Της Κατερίνας Κοκκαλιάρη
[email protected]
Τον χορό των προκλήσεων συνεχίζει η Τουρκία, που δείχνει αποφασισμένη να διατηρήσει το «θερμό» κλίμα στις σχέσεις με την Ελλάδα. Ουσιαστικά σε ταραγμένα νερά συνεχίζουν να κινούνται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, καθώς η Άγκυpα διατηρεί την εμπρηστική ρητορική και δεν δείχνει καμία διάθεση να χαμηλώσει τους τόνους.
Μάλιστα ήρθε μια ακόμα πρόκληση, με την Άγκυρα να καλεί τον Έλληνα πρέσβη Χριστόδουλο Λάζαρη στο υπουργείο Εξωτερικών για εξηγήσεις. Να σημειωθεί πως η γειτονική χώρα έφτασε στο σημείο να προβάλει ως αιτία για αυτή την κλήση «την παροχή διευκολύνσεων στην Ελλάδα σε τρομοκρατικές οργανώσεις όπως το PKK, η FETÖ και η DHKP-C» και την δράση του PKK που οργανώθηκε κοντά στην τουρκική πρεσβεία στην Αθήνα».
Για ανυπόστατες κατηγορίες έκανε λόγο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, επισημαίνοντας πως δεν έχει καμία σχέση η χώρα με όλα αυτά. Παράλληλα σημείωσε ότι η Τουρκία βρίσκεται σε βαθύ αδιέξοδο και υπογράμμισε ότι η στάση της γειτονικής χώρας αντανακλά την απογοήτευση και την ανησυχία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερνογάν για την αναβάθμιση της Ελλάδας και την αναγνώριση του γεωστρατηγικού της ρόλου.
Διπλωματικές πηγές απορρίπτουν εν τω συνόλω τους τις κατηγορίες της Τουρκίας για δήθεν υπόθαλψη τρομοκρατικών οργανώσεων στην Ελλάδα, σημειώνοντας πως είναι αβάσιμες και αναληθείς. «Η Ελλάδα εφαρμόζει πλήρως τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας» υπογράμμιζαν οι ίδιες πηγές.
Από την πλευρά του ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διατηρεί την προκλητική ρητορική, κόβοντας κάθε δίαυλο επικοινωνίας με την Ελλάδα. Μάλιστα συνεχίζεται το blame game από την πλευρά της Άγκυρας που επιχειρεί να εμφανιστεί ως … αδικημένη στη διεθνή σκηνή, φτάνοντας στο σημείο να κατηγορήσει την Ελλάδα για παραβιάσεις του εναέριου χώρου της Τουρκίας.
Τη σκυτάλη των προκλητικών δηλώσεων πήρε χθες ο Ομέρ Τσελίκ, εκπρόσωπος του κόμματος του Ερντογάν, ο οποίος σημείωσε πως «το καθεστώς των νησιών είναι ξεκάθαρο, αυτά τα νησιά θα είναι αφοπλισμένα, αλλάζετε το καθεστώς των νησιών από τη στιγμή που τα εξοπλίζετε». Για να προσθέσει «η αλλαγή του καθεστώτος των νησιών σημαίνει επίσης άνοιγμα της συζήτησης για το καθεστώς της κατάστασης κυριαρχίας στη συνθήκη που καθιερώνει το σημερινό καθεστώς του νησιού, που είναι αφοπλισμός».
Οι κινήσεις της Αθήνας στην διπλωματική «σκακιέρα»
«H Ελλάδα δεν θα ανεχθεί επιθετική συμπεριφορά, ρητορική αναθεωρητισμού και ενέργειες που ισοδυναμούν με παραβιάσεις των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και της ελληνικής κυριαρχίας» υπογράμμισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σε συνέντευξη του στο Reuters. Για να προσθέσει «εναπόκειται στην Τουρκία να αλλάξει τη συμπεριφορά της. Εμείς δεν ήμασταν ποτέ εκείνοι που ξεπεράσαμε τα όρια, που δειξαμε επιθετικότητα. Είμαστε απολύτως βέβαιοι ωστόσο ότι έχουμε την ικανότητα να υπερασπιστούμε τη χώρα μας εάν παραστεί τέτοια ανάγκη. Και είμαστε επίσης βέβαιοι ότι έχουμε συμμάχους που μας υποστηρίζουν: την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Η κυβέρνηση εστιάζει στην διεθνοποίηση της τουρκικής προκλητικότητας και ετοιμάζεται να θέσει το θέμα στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου στις 23 και 24 Ιουνίου. Στόχος είναι να υπάρξει σαφής αναφορά στα συμπεράσματα της Συνόδου, καθώς αυτό που θα τονιστεί από την ελληνική πλευρά είναι πως με την στάση της η Άγκυρα λειτουργεί ως παράγοντας αποσταθεροποίησης στην περιοχή.
Ο Ιούνιος αναδεικνύεται σε κομβικό μήνα, καθώς με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται και η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ. Εκεί θα φανεί και το κατά πόσο ο Τούρκος πρόεδρος θα μείνει πιστός στην σκληρή γραμμή για το θέμα της ένταξης της Σουηδίας και της Φιλανδίας στο ΝΑΤΟ ή θα επιχειρήσει ένα ανατολικό παζάρι για να αποκομίσει ανταλλάγματα.
Πάντως η κυβέρνηση δεν θέλει να μπει σε ένα πινγκ- πονγκ δηλώσεων με την τουρκική πλευρά, ωστόσο εστιάζει στο διπλωματικό πεδίο και σε εξέλιξη είναι μια εκστρατεία ενημέρωσης. Είναι χαρακτηριστικό πως ο πρωθυπουργός τόσο στην Ουάσινγκτον όσο και στις Βρυξέλλες αναφέρθηκε στους τουρκικούς χάρτες για την «Γαλάζια Πατρίδα». Παράλληλα με την επιστολή την οποία έστειλε πρόσφατα η Ελλάδα στον γ.γ. του ΟΗΕ με ξεκάθαρα νομικά επιχειρήματα αποδομούνται ένα προς ένα τα επιχειρήματα της τουρκικής πλευράς.
Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η άφιξη στην Ελλάδα στις 10 Ιουνίου του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς, που θα παρακαθήσει σε δείπνο στο πλαίσιο της Συνόδου της Διαδικασίας Συνεργασίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Θα έχει προηγηθεί η άφιξη στην Αθήνα της υπουργού Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ, που στην συνέχεια θα επισκεφθεί την Άγκυρα
Πού το πάει ο Ερντογάν
Το μεγάλο ερώτημα σε αυτή την χρονική στιγμή είναι μέχρι που είναι διατεθειμένος να φτάσει ο Τούρκος πρόεδρος. Η εκτίμηση πάντως είναι πως θα συνεχίζει να διατηρεί τους υψηλούς τόνους, κοιτώντας πρωτίστως προς το εσωτερικό ακροατήριο της χώρας του.
Με τις προεδρικές εκλογές να είναι προγραμματισμένες για το 2023 και την οικονομία να κλυδωνίζεται ο Τούρκος πρόεδρος αναζητά αφήγημα για να συσπειρώσει την εκλογική του βάση. Σε περίπτωση που οι δημοσκοπήσεις δείξουν πως η στρατηγική των υψηλών τόνων στην εξωτερική πολιτική αποδίδει τότε αναμένεται ακόμα μεγαλύτερη όξυνση στην ρητορική της τουρκικής πλευράς.
Παράλληλα ο Τούρκος πρόεδρος έχει το βλέμμα στραμμένο και προς τις ΗΠΑ, καθώς επιθυμεί διακαώς να ανοίξει ο δρόμος για τα F 16. Υπενθυμίζεται πως οι σχέσεις των δύο χωρών δεν είναι και στο καλύτερο σημείο τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της απόκτησης από την Άγκυρα των ρωσικών S 400.
Μάλιστα Τούρκοι αξιωματούχοι προσπαθούν να καλλιεργήσουν μια εικόνα αισιοδοξίας για το θέμα των F 16 και δεν είναι τυχαίο πως σχετικές δηλώσεις έχουν υπάρξει τόσο από τον υπουργό Εξωτερικών της γειτονικής χώρας Μ. Τσαβούσογλου όσο και από τον υπουργό Άμυνας Χ. Ακάρ. Την ίδια στιγμή πάντως o πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της αμερικανικής Γερουσίας Ρόμπερτ Μενέντεζ εξέφρασε την αντίθεσή του στην πώληση νέου στρατιωτικού εξοπλισμού στην Τουρκία.
