Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Σχεδόν 1,5% του ΑΕΠ θα κοστίσει στην Ευρωζώνη ο πόλεμος στην Ουκρανία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ. Και αυτό σε πρώτη φάση καθώς η κατάσταση παραμένει πολύ αβέβαιη και ουδείς μπορεί να γνωρίζει πότε και κυρίως πώς θα τελειώσει ο πόλεμος.
Η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ άφησε να εννοηθεί ότι σύμφωνα με ένα πιο απαισιόδοξο σενάριο, είναι πιθανό ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη να σκαρφαλώσει στο 7,1% κατά μέσο όρο το 2022 «Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα επιδεινώσει τουλάχιστον περαιτέρω τους βραχυπρόθεσμους παράγοντες που αυξάνουν τον πληθωρισμό», προειδοποίησε η Λαγκάρντ ,μιλώντας χθες σε μια συνάντηση των κεντρικών τραπεζιτών και ανωτάτων στελεχών ευρωπαικών τραπεζών αλλά και επιστημόνων,που διοργάνωσε ο καθηγητής οικονομικών της Φρανκφούρτης και ειδικός σε θέματα οικονομίας Φόλκερ Βίλαντ.
Ηδη, η Eurostat ανακοίνωσε ότι ο ρυθμός πληθωρισμού στη ζώνη του ευρώ τον Φεβρουάριο ήταν 5,9%,ελαφρώς υψηλότερος από το 5,8% που είχε αρχικά εκτιμηθεί μετά το 5,1% ,τον Ιανουάριο. Τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, δεν πρέπει να υποτιμάται ο αντίκτυπος του πολέμου και των κυρώσεων στις τιμές της ενέργειας. Από την αρχή του χρόνου άλλωστε, οι τιμές του φυσικού αερίου αυξήθηκαν κατά 73% και του πετρελαίου κατά 44%.
Η εμπειρία μετά την εισβολή του Ιράκ στο Κουβέιτ το 1990 έδειξε ότι οι υψηλότερες τιμές της ενέργειας επιβαρύνουν τους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών, κάτι που με τη σειρά του θα μπορούσε να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη και τον πληθωρισμό. «Ελπίζουμε για το καλύτερο, είμαστε προετοιμασμένοι για το χειρότερο και δεν μας εκπλήσσει τίποτα στο ενδιάμεσο», προειδοποίησε η πρόεδρος της ΕΚΤ.
Με την καταιγίδα να μην φαίνεται να κοπάζει, οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν μπορούν φυσικά-και δεν κάνουν –τα στραβά μάτια. Ηδη στις Βρυξέλλες εξετάζεται πλέον πολύ σοβαρά η μη επιστροφή και το 2023 του Συμφώνου Σταθερότητας. Μόνο που αυτό δεν φτάνει.
Όπως λέει η Λοράνς Μπουν, επικεφαλής οικονομολόγος του ΟΟΣΑ, «αν για την αντιμετώπιση του Covid κατέστη δυνατό –για πρώτη φορά-να εγκριθεί ένα ευρωπαϊκό ταμείο ύψους 750 δις για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας, τώρα, ενόψει και των επιπτώσεων του πολέμου και της δύσκολης μεταπολεμικής περιόδου που έρχεται, είναι τουλάχιστον απαραίτητος ο διπλασιασμός του λεγόμενου προγράμματος της «Επόμενης Γενιάς της ΕΕ».
Η Γαλλίδα οικονομολόγος σημειώνει μάλιστα ότι το νέο πρόγραμμα θα πρέπει να έχει εντελώς διαφορετικό χαρακτήρα, εξαρχής: οι πόροι πρέπει να βρεθούν με την έκδοση ευρωομολόγων. Και όχι μόνο αυτό: Αυτή τη φορά είναι πραγματικά απαραίτητο να δημιουργηθεί το έμβρυο ενός ευρωπαϊκού ομοσπονδιακού προϋπολογισμού. Με τρεις στόχους: Να ενισχυθούν τα νοικοκυριά και επιχειρήσεις που επλήγησαν και θα χτυπηθούν ακόμη περισσότερο από το μπούμερανγκ των κυρώσεων. Ο δεύτερος στόχος είναι η συγκρότηση της ευρωπαϊκής άμυνας και ο τρίτος αφορά στη χρηματοδότηση ενός κοινού ενεργειακού σχεδίου. Για να επιτύχει ενεργειακή ανεξαρτησία, η Ευρώπη πρέπει να επιδιώξει τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού.
Η Λοράνς Μπουν τονίζει ότι μετά την έκρηξη του πολέμου «οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να εγκριθεί σε 6-7 εβδομάδες. Γιατί πρέπει να προετοιμαζόμαστε πλέον για έναν Νέο Παγκόσμιο Πόλεμο, στον τομέα της οικονομίας σίγουρα…
Η αναγκαία ευρωπαϊκή απάντηση είναι στην ατζέντα της σημερινής συνάντησης του Ιταλού πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι στη Βίλα Μαντάρμα της Ρώμης, με τους ομολόγους του της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ και της Πορτογαλίας, Αντόνιο Κόστα, και με τη συμμετοχή μέσω βίντεο, του Ελληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Η ιδέα της συνάντησης του Νότου γεννήθηκε στις Βερσαλλίες, στη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κορυφής την περασμένη εβδομάδα. Όταν οι «Νότιοι» είδαν τους «Βόρειους να λένε όχι σε ένα κοινό,ευρωπαϊκό σχέδιο αντιμετώπισης της ακριβής ενέργειας.
Εχει έλθει η ώρα, ο ευρωπαϊκός Νότος να δείξει τη δύναμή του…