Της Κατερίνας Κοκκαλιάρη
[email protected]
Σε κινούμενη άμμο κινείται η ελληνική οικονομία, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιουργεί ένα ρευστό σκηνικό και δεν είναι εύκολο να γίνουν προβλέψεις. Το κύμα ανατιμήσεων στην ενέργεια δεν έχει τέλος - η τιμή του μπρεντ αγγίζει πλέον τα 110 δολάρια το βαρέλι - και εκφράζονται φόβοι για ένα νέο κύμα αυξήσεων σε βασικά αγαθά.
Ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη βρίσκεται σε υψηλό όλων των εποχών, με τον οίκο Moody’s να βλέπει το πετρέλαιο ακόμα και στα 150 δολάρια το βαρέλι σε περίπτωση παρατεταμένης σύγκρουσης. Στο οικονομικό επιτελείο αναμένουν τα στοιχεία του Φεβρουαρίου, καθώς ήδη τον Ιανουάριο - που δεν είχε ξεκινήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία - είχε καταγραφεί στη χώρα ρεκόρ 25ετιας στον πληθωρισμό.
O πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη σημερινή συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου έκανε εκτενή αναφορά στο Ουκρανικό, σημειώνοντας πως «υπάρχουν προφανώς και οι οικονομικές συνέπειες αυτής της πρωτόγνωρης κρίσης». Για να συμπληρώσει «δεν θα τις κρύψουμε. Θα πρέπει να τις διαχειριστούμε και θα τις διαχειριστούμε».
Ουσιαστικά στην κυβέρνηση αναγνωρίζουν πως το επόμενο διάστημα θα απαιτηθούν πρόσθετα μέτρα στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων στο ενεργειακό πεδίο, ενώ εξετάζονται και εναλλακτικά σενάρια ενισχύσεων. Ο σχεδιασμός για μία έκτακτη ενίσχυση πριν από το Πάσχα συνεχίζεται και εναλλακτικά σενάρια εξετάζονται για το εύρος των δικαιούχων. Παράλληλα σήμερα συζητήθηκαν στο υπουργικό οι αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ - μέσα στο μήνα θα έχει ψηφιστεί το σχετικό νομοσχέδιο - ενώ παγώνει κάθε διαδικασία πλειστηριασμού 3.000 ακινήτων, τα οποία ανήκουν σε ευάλωτους δανειολήπτες.
«Η κατάσταση επιδεινώνεται, δεν μπορεί να καθόμαστε με σταυρωμένα τα χέρια. Θα εξαντλήσουμε ό,τι δυνατότητα υπάρχει να σταθούμε στο πλευρό του κόσμου» ήταν η χαρακτηριστική αναφορά του κυβερνητικού εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου. Ωστόσο, το μεγάλο ζητούμενο είναι τα μέτρα στήριξης να μην οδηγήσουν σε κλυδωνισμούς την ελληνική οικονομία, ενώ αναμένονται οι αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το αν θα διατηρηθεί η ρήτρα διαφυγής και το 2023.
Δεδομένο είναι πως στο κυβερνητικό στρατόπεδο ανησυχούν και για την πορεία των ρυθμών ανάπτυξης και ήδη γίνεται επεξεργασία διαφορετικών σεναρίων. Την ίδια στιγμή, μια παρατεταμένη κρίση στη γεωπολιτική σκηνή θα επηρεάσει τον τουρισμό, ενώ μένει να φανεί σε ποιο βαθμό θα επηρεαστούν οι ελληνικές εξαγωγές, που τον τελευταίο χρόνο έφτασαν τα 40 δισεκατομμύρια ευρώ.
Μέτρα για να αποφευχθεί ενεργειακή «βαρυχειμωνιά»
Η παράταση των μέτρων στήριξης στο ενεργειακό πεδίο είναι δεδομένη, ενώ στόχος είναι να υπάρξει ευρωπαϊκή απάντηση στο ράλι αυξήσεων. Η Αθήνα έχει προτείνει μεταξύ άλλων τη στήριξη επιχειρήσεων και νοικοκυριών μέσω ενός κοινού ταμείου, κατά τα πρότυπα της στρατηγικής που είχε υιοθετηθεί για την αντιμετώπιση του covid.
Παράλληλα, στοχευμένες κινήσεις γίνονται για τη διατήρηση ικανών αποθεμάτων στον τομέα της ενέργειας. Έτσι, η Ρεβυθούσα ανεφοδιάστηκε με νέο φορτίο υγροποιημένου αερίου, οι εταιρείες αερίου έχουν ήδη κινηθεί για την εξασφάλιση επαρκών ποσοτήτων LNG, ενώ εφόσον χρειαστεί o αγωγός ΤΑΡ στη βόρεια Ελλάδα είναι ικανός να δεχθεί περισσότερα φορτία. Όπως τονίζεται από την κυβερνητική πλευρά, σε απόλυτη εφεδρεία βρίσκονται υδροηλεκτρικά και λιγνιτικά εργοστάσια, αλλά και μονάδες που μπορούν να μετατρέψουν το καύσιμό τους από φυσικό αέριο σε πετρέλαιο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία τον Ιανουάριο, η χώρα μας κάλυψε το 47% της εγχώριας ζήτησης με LNG από τη Ρεβυθούσα και το 20% μέσω του αγωγού TAP, ενώ το ρωσικό αέριο υποχώρησε για πρώτη φορά στο 33%. Παράλληλα, όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός στο Βουλή, η χώρα προτίθεται να προχωρήσει, με ιδιωτικά κεφάλαια, στην κατασκευή και δεύτερου σταθμού υποδοχής υγροποιημένου φυσικού αερίου, του FSRU, στην Αλεξανδρούπολη.
Σε εξέλιξη είναι οι συζητήσεις με κράτη της ευρύτερης περιοχής, όπως η Κύπρος, το Ισραήλ αλλά και η Αίγυπτος. «Επιμένουμε ότι ο γρηγορότερος τρόπος να μπορέσουμε να φέρουμε φυσικό αέριο στην Ελλάδα και στην Ευρώπη είναι με υγροποιημένο από την Αίγυπτο» ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης στην Ολομέλεια.
Τσίπρας: Ευθύνες της κυβέρνησης για τις τρομακτικές αυξήσεις στην ενέργεια
«Μην προσπαθείτε να κρύψετε τις ευθύνες σας για τις τρομακτικές αυξήσεις στην ενέργεια και τις επιλογές σας που έχουν οδηγήσει τη χώρα σε μια πρωτοφανή κοινωνική κρίση πολύ πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία» υπογράμμισε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ Αλέξης Τσίπρας, απευθυνόμενος στον πρωθυπουργό. Όπως είπε, η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια στις υψηλές τιμές ενέργειας, «εξαιτίας άστοχων κυβερνητικών επιλογών, εξαιτίας της ολιγωρίας στη λήψη μέτρων και εξαιτίας των εσφαλμένων δημοσιονομικών προτεραιοτήτων».
Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης σημείωσε πως «μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία απαιτείται πλήρης ανασχεδιασμός της ενεργειακής στρατηγικής της χώρας, με στόχο την αποκατάσταση της ενεργειακής ασφάλειας και επάρκειας και την ριζική μείωση των τιμών ρεύματος για νοικοκυριά και επιχειρήσεις».
Κατρίνης: Άμεση προτεραιότητα για τη χώρα η ενεργειακή αυτονομία
Ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Κινήματος Αλλαγής Μιχάλης Κατρίνης - μιλώντας χθες στη Βουλή - χαρακτήρισε άμεση προτεραιότητα για την χώρα την ενεργειακή αυτονομία και εστίασε σε ένα σχέδιο που πρέπει να περιλαμβάνει:
- Επενδύσεις στο ηλεκτρικό δίκτυο της χώρας που θα ενισχύσουν τη διασυνδεσιμότητα του δικτύου.
- Αλματώδη και γρήγορη αύξηση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της χώρας, μέσα από ένα νέο θεσμικό πλαίσιο για την ανάπτυξη ενεργειακών κοινοτήτων, με άξονα τις αρχές της κοινωνικής οικονομίας και την αναγκαία παροχή ρευστότητας.
-Αύξηση των ροών LNG από τις ΗΠΑ, τη Μέση Ανατολή και την Αίγυπτο και αυτό προϋποθέτει ανάλογες υποδομές που μπορούν να πάρουν τη μορφή διευρωπαϊκών έργων.