι στιγμής τα πολλά για την εποχή σε συχνότητα και ένταση μελτέμια. Εκεί οφείλονται οι μεγάλες πυρκαγιές που έχουν εκδηλωθεί φέτος όπως αυτή στην Κρήτη, στην Εύβοια και τώρα στην Πεντέλη. Η ανατολική Αττική υποδέχεται τα μελτέμια του Αιγαίου και κινδυνεύει περισσότερο με εκδήλωση πυρκαγιών σε τέτοιες συνθήκες.
Μετά από συμβαίνουν φέτος στην Ευρώπη και σε άλλες περιοχές του πλανήτη μπορούμε να πούμε πλέον με απόλυτη βεβαιότητα ότι η κλιματική αλλαγή είναι υπαρκτή και είναι εδώ; Ναι, μπορούμε πλέον να το πούμε με σιγουριά αυτό. Η συνεχιζόμενη αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη χρόνο με τον χρόνο αποτελεί την απόδειξη για την ύπαρξη της κλιματικής αλλαγής.
Μπορούμε επίσης να πούμε με βεβαιότητα ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα ευθύνεται για την κλιματική αλλαγή;
Είναι δεδομένο ότι η αύξηση της θερμοκρασίας οφείλεται στην εκπομπή ρύπων από την ανθρώπινη δραστηριότητα.
Και τι πρέπει να περιμένουμε από εδώ και πέρα;
Αυτό που θα συμβεί είναι ότι τα έντονα καιρικά φαινόμενα θα μονιμοποιηθούν και όσο περνά ο καιρός και η κατάσταση παραμένει η ίδια σε πολλές περιπτώσεις η ένταση των φαινομένων θα αυξάνεται περαιτέρω. Θα πρέπει να επισημάνω όμως ότι η ύπαρξη της κλιματικής αλλαγής δεν σημαίνει πώς κάθε έντονο καιρικό φαινόμενο που θα εκδηλώνεται σε μια περιοχή θα οφείλεται στην κλιματική αλλαγή. Καύσωνες, ξηρασίες, έντονες βροχοπτώσεις κ.α. υπήρχαν ανέκαθεν και αποτελούν μέρος των φυσικών καιρικών διεργασιών.
Υπάρχει λύση στο πρόβλημα;
Ο περιορισμός όσο γίνεται περισσότερο της εκπομπής βλαβερών αερίων κυρίως από την καύση ορυκτών καυσίμων είναι η προφανής απάντηση αλλά φοβάμαι ότι η συγκυρία δεν είναι καθόλου ευνοϊκή σε αυτή την κατεύθυνση αφού ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιουργεί συνθήκες μαζικής επιστροφής στη χρήση λιγνίτη για την παραγωγή ενέργειας και γενικότερα στην χρήση μη φιλικών στο περιβάλλον πρακτικών.