Γιώργος Σ. Κουουβάρης
[email protected]
Η παράσταση «Trio Lumpen - Η Φράουλα», σε κείμενο και σκηνοθεσία Γιώργου Τσαγκαράκη, παρουσιάζεται στο Θέατρο Βαφείο - Λάκης Καραλής κάθε Τετάρτη στις 8.30 μ.μ. [Αγ. Όρους 16 & Κωνσταντινουπόλεως 115, Βοτανικός].
Στα χρόνια της πανδημίας, όπου το παρόν προσομοιάζει σε απώτερο μέλλον, όπου ο πόλεμος προκύπτει πάλι σαν φυσικό φαινόμενο και το «τέλος της ιστορίας» προβάλλει την ανάγκη για την αρχή μιας άλλης, τρία lumpen στοιχεία προσπαθούν να επιβιώσουν στριμωγμένα στις αντιθέσεις του συστήματος.
Ο Γιώργος Τσαγκαράκης, επίσης, ερμηνεύει μαζί με τους Δημήτρη Κουφαλάκο και Φώτη Λαζάρου· είχαμε τη χαρά να μιλήσουμε μαζί του.
Πώς γεννήθηκε η παράσταση;
«Η ιδέα για την παράσταση προέκυψε μέσα στην περίοδο της πρώτης καραντίνας, κύρια από την ανάγκη να εκφραστεί καλλιτεχνικά η παράξενη σημερινή πραγματικότητα. Σ’ αυτή την περίεργη εποχή που ζούμε, την περίοδο της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης όπως λένε, ο κόσμος πεθαίνει από έναν κορωνοϊό και οι λαοί πνίγονται στο αίμα. Το “Trio lumpen” λοιπόν, γεννήθηκε προκειμένου να αποτυπωθεί αυτή η αντίφαση ανάμεσα στη δυνατότητα και τη θλιβερή πραγματικότητα».
Από την πανδημία μέχρι την εισβολή στην Ουκρανία. Από πού αντλούμε δύναμη για να συνεχίσουμε να ονειρευόμαστε; «Νομίζω ότι κύρια αντλούμε δύναμη από τη στάση των λαών, όλο αυτό το διάστημα. Από το κίνημα για τον Φλόιντ, από το ισπανικό σύνθημα “μόνο ο λαός μπορεί να σώσει το λαό”, από το κίνημα των καλλιτεχνών στην Ελλάδα, την ανυποχώρητη στάση των συναδέλφων μας στην Εθνική Λυρική Σκηνή ή τα Μουσικά Σύνολα του Δήμου Αθηναίων, από την e-food, την Cosco, τη Λάρκο, από όλα τα δείγματα αντίστασης που είναι ικανά να δείξουνε το δρόμο. Οπότε, στο “τώρα” μπορούμε να πούμε ότι αντλούμε ελπίδα από το “μέλλον” –από ένα άλλο πιθανό μέλλον».
Είναι οι τέχνες, το θέατρο, αντίβαρο μπροστά σε αυτές τις καταστάσεις που βιώνουμε; «Δε θεωρώ ότι οι τέχνες μπορούν να είναι αντίβαρο από μόνες τους. Η τέχνη ας πούμε, ως τρόπος εξήγησης του κόσμου, μπορεί να διεγείρει την πλειοψηφία των ανθρώπων, ώστε αυτοί να αλλάξουν τόσο τη ζωή τους όσο και τον κόσμο. Το προηγούμενο διάστημα ζήσαμε πραγματικά μία θλιβερή συνθήκη όπου οι τέχνες, λες και ήτανε μαγαζί, κλείσανε. Τη στιγμή, μάλιστα, που ήταν αναγκαίες ώστε να δώσουν ανάταση. Απαντώντας λοιπόν εκ νέου στο ερώτημά σας, οι τέχνες μπορούν να δώσουν ανάταση, μπορούν να διεγείρουν, μπορούν -καλύτερα- να παίξουν το ρόλο τους ώστε οι άνθρωποι να δημιουργήσουν αντίβαρο στην κατάσταση που βιώνουμε».
Είναι η παράσταση επίκαιρη; «Μιλάει» στο σήμερα; «Η παράσταση, όπως σας είπα και προηγούμενα, πήρε ως αφορμή την κατάσταση που ζούμε. Ξεκινώντας από την πανδημία και μία σειρά πλευρές που εξελίχθηκαν μέσα σε αυτή την περίοδο, κατέληξε να θίγει έντονα το θέμα του πολέμου καθώς και τη στάση του λάου μέσα σε αυτόν. Μάλιστα, καθώς η πρώτη δομή του κειμένου διαμορφώθηκε κατά την περίοδο των τότε θερμών επεισοδίων με τη γειτονική μας χώρα και παρόλο που εκείνη η κρίση, ας πούμε με έναν τρόπο, ξεπεράστηκε, απ’ ότι βλέπουμε και πάλι, ο πόλεμος είναι πάντα παρών. Συνεπώς δυστυχώς, είναι πιο επίκαιρη ακόμα και από όσο φανταζόμουν κι εγώ ο ίδιος ότι θα είναι».
Ποιοι είναι οι τρεις lumpen τύποι της παράστασης; Τους βλέπουμε μπροστά μας στην καθημερινότητα; «Σε επίπεδο φόρμας οι ήρωες είναι κάπως “οξυμένοι”. Ας το πούμε καλύτερα, οι ήρωές μας είναι τρεις “κλόουν”, τρεις γκροτέσκ τύποι, που σίγουρα με τον τρόπο ακριβώς που παρουσιάζονται στην παράσταση δεν θα ειδωθούν εύκολα στην καθημερινότητα. Παρόλα αυτά, τη στάση ζωής τους -ειδικά των δύο, του Γιάννη και του Χάρη- θα τη συναντήσεις συχνά. Και διαχωρίζω τους δύο από τον τρίτο, καθώς παρουσιάζονται διακριτά και στο ίδιο το έργο. Οι δύο κάνουν τα πάντα για να κερδίσουν μια μελλοντική, υψηλή θέση στη “δημοκρατία της καβάτζας” ή καλύτερα μία ελπίδα προς αυτή. Στοιχείο που, δυστυχώς, το βλέπεις ακόμα και σήμερα. Δεν έχει πάψει ας πούμε να προβάλλεται η ατομική λύση, ως η κύρια λύση των προβλημάτων μας, όπως αντίστοιχα και η ατομική ευθύνη ως η κύρια ευθύνη των προβλημάτων μας. Αυτές τις πλευρές των ηρώων μας, λοιπόν, ναι, τις συναντάμε και μάλιστα έντονα. Ο τρίτος ήρωας, δεν ανήκει στην ίδια κατηγορία με τους άλλους. Δεν είναι αυτό που θα λέγαμε με μία ευκολία “μικροαστός”. Τον τρίτο ήρωα, τον χαρακτηρίζει η άβουλη στάση του απέναντι στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Στοιχείο που δυστυχώς, επίσης, συναντάμε έντονα σήμερα. Βασικός στόχος της παράστασης λοιπόν, είναι να αναδειχτεί η αντίθεση ανάμεσα στην άβουλη στάση της πλειοψηφίας και στη δυνατότητα που αυτή έχει να προχωρήσει την ιστορία».
Πώς είναι κάποιος να σκηνοθετεί, να γράφει παράλληλα και να παίζει σε μία παράσταση; «Το βασικό που θα έλεγα είναι ότι είναι πολύ δύσκολο. Έχει και κάποιες ευκολίες βέβαια, αλλά όπως και να έχει, το να είσαι σε πολλά επίπεδα ταυτόχρονα, ή μάλλον καλύτερα το να εξαρτώνται πολλά επίπεδα δημιουργίας από σένα, είναι κάτι όντως δύσκολο. Παρόλα αυτά, είναι μία επιλογή που σίγουρα δε μετανιώνω, καθώς αυτή η τρισυπόστατη ευθύνη, μου χάρισε ένα πολύ όμορφο και ιδιαίτερο καλλιτεχνικό ταξίδι».
Τι θα θέλατε να λάβει κάποιος που θα δει την παράσταση;
«Ότι η στιγμή - χρονική περίοδος που φαίνεται να έχουν χαθεί τα πάντα, είναι ακριβώς η στιγμή που μπορούν να αλλάξουν τα πάντα…».
Συντελεστές Πρωτότυπο κείμενο: Γιώργος Τσαγκαράκης
Σκηνοθεσία: Γιώργος Τσαγκαράκης
Μουσική: Δημήτρης Κουφαλάκος
Σχεδιασμός ήχου: Γιώργος Θεοφάνους
Σκηνικά / Κοστούμια: Σοφία Καρακάση
Επιμέλεια κίνησης: Βαγγελιώ Κυριαζίδου
Σχεδιασμός Φωτισμού: Γιώργος Ζιώγαλας
Βοηθός σκηνοθέτη: Γιώργος Ζιώγαλας
Φωτογραφίες / Video: Άκης Βαλεργάκης
Γραφιστικά: Αριάδνη Μιχαηλάρη
Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη
Υπεύθυνη Παραγωγής: Νατάσσα Μουσάδη
Παίζουν: Δημήτρης Κουφαλάκος, Φώτης Λαζάρου, Γιώργος Τσαγκαράκης
Συμμετέχουν: Δημήτρης Αντωνιάδης, Σπύρος Κοντορίζος, Δημοσθένης Ξυλαρδιστός (Ηχογραφημένες φωνές) & Θανάσης Χουλιαράς (Τραγούδι)
