Του Γιώργου Ατσαλάκη,
Αναπληρωτή καθηγητή Πολυτεχνείου Κρήτης, Εργαστήριο Ανάλυσης Δεδομένων και Πρόβλεψης
Ο παγκόσμιος δείκτης των θανάτων της πανδημίας υπολογίζεται από την διαίρεση του αριθμού των θανάτων δια του αριθμού των κρουσμάτων δίνοντας την θνητότητα στο 1,50%. Δηλαδή το 1,50% των κρουσμάτων έχει χάσει την ζωή του μέχρι σήμερα. Στην χώρα μας αυτός ο δείκτης είναι 1,21%. Δηλαδή περίπου 20% μικρότερος από τον παγκόσμιο δείκτη θανάτων. Την 1/2/22 ο κινητός μέσος όρος των 7 ημερών δείχνει 107 θανάτους ανά ημέρα, που αντιστοιχεί στον μεγαλύτερο αριθμό από την αρχή της πανδημίας.
Οι τελευταίες μελέτες δείχνουν ότι οι εμβολιασμένοι έχουν την παρακάτω προστασία:
Α) Στην μόλυνση: οι εμβολιασμένοι με 2 δόσεις έχουν 25% προστασία από τον κίνδυνο να μολυνθούν και όσοι έχουν λάβει την 3 δόση έχουν 50% προστασία.
Β) Στην εισαγωγή στο νοσοκομείο για νοσηλεία: οι εμβολιασμένοι με 2 δόσεις έχουν 57% προστασία από τον κίνδυνο να εισαχθούν για νοσηλεία στο νοσοκομείο και όσοι έχουν λάβει την 3 δόση έχουν 90% προστασία.
Γ) Στις απώλειες ζωών: οι εμβολιασμένοι με 2 δόσεις έχουν 60% προστασία από τον κίνδυνο να καταλήξουν και εκείνοι με την 3 δόση έχουμε 95% προστασία από τον κίνδυνο να χάσουν τη ζωή τους.
Ουσιαστικά η 3 δόση προστατεύει κατά 50% από την μόλυνση, 90% από την νοσηλεία σε νοσοκομείο και 95% από τον θάνατο.
Σύμφωνα με τελευταία έρευνα στην Γαλλία η πιθανότητα κάποιος 70 ετών θετικός στον ιό με το στέλεχος Δέλτα, ανεμβολίαστος, να εισαχθεί στην μονάδα εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ) είναι περίπου 8%. Ανεμβολίαστος με το στέλεχος Όμικρον έχει 2% πιθανότητα να εισαχθεί στην ΜΕΘ. Εμβολιασμένος με 2 δόσεις με Όμικρον έχει πιθανότητα 1% για ΜΕΘ. Με την 3 δόση με Όμικρον η πιθανότητα μειώνεται στο 0,25%. Δηλαδή 8 φορές μικρότερη πιθανότητα να εισαχθεί στην ΜΕΘ από τον ανεμβολίαστο.
| Κίνδυνος εισαγωγής στην ΜΕΘ ατόμου ηλικίας 70 ετών (Πηγή: French directorate of research, studies, evaluation and statistics) |
| Δέλτα μη εμβολιασμένος | Όμικρον μη εμβολιασμένος | Όμικρον εμβολιασμένος με δύο δόσεις | Όμικρον εμβολιασμένος με 3 δόσεις |
| 8% | 2% | 1% | 0,25% |
Ο πίνακας δείχνει ότι η πιθανότητα ανεμβολίαστος να εισέλθει στην ΜΕΘ είναι 4 φορές μεγαλύτερη εάν έχει προσβληθεί με την Δέλτα. Ή αλλιώς η πιθανότητα ένας ανεμβολίαστος να εισέλθει στην ΜΕΘ με Όμικρον είναι 4 φορές μικρότερη.
Στην χώρα μας η Όμικρον εμφανίστηκε πριν η Δέλτα μειωθεί σημαντικά. Σήμερα έχει υποχωρήσει 60% από το υψηλό της 4/1/22. Οι θάνατοι όμως εξακολουθούν να αυξάνουν εδώ και ένα μήνα. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει αρκετά μεγάλος ημερήσιος αριθμός κρουσμάτων Δέλτα που δίνουν καθημερινά υψηλό αριθμό θανάτων.
Στην χώρα μας είναι εμβολιασμένο με 2 δόσεις, περίπου το 68% του πληθυσμού (με μια δόση το 72,5%). Το υπόλοιπο 32% του πληθυσμού κατά το μεγαλύτερο μέρος, είναι απροστάτευτο. Από το 68%, το 8% έχει εμβολιαστεί εντός του τελευταίου τριμήνου. Το υπόλοιπο 60% έχει ήδη κλείσει τρίμηνο από τότε που εμβολιάστηκε με την δεύτερη δόση. Με 3 δόση μέχρι σήμερα έχει εμβολιαστεί μόνο το 45%. Δηλαδή το υπόλοιπο 15% (60-45) είχε χαμηλή έως πολύ χαμηλή προστασία.
Το 32% + 15% δίνουν ένα ποσοστό 47% σχεδόν απροστάτευτο το οποίο δεν έχει λάβει την αναμνηστική δόση η οποία προστατεύει κατά 95% από τον κίνδυνο θανάτου. Άρα υπάρχει μια μεγάλη «δεξαμενή» απροστάτευτων ατόμων που μπορεί να δίνει θανάτους για αρκετό καιρό ακόμα.
Οι προσπάθειες της κοινωνίας θα πρέπει να εστιαστούν σε δυο κατευθύνσεις. Η μια κατεύθυνση είναι η τήρηση των ατομικών μέτρων προστασίας για την αποφυγή της μόλυνσης (ορθή χρήση της μάσκας, τήρηση αποστάσεων, αποφυγή συνωστισμών, εξαερισμός χώρων, κ.λπ.). Και η άλλη κατεύθυνση είναι η συνέχιση των εμβολιασμών, με προτεραιότητα στον άμεσο εμβολιασμό με την αναμνηστική δόση του 15% του πληθυσμού. Και παράλληλα την επέκταση των εμβολιασμών στο ανεμβολίαστο 32% με άμεση προτεραιότητα εκείνων που είναι ηλικίας άνω των 60 ετών, οι οποίοι ξεπερνούν τις 300.000.
Παράλληλα η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να μεριμνήσει και να επιβλέψει την διανομή των εμβολίων προς τις φτωχές χώρες, καθόσον σήμερα έχουν παραχθεί πάνω από 10 δις δόσεις, αλλά δεν είναι σίγουρο ότι τα ασθενή διοικητικά συστήματα των φτωχών χωρών θα τα διαθέσουν σε όλους τους πολίτες τους. Ο εμβολιασμός όσο το δυνατόν μεγαλύτερου πληθυσμού παγκοσμίως θα μειώσει την εμφάνιση νέων σοβαρότερων μεταλλάξεων. Χρειάζονται μεσοχρόνιες και μακροχρόνιες στρατηγικές για να νικηθεί η πανδημία αλλιώς θα μας συνοδεύει για πολλά χρόνια.
Συμπερασματικά η άμυνα μας εξακολουθεί να είναι ο τάχιστος εμβολιασμός όσο το δυνατό περισσότερων πολιτών.
