Η κυβέρνηση των Συντηρητικών υπό τον πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον γνώρισε χθες Τρίτη ταπεινωτική ήττα: παρά τη αποφασιστικότητα που διατρανώνει να απελάσει πρόσφυγες στη Ρουάντα, στο πλαίσιο της προσπάθειάς της να αποθαρρύνει την έλευση παράτυπων μεταναστών στο Ηνωμένο Βασίλειο, η πρώτη πτήση, που προβλεπόταν να γίνει το βράδυ, ακυρώθηκε, έπειτα από προσφυγή της ύστατης στιγμής.

Με το αμφιλεγόμενο σχέδιό της να στέλνει αιτούντες άσυλο που φθάνουν παράτυπα στη Βρετανία στη χώρα της ανατολικής Αφρικής, 6.000 χιλιόμετρα και πλέον από το Λονδίνο, η κυβέρνηση του κ. Τζόνσον διατείνεται ότι θα φρενάρει τις παράνομες διελεύσεις της Μάγχης, που δεν έχουν πάψει να αυξάνονται παρά τις επανειλημμένες διαβεβαιώσεις της ότι θα έθετε υπό έλεγχο τη μετανάστευση μετά το Brexit.

Το σχέδιο, που επικρίνεται έντονα από τον ΟΗΕ, είναι δημοφιλές στο εκλογικό ακροατήριο των Τόρις, κατά δημοσκοπήσεις, και ο κ. Τζόνσον ήθελε να υλοποιηθεί καθώς προσπαθεί να ανακτήσει την εξουσία του μετά την πρόσφατη εσωκομματική ανταρσία που λίγο έλειψε να τον ανατρέψει.

Όμως, έπειτα από προσφυγές στη δικαιοσύνη και κατεπείγουσα απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) του Συμβουλίου της Ευρώπης, το ειδικά νοικιασμένο αεροσκάφος έναντι εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ παρέμεινε καθηλωμένο στο έδαφος.

«Απογοήτευση»

Η ανατροπή «απογοήτευσε» την υπουργό Εσωτερικών Πρίτι Πατέλ, που καταφέρθηκε εναντίον του ΕΔΑΔ.

«Έλεγα εξ αρχής ότι αυτή η πολιτική δεν θα είναι εύκολο να εφαρμοστεί και είμαι απογοητευμένη που οι δικαστικές αμφισβητήσεις και τα αιτήματα της τελευταίας στιγμής εμπόδισαν την πτήση να απογειωθεί», ανέφερε η κυρία Πατέλ χθες βράδυ.

Η υπουργός χαρακτήρισε «μεγάλη έκπληξη» την παρέμβαση του ΕΔΑΔ, παρά τις «επανειλημμένες επιτυχίες μας στα εθνικά δικαστήρια», και διεμήνυσε ότι οι μετανάστες που δεν απελάθηκαν χθες θα επιβιβαστούν «στην επόμενη» τέτοια πτήση.

Τίποτε «δεν θα μας αποθαρρύνει να κάνουμε αυτό που είναι σωστό και να θέσουμε σε εφαρμογή το σχέδιό μας για να ελέγξουμε τα σύνορά μας», επέμεινε και πρόσθεσε ότι η ομάδα των νομικών συμβούλων της βρετανικής κυβέρνησης «εξετάζει κάθε απόφαση» που έχει ληφθεί για την πτήση και ότι η «προετοιμασία για την επόμενη αρχίζει τώρα».

Η κυβέρνηση Τζόνσον επρόκειτο να απελάσει ως και 130 πρόσφυγες και μετανάστες (Ιρανούς, Ιρακινούς, Αλβανούς, Σύρους) με την πρώτη πτήση, ωστόσο ο αριθμός μειώθηκε εξαιτίας διαφόρων ατομικών προσφυγών στη δικαιοσύνη.

Και, προχωρώντας σε ανατροπή της τελευταίας στιγμής, το ΕΔΑΔ εμπόδισε χθες την απέλαση ιρακινού αιτούντα άσυλο, με κατεπείγουσα απόφασή του. Ανακουφίζοντας οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οποίες καταγγέλλουν το κυβερνητικό σχέδιο, κατ’ αυτές σκληρό και απάνθρωπο.

«Επίθεση»

Το ΕΔΑΔ, το οποίο εδρεύει στο Στρασβούργο, αποφάσισε ότι η απέλαση του Ιρακινού πρέπει να αναβληθεί ωσότου η βρετανική δικαιοσύνη αποφανθεί για τη συνταγματικότητα του νομοσχεδίου, κάτι που αναμένεται να γίνει τον Ιούλιο. Θα πρέπει ιδίως να εξασφαλιστούν εγγυήσεις πως οι μετανάστες και οι πρόσφυγες θα έχουν πρόσβαση σε δίκαιες διαδικασίες στη Ρουάντα και να κριθεί ότι η Ρουάντα είναι ασφαλής χώρα.

Στη Ρουάντα, όπου κυβερνά ο πρόεδρος Πολ Καγκάμι μετά το τέλος της γενοκτονίας του 1994, όταν σκοτώθηκαν 800.000 άνθρωποι σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η κυβέρνηση επικρίνεται συχνά από ΜΚΟ ότι καταστέλλει την ελευθερία της έκφρασης, την κριτική και την πολιτική διαφωνία.

Οργανώσεις υποστήριξης των προσφύγων εξέφρασαν ικανοποίηση για την απόφαση, όπως το Refugee Council («Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες»), που έκανε λόγο μέσω Twitter για «τεράστια ανακούφιση».

«Τώρα, πρέπει να προετοιμαστούμε να αντισταθούμε στην ολοκληρωτική επίθεση των συντηρητικών εναντίον του ΕΔΑΔ που είναι σίγουρο πως θα εξαπολυθεί», προειδοποίησε η Νίκολα Στέρτζον, πρωθυπουργός της Σκοτίας και επικεφαλής των υποστηρικτών της σκοτσέζικης ανεξαρτησίας.

Σύμφωνα με τη συντηρητική εφημερίδα The Telegraph, η βρετανική κυβέρνηση ενδέχεται να εξετάσει την αποχώρησή της από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων προκειμένου να μπορέσει να θέσει σε εφαρμογή την πολιτική της, παρά τις επικρίσεις που δέχεται από διάφορες πλευρές, συμπεριλαμβανομένων της αγγλικανικής εκκλησίας — και ακόμη και του πρίγκιπα Κάρολου, σύμφωνα με την εφημερίδα The Times.

«Χιλιάδες μετανάστες»

Εν αναμονή, για την κυβέρνηση η ήττα είναι οδυνηρή. Οι εφημερίδες Metro και The Mirror είδαν μια «μασκαράτα», η κεντροαριστερή The Guardian έκανε λόγο περί «χάους».

Στο Καλέ (βόρεια Γαλλία), από όπου αναχωρούν πολλοί από τους ανθρώπους που ελπίζουν να εγκατασταθούν στην Αγγλία, το σχέδιο της βρετανικής κυβέρνησης δεν αποθαρρύνει τους μετανάστες.

Δυνάμει της συμφωνίας με το Κιγκάλι, το Λονδίνο θα διαθέσει αρχικά ποσό 120 εκατ. λιρών (140 εκατ. ευρώ). Η κυβέρνηση της Ρουάντας διαβεβαιώνει πως θα προτείνει στους μετανάστες να εξετάσουν το ενδεχόμενο «να εγκατασταθούν μόνιμα».

Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο Κιγκάλι, η κυβερνητική εκπρόσωπος Γιολάντε Μακόλο διαβεβαίωσε ότι η Ρουάντα θα ήταν «ευτυχής» να υποδεχθεί «χιλιάδες μετανάστες».

Από την αρχή της χρονιάς, πάνω από 10.000 μετανάστες έχουν διαπλεύσει παράνομα τη Μάγχη με μικρά πλεούμενα για να φθάσουν στις βρετανικές ακτές· ο αριθμός τους ίσως σπάσει εκ νέου ρεκόρ φέτος. Αρκετές εκατοντάδες έφθασαν στη χώρα τις τελευταίες ημέρες και χθες το πρωί.

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ-AFP-PA Media/dpa-Reuters