Της Κατερίνας Κοκκαλιάρη
[email protected]
Μία κομβική συζήτηση για το Σύμφωνο Σταθερότητας είναι σε εξέλιξη σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με τον ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ να εστιάζει σε ένα νέο οικονομικό μοντέλο και να τονίζει πως δεν πρέπει να αναβιώσουν αποτυχημένες συνταγές του παρελθόντος. Στο πλαίσιο αυτό ο Αλέξης Τσίπρας κατέθεσε αναλυτική πρόταση για την αναθεώρηση του ευρωπαϊκού πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης με εστίαση στο Σύμφωνο Σταθερότητας.
Στόχος είναι να υπάρξει μια διαφορετική «οπτική» ματιά, λαμβάνοντας υπόψη και τα διδάγματα της πανδημίας. Η πρόταση αφορά στη μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας και των δημοσιονομικών κανόνων άρα και της πορείας της Ευρώπης.
Να σημειωθεί πως κατατέθηκε διά της ηλεκτρονικής πλατφόρμας δημοσίου διαλόγου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με αιχμή την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας. Κομβικό ρόλο στην εκπόνηση του σχεδίου είχαν οι Ευκ. Τσακαλώτος, Δ. Λιάκος, Γ. Χουλιαράκης και ο Τ. Κορκολής, με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ να είναι αποφασισμένος να αξιοποιήσει - όπως φάνηκε και από το think tank - πρόσωπα με έντονο τεχνοκρατικό προφίλ.
Ειδικότερα προτείνονται τα εξής:
1. Η ετήσια μείωση του ελλείμματος να αντικατασταθεί με την εφαρμογή ενός ετήσιου στόχου διαφορετικού για κάθε κράτος-μέλος. Επίσης προτείνεται να λαμβάνονται εξίσου υπόψη οι εκάστοτε οικονομικοί στόχοι (βιωσιμότητα χρέους, ανάπτυξη, απασχόληση κ.α.) αλλά και κοινωνικοί στόχοι, όπως η μείωση των ανισοτήτων και της φτώχειας.
2. Η εξαίρεση από τον υπολογισμό του ετήσιου ελλείμματος των δημοσίων επενδύσεων που θα αφορούν την κλιματική ουδετερότητα/αλλαγή, την ψηφιοποίηση του δημόσιου τομέα και την ενίσχυση των συστημάτων υγείας και παιδείας. Παράλληλα, προτείνεται η αφαίρεση των δαπανών για τη διαχείριση του προσφυγικού και τη χρηματοδότηση έκτακτων φυσικών φαινομένων (σεισμών, πυρκαγιών κ.ά.).
3. Η θεσμοθέτηση μιας διαδικασίας συμμετρικής προσαρμογής που θα αφορά ταυτόχρονα υπερβολικά ελλείμματα και πλεονάσματα, μέσω ενός πλαισίου δεσμευτικότητας για το σύνολο των κρατών-μελών. Στόχος είναι το αναθεωρημένο πλαίσιο να είναι επαρκώς ευέλικτο προκειμένου να μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι συνέπειες της πανδημίας, οι δομικές αδυναμίες κρατών-μελών αλλά και οι αδυναμίες της ευρωπαϊκής οικονομίας στο σύνολό της.
4. Η δημιουργία αυτόματων δημοσιονομικών σταθεροποιητών μέσω θέσπισης νέων εργαλείων όπως το κοινό επίδομα ανεργίας, ενα ελάχιστο ευρωπαϊκό εγγυημένο εισόδημα. Τα εργαλεία αυτά θα ενεργοποιούνται είτε σε συνθήκες κρίσης είτε όταν ένα κράτος-μέλος αντιμετωπίζει μακροοικονομικές ανισορροπίες.
5. Η σταθερή μεγέθυνση του ευρωπαϊκού Προϋπολογισμού και η διεύρυνση του ρόλου του ως μηχανισμού εξισορρόπησης των εσωτερικών ανισορροπιών.