Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει το ενδεχόμενο να πραγματοποιήσει μια ναυτική αποστολή για την απελευθέρωση των αγροτικών εξαγωγών της Ουκρανίας, καθώς τα λιμάνια της Μαύρης θάλασσας παραμένουν αποκλεισμένα από τη Ρωσία, γράφει η εφημερίδα El Pais. Σύμφωνα με την ισπανική εφημερίδα, οι Βρυξέλλες φοβούνται τον κίνδυνο λιμού σε χώρες που εξαρτώνται από το ουκρανικό σιτάρι και το οποίο έχουν μπλοκάρει οι ρωσικές δυνάμεις στα σιλό και τα λιμάνια της Μαύρης θάλασσας, κυρίως στην Οδησσό.

Το θέμα αναμένεται να απασχολήσει τη Σύνοδο Κορυφής των «27» που θα πραγματοποιηθεί την προσεχή Δευτέρα και Τρίτη στις Βρυξελλες. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Ναυτεμπορικής», σε προσχέδιο συμπερασμάτων με τις πιθανές αποφάσεις της Συνόδου, το οποίο έχει κυκλοφορήσει μεταξύ των μονίμων αντιπροσώπων των 27 στις Βρυξέλλες τονίζεται ότι «η Ε.Ε. είναι έτοιμη να κινητοποιήσει όλους τους δυνατούς πόρους για να διευκολύνει την έξοδο των σιτηρών που συσσωρεύονται στα ουκρανικά σιλό και λιμάνια».

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται «να καταδικάσει σθεναρά την καταστροφή και την παράνομη ιδιοποίηση από τη Ρωσία της αγροτικής παραγωγής στην Ουκρανία» τονίζεται στο προσχέδιο, σημειώνοντας την ανάγκη εξεύρεσης νέων «χερσαίων οδών, για να φτάσουν τα ουκρανικά σιτηρά στη Βαλτική ,τη Μαύρη Θάλασσα και την Αδριατική».

«Βαριά» ατζέντα

Η ατζέντα στη Σύνοδο είναι από τις πιο βαριές των τελευταίων συνεδριάσεων καθώς περιλαμβάνει τις εξελίξεις στην Ουκρανία, την ενέργεια, την επισιτιστική ασφάλεια και την άμυνα. «Σχεδόν σε όλα τα θέματα μάλιστα, διαμορφώνονται διαφορετικές απόψεις για την αντιμετώπισή τους», τονίζουν στη «Ν» ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές. Αυτό άλλωστε αποτυπώνεται και στην καθιερωμένη επιστολή προς τους ευρωπαίους ηγέτες  του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, που κάνει λόγο για την ανάγκη «υπέρβασης».

Σε κάθε περίπτωση οι πρεσβευτές των 27 στις Βρυξέλλες θα έχουν αρκετή δουλειά το Σαββατοκύριακο για να καταλήξουν στην τελική  δήλωση συμπερασμάτων πριν από την έναρξη της συνόδου κορυφής τη Δευτέρα.

Αμυντική βοήθεια

Στο προσχέδιο συμπερασμάτων τονίζεται πάντως ότι οι ηγέτες της Ε.Ε. θα δεσμευτούν σύντομα πώς θα συνεχίσουν να εξοπλίζουν και να χρηματοδοτούν την Ουκρανία ενόψει των «ανείπωτων» ρωσικών «θηριωδιών και καταστροφών». «Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ακλόνητη στη δέσμευσή της να βοηθήσει την Ουκρανία να ασκήσει το εγγενές της δικαίωμα αυτοάμυνας έναντι της ρωσικής επιθετικότητας», αναφέρει το προσχέδιο.

Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. έχουν χορηγήσει  μέχρι στιγμής 2 δισεκατομμύρια ευρώ για όπλα στην Ουκρανία από το κοινό ταμείο, και πολύ περισσότερα με βάση διμερείς συμφωνίες. Στον αμυντικό τομέα, οι 27 αναμένεται επίσης να τονίσουν την ανάγκη η Ευρώπη να δημιουργήσει τις δικές της ένοπλες δυνάμεις, χωριστά από το ΝΑΤΟ.

«Ο ρωσικός επιθετικός πόλεμος κατά της Ουκρανίας προκάλεσε μια σημαντική αλλαγή στο στρατηγικό περιβάλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έδειξε την ανάγκη για μια ισχυρότερη και πιο ικανή Ευρωπαϊκή Ένωση στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας», αναφέρεται στο προσχέδιο.

Οι 27 αναμένεται επίσης να εκφράσουν την υποστήριξή τους θα σε οποιαδήποτε νέα νομικά «μέτρα κατάσχεσης» του ρωσικού πλούτου στην Ε.Ε. και τη διερεύνηση «επιλογών που στοχεύουν στη χρήση των “παγωμένων”ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για την υποστήριξη της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας».

Το προσχέδιο τονίζει ότι « η Ρωσία, η Λευκορωσία και όλοι οι υπεύθυνοι θα λογοδοτήσουν για τις ενέργειές τους σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».

Οι 27 σχεδιάζουν να γίνουν ακόμη πιο σκληροί στην παράκαμψη των κυρώσεων και μιλούν για «σταδιακή κατάργηση της εξάρτησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις ρωσικές εισαγωγές αερίου, πετρελαίου και άνθρακα το συντομότερο δυνατό».

Στο προσχέδιο τονίζεται επίσης η αυξανόμενη «ετοιμότητα για πιθανές μεγάλες διαταραχές στον ενεργειακό εφοδιασμό και την ανθεκτικότητα της αγοράς φυσικού αερίου της ΕΕ», μέσω της επιταχυνόμενης «πλήρωσης των δεξαμενών αποθήκευσης, πριν από τον επόμενο χειμώνα».

Διαφωνίες για την αντιμετώπιση της Ρωσίας

Το κείμενο του προσχεδίου κρύβει πάντως αρκετές από τις διαφωνίες που εξακολουθούν να υπάρχουν στην Ε.Ε. σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης της Ρωσίας.

Από τη μία πλευρά, το σχέδιο συμπερασμάτων της συνόδου κορυφής είναι πιο επιθετικό από ό,τι θα ήθελαν ορισμένες χώρες μέλη στη ρητορική του.

«Η Ιταλία, η Ουγγαρία και η Κύπρος πιέζουν επίσης για μια δήλωση της Ε.Ε. που θα ζητάει την άμεση κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία», ανέφερε το Reuters. Η Ουγγαρία, για παράδειγμα, προειδοποιεί ότι θα ασκήσει βέτο στο νέο πακέτο κυρώσεων στη Ρωσία καθώς εξαρτάται απο το ρωσικό πετρέλαιο. Ορισμένοι εταίροι μάλιστα, όπως η Γερμανία, εξετάζουν ακόμη και το ενδεχόμενο επιβολής εμπάργκο, μονομερώς.

«Η Ε.Ε. θα μπορούσε να επιβάλει εμπάργκο μόνο σε επίπεδο 26 κρατών μελών, χωρίς την Ουγγαρία, αλλά αυτό θα δημιουργούσε κακό προηγούμενο», δήλωσε  ευρωπαίος διπλωμάτης. «Κάτι τέτοιο θα παραβίαζε τους κανόνες της ΕΕ και θα αποτελούσε μια μεγάλη ιστορία για τους Ρώσους προπαγανδιστές», πρόσθεσε η ίδια πηγή.