Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Το νέο παιδικό βιβλίο τής ειδικής σε θέματα αειφορίας Ελένης Ανδρεάδη, «Γιατί σβήσαμε το γράμμα Β», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, σε εικονογράφηση Σάντρας Ελευθερίου.
Η Ελένη Ανδρεάδη –ειδικευμένη στην Περιβαλλοντική Πολιτική και ΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, ίδρυσε, το 2009, τη Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση «Πράκτορες του Πλανήτη», η οποία προσκαλεί τα παιδιά να σώσουν τον πλανήτη μέσα από μυστικές αποστολές. Τα βιωματικά περιβαλλοντικά προγράμματα της Οργάνωσης υλοποιούνται σε δημοτικά σχολεία σε ολόκληρη τη χώρα και έχουν βραβευτεί για την καινοτομία τους από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Είναι συγγραφέας, μεταξύ άλλων, της βραβευμένης, επιτυχημένης περιβαλλοντικής σειράς «Πράκτορες του Πλανήτη» -το πρώτο βιβλίο της, «Γίνε Πράκτορας του Πλανήτη», απέσπασε το Κρατικό Βραβείο Παιδικού Βιβλίου στην κατηγορία Βιβλίου Γνώσεων 2015.
Αυτή τη φορά απευθύνεται σε λίγο μικρότερα παιδιά, 4+ ετών, όμως ο σκοπός της παραμένει πάντα ο ίδιος: Να ευαισθητοποιήσει με την πρωτότυπη μυθοπλασία της σχετικά με τα τόσο σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης, να προτείνει λύσεις και να εμπνεύσει τους μικρούς αναγνώστες να γίνουν «υπερήρωες», αναλαμβάνοντας δράση!
Μιλήσαμε μαζί της.
«Γιατί σβήσαμε το γράμμα Β», ο τίτλος του νέου σας βιβλίου. Ποιο είναι το κύριο θέμα που θίγει;
«Στο βιβλίο, ένα παιδί διαπιστώνει ότι η αδερφή του έχει σβήσει ένα γράμμα από τον μαυροπίνακα και αποφασίζει να καταλάβει το γιατί. Ακολουθεί ένα ταξίδι περιπέτειας στον κόσμο, μέσα από το οποίο διαπιστώνει ότι συμπεριφερόμαστε σαν να έχουμε έναν εφεδρικό πλανήτη, τον Β, που βεβαίως δεν υπάρχει, και ότι μπορούμε όλοι να γίνουμε “ήρωες” για να σώσουμε αυτό το μοναδικό μας σπίτι. Ήθελα να γράψω ένα παραμύθι που θα επικοινωνούσε την έννοια του ότι πλέουμε στο διάστημα σε ένα ευάλωτο διαστημόπλοιο που λέγεται Γη, το οποίο συστηματικά καταστρέφουμε σαν να είμαστε αυτοκαταστροφικοί, τρελοί αστροναύτες. Καμιά φορά, τέτοιες απλές αλήθειες είναι πιο εύκολο να τις καταλάβει κανείς μέσα από ένα παραμύθι».
DIMITRIS SPYROU
Αυτή τη φορά απευθύνεστε σε μικρότερα παιδιά. Θα λέγατε ότι το συγκεκριμένο είναι ένα prequel των «Πρακτόρων του Πλανήτη»; Το βιβλίο που δίνει τις βάσεις για εκκολαπτόμενους πράκτορες από 4 ετών; «Κατά μία έννοια, ναι. Συχνά με ρωτούν πότε είναι η κατάλληλη ηλικία για να αρχίσει κανείς να μεταφέρει τέτοια μηνύματα στα παιδιά, και η απάντηση είναι από την πρώτη στιγμή. Η περιβαλλοντική παιδεία ξεκινά από την οικογένεια, και τα παιδιά παρακολουθούν και απορροφούν αυτά που κάνουμε, από γεννησιμιού τους. Φυσικά, ο τρόπος επικοινωνίας είναι διαφορετικός, ανάλογα με την ηλικία. Σε αυτό το βιβλίο, σε σχέση με τη σειρά “Πράκτορες του Πλανήτη”, η πληροφορία είναι λιγότερη, αλλά το πνεύμα παραμένει το ίδιο».
Πόσο δύσκολο είναι να κερδίσετε το ενδιαφέρον των παιδιών, μιλώντας μάλιστα για ένα στενάχωρο και ιδιαίτερα σοβαρό πρόβλημα όπως το περιβαλλοντικό;
«Δεν πιστεύω πως είναι δύσκολο. Είναι σίγουρα πιο εύκολο από ό,τι να κερδίσει κανείς το ενδιαφέρον των ενηλίκων! Τα παιδιά ξέρουν αυθόρμητα το σωστό και λάθος, έχουν ιδεαλισμό, αισιοδοξία και πίστη ότι μπορούν να νικήσουν το ακατόρθωτο. Όλα αυτά τα στοιχεία τούς κάνουν ιδανικούς αναγνώστες και ήρωες σε περιβαλλοντικές περιπέτειες και προκλήσεις».
Ποια είναι τα μυστικά σας όπλα ώστε να κάνετε τα παιδιά να εμπλακούν ουσιαστικά με το περιβάλλον; «Νομίζω τα στοιχεία χιούμορ, φαντασίας, αισιοδοξίας βοηθούν. Η αίσθηση ότι η ατομική πρωτοβουλία μπορεί να κάνει όλη τη διαφορά – κάτι που πιστεύω ακράδαντα – είναι, επίσης, απαραίτητη».
Δεκατρία χρόνια από την ίδρυση της ΜΚΟ «Πράκτορες του Πλανήτη», ποια θεωρείτε πως είναι η πιο καθοριστική στιγμή της μέχρι σήμερα;
«Πιστεύω ότι η βράβευση του πρώτου βιβλίου με το Κρατικό Βραβείο στην Κατηγορία Παιδικού Βιβλίου Γνώσεων ήταν καθοριστική, άλλα υπήρξαν και άλλοι σημαντικοί σταθμοί: η δυνατότητα υλοποίησης προγραμμάτων με δεκάδες χιλιάδες παιδιά με τη χορηγία Ιδρυμάτων όπως το Σταύρος Νιάρχος και το Ίδρυμα Λαιμού, η βράβευσή μας για καινοτομία από το Υπουργείο Παιδείας ή η ένταξη του προγράμματός μας στα εργαστήρια δεξιοτήτων όλων των σχολείων. Όλα αυτά που μας βοήθησαν να φτάσουν τα προγράμματά μας σε περισσότερα παιδιά».
Η πιο συγκινητική κουβέντα που σας έχει πει μικρός Πράκτορας;
«Με συγκινεί όταν μου ζητούν κι άλλες αποστολές και άλλα βιβλία… Το ότι τα παιδιά είναι αχόρταγα στο να σώσουν τον πλανήτη, το ότι βλέπουν καθαρά ότι ένας αειφόρος κόσμος είναι πιο δίκαιος, έξυπνος και όμορφος τρόπος να ζούμε».
DIMITRIS SPYROU
Αν κάποιος ήθελε να ξεκινήσει να λειτουργεί με μεγαλύτερο σεβασμό ως προς το περιβάλλον, από ποιες μικρές αλλαγές στην καθημερινότητα θα μπορούσε να αρχίσει; «Το να τρώμε λιγότερο κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα είναι, ίσως, το σημαντικότερο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε σε ατομικό επίπεδο, σχετικά με την κλιματική αλλαγή. Να μη χρησιμοποιούμε πλαστικά μιας χρήσης, όπως πλαστικά μπουκάλια νερού και να καταναλώνουμε λιγότερο. Να γίνουμε ενεργοί πολίτες – να ενημερωνόμαστε, να ρωτάμε και να απαιτούμε από τον συνάνθρωπό μας, από εταιρείες, από την Πολιτεία. Να πιστέψουμε το ότι “αν όχι εγώ, τότε ποιος;”»
Ποιο είναι το μεγαλύτερό σας όνειρο και ποιος ο μεγαλύτερός σας φόβος;
«Το μεγαλύτερο μου όνειρο είναι να ζήσουν τα παιδιά μου σε έναν κόσμο αειφόρο, όμορφο και γεμάτο σεβασμό. Ο μεγαλύτερος μου φόβος είναι ότι δεν θα ζήσουν σε έναν τέτοιο κόσμο και ότι θα απειλείται η ζωή τους, η υγεία και η επιβίωση όλου του είδους μας».
DIMITRIS SPYROU
Τι μήνυμα θέλετε να στείλετε στους εκκολαπτόμενους Πράκτορες και στους γονείς τους; «Ότι η μάχη να σώσουμε τον κόσμο μας είναι η σημαντικότερη της εποχής μας. Ότι όποιος και αν είσαι, μικρός ή μεγάλος, μπορείς να γίνεις πρωταγωνιστής».
