Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να δεσπόζει στη διεθνή ειδησεογραφία, οι «παράπλευρες απώλειες» της εν εξελίξει επισιτιστικής κρίσης περνούν σχεδόν απαρατήρητες. «Χωρίς αέριο, χωρίς λάδι κηροζίνης, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα… Χωρίς τρόφιμα θα πεθάνουμε» λέει μια 60χρονη, σε σχετικό ρεπορτάζ του πρακτορείου Reuters, στη Σρι Λάνκα, αποτυπώνοντας με τον καλύτερο ίσως τρόπο τη ζοφερή κατάσταση που δημιουργεί η επισιτιστική κρίση. Η τιμή για μια φιάλη αερίου έχει εκτιναχτεί στις 5.000 ρουπίες από 2.675 ρουπίες τον Απρίλιο, με τον κόσμο να σχηματίζει ουρές για να προμηθευτεί το βασικό αυτό μέσο για το μαγείρεμα. Η Σρι Λάνκα είναι μία από τις πρώτες χώρες που η έλλειψη τροφίμων και η ακρίβεια οδήγησαν σε κοινωνικές ταραχές, με αποτέλεσμα την παραίτηση του πρωθυπουργού στις αρχές του μήνα.
Δεν είναι ωστόσο η μόνη χώρα. Παρόμοιες διαδηλώσεις και ταραχές έγιναν τον Μάρτιο στο Ιράκ, ενώ και το Ιράν συγκλονίζεται τις τελευταίες ημέρες από βίαιες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, καθώς κόπηκαν οι επιδοτήσεις στα τρόφιμα και οι τιμές εκτοξεύτηκαν έως και 300% σε κάποια βασικά προϊόντα με αλεύρι. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων έχει προειδοποιήσει πως οι τιμές των τροφίμων, οι οποίες έφθασαν σε επίπεδα-ρεκόρ τον Μάρτιο, ενδέχεται να αυξηθούν έως και 20% εξαιτίας του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας. Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που η διεθνής ακρίβεια στις τιμές των τροφίμων προκαλεί κοινωνικές ταραχές σε χώρες ευάλωτες. Το διεθνές ράλι στις τιμές των τροφίμων από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 ήταν καταλύτης για να ξεσπάσει η λεγόμενη «αραβική άνοιξη» - οι εξεγέρσεις που συγκλόνισαν τον αραβικό κόσμο στις αρχές της δεκαετίας του 2010. Το 2005 οι διεθνείς τιμές των σιτηρών, του ρυζιού και άλλων δημητριακών άρχισαν να καλπάζουν. Το ρύζι για παράδειγμα από 350 δολάρια έφθασε το 2008 σχεδόν στα 1.000 δολάρια. Η άνοδος μάλιστα τότε δεν οφειλόταν σε κάποια πολεμική σύγκρουση, όπως συμβαίνει τώρα, αλλά στη χρηματιστηριακή βουλιμία που προκαλούσε η ανάπτυξη των βιοκαυσίμων, που είχε ανεβάσει τις τιμές του καλαμποκιού και της σόγιας.
Για κάποιους άλλωστε και η επισιτιστική κρίση είναι... ευκαιρία
