Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]

Ήταν 15 Μαΐου του 1991, όταν ο αείμνηστος πρόεδρος της Γαλλίας, ο Φρανσουά Μιτεράν, διόριζε για πρώτη φορά μια γυναίκα-πρωθυπουργό, την Εντίθ Κρεσόν. «Δοκιμάσαμε τα πάντα κατά της ανεργίας, να δούμε πώς θα καταφέρει μια γυναίκα», είχε πει τότε ο Μιτεράν. Ο αείμνηστος πρόεδρος της Γαλλίας δεν δικαιώθηκε πάντως με την επιλογή του. Η Κρεσόν αναγκάστηκε να παραιτηθεί πριν κλείσει χρόνο, καθώς χρεώθηκε τα άσχημα αποτελέσματα του Σοσιαλιστικού κόμματος στις περιφερειακές εκλογές .

Ακριβώς 31 χρόνια μετά, ο επανεκλεγείς πρόεδρος της Γαλλίας, Εμμανουέλ Μακρόν ακολουθεί τον ίδιο δρόμο: Διόρισε την 61χρονη πρώην υπουργό Εργασίας Ελιζαμπέτ Μπορν να ηγηθεί της πρώτης κυβέρνησης της νέας πενταετούς θητείας του. Η νέα πρωθυπουργός έχει διατελέσει από το 2017 τρεις φορές υπουργός: στις Μεταφορές, για την Οικολογική Μετάβαση και στη συνέχεια για την Εργασία και την Απασχόληση.

«Σοσιαλίστρια εκ πεποιθήσεων», όπως δηλώνει η ίδια, κέρδισε μάλιστα τον χαρακτηρισμό της «κυρίας της πράξης», προωθώντας σειρά κρίσιμων μεταρρυθμίσεων. Αλλά και μη διστάζοντας να τα βάλει –ως υπουργός Εργασίας-με τα συνδικάτα, ιδίως των σιδηροδρομικών, με τους οποίους άνοιξε πόλεμο. Την άνοιξη του 2018, οι σιδηροδρομικοί εργάτες είχαν πραγματοποιήσει απεργία επί τρεις μήνες, για να διαμαρτυρηθούν για την κατάργηση του ειδικού καθεστώτος και των προνομίων τους. Οι σιδηροδρομικοί έπεσαν τότε στον… τοίχο της Μπορν. «Ηταν πολύ σκληρή στις διαπραγματεύσεις» θυμάται ο Φλοράν Μοντελέ, αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας του συνδικάτου «Unsa Ferroviaire». Η υπουργός Εργασίας «είχε λάβει τις αποφάσεις της, πριν καν, ξεκινήσουμε τη συζήτηση», προσθέτει ο Γάλλος συνδικαλιστής, τονίζοντας πώς τα συνδικάτα δεν προσβλέπουν σε έναν ιδιαίτερα γόνιμο διάλογο. Πόσο μάλλον, όταν μία από τις προτεραιότητες που θα αναθέσει ο Μακρόν στην νέα Πρωθυπουργό, θα είναι αναμφίβολα η έγκριση της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος. Μια δύσκολη εξίσωση, που δεν αποκλείεται να πυροδοτήσει μεγάλες εντάσεις, καθώς ο Μακρόν θέλει να αυξήσει την ηλικία συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 ή στα 65 χρόνια.

Ο Γάλλος πρόεδρος δείχνει να επενδύει στην Ελιζαμπέτ Μπορν για την ολοκλήρωση κρίσιμων μεταρρυθμίσεων, που είχε ξεκινήσει στην πρώτη θητεία του, αλλά τρεις διαδοχικές κρίσεις τον εμπόδισαν να εφαρμόσει: η κοινωνική κρίση με τα «κίτρινα γιλέκα», η υγειονομική κρίση με την πανδημία και από τις 24 Φεβρουαρίου ,ο πόλεμος στην Ουκρανία, στα σύνορα της Ευρώπης.

Το «στοίχημα» των βουλευτικών εκλογών

Υπεύθυνη για το σχηματισμό της νέας κυβέρνησης, η Ελίζαμπεθ Μπορν ζήτησε να τονίζεται η θηλυκότητα στον τίτλο της, ώστε να αποκαλείται «Κυρία Πρωθυπουργός». Όπως λένε κύκλοι του Μεγάρου Ματινιόν, η Γαλλία θα έχει μια νέα πρωθυπουργό, που «δεν θα είναι ούτε Μέρκελ, ούτε Θάτσερ, αλλά Μπορν».

Στο χέρι της είναι να ηγηθεί της μάχης για να δώσει νέα πλειοψηφία στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, κατά τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου, καθώς ο Μακρόν θα κάνει τα πάντα για να αποτραπεί μια «συγκατοίκηση» με τον Ζαν Λικ Μελανσόν, που ηγείται ενός συνασπισμού της Αριστεράς. Ο διορισμός της Μπορν, που έχει διατελέσει και υπουργός  «Πράσινης Μετάβασης»,έχει να κάνει άλλωστε και με την αντιμετώπιση της υποψηφιότητας Μελανσόν, καθώς αρκετοί Γάλλοι φαίνεται να δελεάζονται με το «οικολογικό σχέδιό του».

Η Μπορν γνωρίζει καλά όλες τις προκλήσεις, βιομηχανικές και οικονομικές, για να ηγηθεί της μάχης ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Η νέα πρωθυπουργός έχει βέβαια μόλις 5 εβδομάδες ως τον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών στις 12 Ιουνίου, για να πείσει ότι είναι η αποφασιστική «γυναίκα για τη δουλειά» και να πάρει τις πρώτες αποφάσεις. Η σύνθεση της κυβέρνησής της θα γίνει γνωστή άμεσα και η Μπορν φιλοδοξεί να δώσει τον τόνο και το πνεύμα της νέας εποχής που ξεκινά. 

Όσο για τον Μακρόν; Θα αφοσιωθεί στα διεθνή και ευρωπαϊκά ζητήματα, σε μια αποφασιστική στιγμή του πολέμου στην Ουκρανία με τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, αλλά και την μεγάλη αναδιάρθρωση της Ε.Ε. και την αναθεώρηση των Ευρωπαϊκών Συνθηκών.