Οι ταξιδιώτες στην Ευρώπη πληρώνουν όλο και περισσότερα για ένα αεροπορικό εισιτήριο και ωστόσο έχουν λιγότερες πιθανότητες να φτάσουν στον προορισμό τους.

Από το Λονδίνο μέχρι το Άμστερνταμ ή το Βερολίνο, χαοτικές σκηνές διαδραματίζονται στα αεροδρόμια, καθώς ξετυλίγεται ένα κουβάρι μεταξύ των γραφείων check-in, του προσωπικού ασφαλείας και των χειριστών αποσκευών. Ενώ η ταξιδιωτική βιομηχανία της Ασίας εξακολουθεί να βρίσκεται σε ρυθμούς Covid-19 και οι ΗΠΑ υποφέρουν από έλλειψη πιλότων, τα δεδομένα των  τιμών εισιτηρίων και ακυρώσεων δείχνουν ότι η Ευρώπη είναι το επίκεντρο της αναταραχής.

Η Ευρώπη είχε υπερδιπλάσιες ακυρώσεις αερομεταφορέων των ΗΠΑ μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου, σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας παρακολούθησης πτήσεων RadarBox.com. Οι πτήσεις τον Ιούνιο - την έναρξη της καλοκαιρινής περιόδου αιχμής στην Ευρώπη - ανήλθαν συνολικά σε 7.870 για αναχωρήσεις από τη Γερμανία, τη Μεγάλη Βρετανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία, σχεδόν τριπλάσιοι από τον αριθμό την ίδια περίοδο το 2019, αναφέρει η αεροπορική εταιρεία συμβούλων Cirium.

Εν τω μεταξύ, οι ναύλοι σε καλοκαιρινά δρομολόγια όπως το Λονδίνο προς το Αλικάντε στην Ισπανία αυτή την εβδομάδα είναι πάνω από τρεις φορές υψηλότεροι από την ίδια εβδομάδα πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία της Kayak.com. Οι τιμές από το Παρίσι στη Νέα Υόρκη έχουν τριπλασιαστεί από τον Μάρτιο του 2019.

Η ανάλυση υπογραμμίζει πώς μια ταχύτερη από την αναμενόμενη ανάκαμψη στα αεροπορικά ταξίδια συγκρούστηκε με μια τεράστια έλλειψη προσωπικού μετά από βαθιές περικοπές κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Αντί για μια ενθουσιώδη επιστροφή, η παγκόσμια αεροπορική βιομηχανία σκοντάφτει, ανίκανη να επανεκκινήσει γρήγορα τις επιχειρήσεις από τη χειρότερη ταξιδιωτική ύφεση που έχει καταγραφεί και κάνοντας έτσι αυτό που στο παρελθόν θα μπορούσε να ήταν ένα ταξίδι ρουτίνας, να μοιάζει περισσότερο με οδύσσεια.

REUTERS/ELIJAH NOUVELAGE

Η υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας της Γαλλίας διέταξε μείωση των πτήσεων από το αεροδρόμιο του Παρισιού Σαρλ ντε Γκωλ την Πέμπτη, λόγω της απεργίας των πυροσβεστών. Το πλήρωμα καμπίνας της Ryanair Holdings στην Ισπανία, την Πορτογαλία και το Βέλγιο πραγματοποίησε τριήμερη απεργία το περασμένο Σαββατοκύριακο, στην οποία αργότερα συμμετείχαν συνάδελφοι στη Γαλλία και την Ιταλία. Περισσότερη βιομηχανική δράση έχει προγραμματιστεί καθώς η ήπειρος εισέρχεται στην περίοδο αιχμής των διακοπών.

Ο διευθύνων σύμβουλος της Lufthansa Κάρστεν Σπερ προειδοποίησε ότι τα πράγματα πιθανότατα δεν θα επανέλθουν στο φυσιολογικό μέχρι το τέλος του έτους, αλλά ο κίνδυνος είναι ότι η αναταραχή υπονομεύει την ανάκαμψη αποτρέποντας τις κρατήσεις.

Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Virgin Atlantic Σάι Βάις , η εταιρεία του οποίου έχει ακυρώσει μόνο λίγες ή πτήσεις, προειδοποίησε τις αεροπορικές εταιρείες και τα αεροδρόμια να μην πιέζουν οικογένειες και επιχειρήσεις να ρωτήσουν αν χρειάζονται πραγματικά να ταξιδέψουν.

Τις τελευταίες εβδομάδες κυριαρχούν οι εικόνες με ουρές ανθρώπων που σχηματίζουν υρές έξω από κτίρια τερματικού σταθμού στο Άμστερνταμ, ομάδες που έχουν κατασκηνώσει στις αίθουσες αναχωρήσεων στη Φρανκφούρτη και σωροί από αποσκευές στο Λονδίνο. Οι εναλλακτικοί τρόποι μεταφοράς για πιο κοντούς προορισμούς φαίνονται επίσης λιγότερο από δελεαστικοί, με το Ηνωμένο Βασίλειο να πλήττεται από απεργίες στους σιδηροδρόμους και ένα άλμα στο κόστος μετά την άνοδο των τιμών της βενζίνης.

Ορισμένες αεροπορικές εταιρείες γίνονται δημιουργικές σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης των επιβατών που περιμένουν να παραλάβουν τις αποσκευές τους. Η EasyJet ανακοίνωσε ότι προσφέρει δωρεάν παράδοση αποσκευών το βράδυ πριν από το ταξίδι στο κεντρικό αεροδρόμιο του Βερολίνου από την 1η Ιουλίου, ενόψει της εβδομάδας που τα σχολεία κλείνουν για το καλοκαίρι. Η υπηρεσία καλύπτει περίπου το 30% των ημερήσιων πτήσεων της εκπτωτικής εταιρείας του Ηνωμένου Βασιλείου από τον κόμβο.

Μέτρα από τις κυβερνήσεις

Οι κυβερνήσεις λαμβάνουν υπόψιν την κατάσταση και αναλαμβάνουν δράση, όπως και οι χρηματοπιστωτικές αγορές. Οι επενδυτές πωλούν ομόλογα αεροπορικών εταιρειών, καθώς ένας κλάδος που υποτίθεται ότι θα κέρδιζε από τη συσσωρευμένη ζήτηση για ταξίδια, αντ' αυτού αντιμετωπίζει και πάλι αναταραχή.

Η Γερμανία είπε ότι θα βοηθήσει στην προσέλκυση υπαλλήλων ασφαλείας αεροδρομίων από μέρη όπως η Τουρκία για να καλυφθεί το κενό που αφήνουν οι άνθρωποι που εγκατέλειψαν τη δουλειά τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Στην Ιρλανδία, το Υπουργείο Μεταφορών θέτει τον στρατό σε ετοιμότητα για να βοηθήσει στην άμβλυνση των προβλημάτων προσωπικού στο αεροδρόμιο του Δουβλίνου.

Ο υπουργός Μεταφορών του Ηνωμένου Βασιλείου, Γκραντ Σαπς ανακοίνωσε την Πέμπτη ένα σχέδιο για την αντιμετώπιση της αναστάτωσης, ενώ προειδοποίησε ότι «εναπόκειται πλέον στα αεροδρόμια και οι αεροπορικές εταιρείες να δεσμευτούν να εκτελούν τις πτήσεις που έχουν υποσχεθεί ή να τις ακυρώσουν έγκαιρα».

Οι εταιρείες έχουν παραπονεθεί ότι δεν μπόρεσαν να προετοιμαστούν σωστά για την ανάκαμψη του ταξιδιού λόγω μιας συγκεχυμένης πολιτικής για τους περιορισμούς του Covid, των μακροχρόνιων ελέγχων ιστορικού στους νέους εργαζόμενους και της περιορισμένης βοήθειας που τους παρέχεται στο απόγειο της πανδημίας. Αλλά οι κυβερνήσεις θεωρούν ότι είναι πλέον ευθύνη του κλάδου κλάδο να βάλει σε τάξη τις δραστηριότητές του αφού λάβει τεράστιες επιδοτήσεις για να τα βγάλει πέρα ​​από την πανδημία.

Η Lufthansa μείωσε περίπου το ένα τρίτο του εργατικού της δυναμικού σε 100.000 άτομα μετά τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς που θεσπίστηκαν για να επιβραδύνει την εξάπλωση του κορωνοϊού, έχοντας ελλείψεις πληρώματος καμπίνας, προσωπικού εδάφους και πιλότους.

«Αυτό το καλοκαίρι, πρέπει να τα καταφέρουμε μαζί», είπε ο Σπερ στο προσωπικό σε ένα σημείωμα μετά την αποκάλυψη της Lufthansa ότι επεκτείνει τις ακυρώσεις για τον Ιούλιο και τον Αύγουστο από 900 πτήσεις σε 3.100, που ισοδυναμεί με περίπου 4% της χωρητικότητάς της κατά τη διάρκεια της περιόδου αιχμής.

REUTERS/ELIJAH NOUVELAGE

Ο ανεπαρκής αριθμός εργαζομένων επίγειας εξυπηρέτησης είναι μια από τις μεγαλύτερες αιτίες καθυστερήσεων και ακυρώσεων. Όμως, η αναπλήρωση των εξαντλημένων θέσεων προσωπικού ήρθε καθυστέρηση. Αυτό δεν προκαλεί έκπληξη λαμβάνοντας υπόψη τη φύση της εργασίας. Το πλήρωμα εδάφους έχει συχνά βάρδιες που δεν ταιριάζουν στην οικογενειακή ή κοινωνική ζωή, με κάποιες ώρες να εκτείνονται βαθιά μέσα στη νύχτα. Μπορεί να είναι σωματικά απαιτητικό και τα επίπεδα αμοιβής δύσκολα αντισταθμίζουν την ταλαιπωρία.

Προειδοποιητικά σημάδια από την άνοιξη

Ήδη από τον Μάρτιο, ωστόσο, ήταν ορατά προειδοποιητικά σημάδια σχετικά με την ικανότητα του κλάδου να αντιμετωπίσει μια τέτοια ταχεία ανάκαμψη της ζήτησης.

Η British Airways άφησε να εννοηθεί το πρόβλημα που αντιμετωπίζει, λέγοντας στο προσωπικό σε ένα σημείωμα στα τέλη του ίδιου μήνα ότι σκόπευε να μειώσει τη χωρητικότητα μέχρι τα τέλη Μαΐου, αφού αγωνιζόταν να προσλάβει προσωπικό μέσω μιας διαδικασίας ελέγχου ασφαλείας οκτώ εβδομάδων. Η εταιρεία είχε απολύσει 10.000 υπαλλήλους προκειμένου να μειώσει το κόστος στις αρχές της πανδημίας αντί να αξιοποιήσει ένα κυβερνητικό πρόγραμμα του Ηνωμένου Βασιλείου για να τους βγάλει σε άδεια.

Οι ελπίδες της όποιας διαχείρισης διαψεύστηκαν όταν οι σχολικές διακοπές ενόψει του Πάσχα έφεραν χαοτικές σκηνές σε πολλά κέντρα του Ηνωμένου Βασιλείου. Η αναστάτωση ήταν χειρότερη στο αεροδρόμιο του Μάντσεστερ, όπου η έλλειψη προσωπικού ασφαλείας οδήγησε σε ουρές επιβατών να ξεφύγουν από τον τερματικό σταθμό μέχρι τους χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων και πολλοί άνθρωποι έχασαν τις πτήσεις τους.

Άλλοι άρχισαν να φτάνουν έως και οκτώ ώρες νωρίτερα για να βεβαιωθούν ότι θα επιβιβαστούν, επιδεινώνοντας τον συνωστισμό, ενώ η έλλειψη χειριστών αποσκευών άφησε τις αποσκευές σε... αναμονή πολλή ώρα μετά την προσγείωση, αναγκάζοντας πολλούς να γυρίσουν σπίτι και να επιστρέψουν για τα υπάρχοντά τους την επόμενη μέρα.

Ενώ η ηπειρωτική Ευρώπη είχε δει κάποιες ενδείξεις ότι η αγορά εργασίας είχε αντίκτυπο στις υπηρεσίες, με τα αεροδρόμια στο Δουβλίνο και το Βερολίνο να κατηγορούν τις ελλείψεις προσωπικού για ακυρώσεις πτήσεων, η κατάσταση δεν φαινόταν να είναι τόσο οξεία όσο στη Βρετανία. Αυτό ίσχυε μέχρι που το Schiphol του Άμστερναμ ροκάλεσε σοκ στον κλάδο ανακοινώνοντας στις 16 Ιουνίου ότι θα περιορίσει τον αριθμό των επιβατών περίπου 20% κάτω από τα συνηθισμένα επίπεδα.

Η έλλειψη προσωπικού από μόνη της θα ήταν αρκετή για να εκτοπίσει την ανάκαμψη. Ωστόσο, η αναταραχή έχει λάβει μια νέα διάσταση καθώς το αυξανόμενο κόστος ζωής εξαπολύει ένα ξέσπασμα απεργιών σε ολόκληρο τον κλάδο.

Με τις ταξιδιωτικές εταιρείες απεγνωσμένα να επωφεληθούν από το πρώτο τους «ήρεμο» καλοκαίρι τα τελευταία τέσσερα χρόνια, τα συνδικάτα επιδιώκουν να κεφαλαιοποιήσουν, πιέζοντας τα αιτήματα για αυξήσεις μισθών, καλύτερες συνθήκες εργασίας και βελτιωμένα επιδόματα — εν μέρει γνωρίζοντας ότι το παράθυρο για να γίνει αυτό μπορεί να είναι σύντομο εξαιτίας της πιθανότητας παγκόσμιας ύφεσης.

Πηγή: Bloomberg