Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Ήταν 2 Ιανουαρίου 2020 όταν η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ είχαν υπογράψει τη συμφωνία για την κατασκευή του αγωγού της Ανατολικής Μεσογείου. Τι δεν είχαμε ακούσει τότε για τον EastMed. Είναι καλός, είναι χρυσός, έχει τις χάρες όλες, συμβάλλει στην ανάδειξη της Ελλάδας σε διαμετακομιστικό κόμβο, κουβαλάει ένα ειδικό βάρος όχι μόνο οικονομικό, αλλά και γεωπολιτικό, είναι έμπρακτη απόρριψη του μνημονίου Λιβύης-Τουρκίας…
Δεν θέλαμε να χαλάσουμε το πάρτι, ούτε να διώξουμε κόσμο από την πίστα, αλλά επισημαίναμε τότε ότι είναι νύχτα, για πολλούς και διάφορους λόγους, πρωτίστως οικονομικούς, αλλά και τεχνικούς, νομικούς και πολιτικούς. Δεν θέλαμε να χαλάσουμε το κλίμα, αλλά φωτίζαμε απλώς ότι ήταν προτεινόμενος ο υποθαλάσσιος αγωγός στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου κανείς δεν κοιμάται.
Ήταν κοινό μυστικό ότι το σχέδιο για τη μεταφορά φυσικού αερίου από το Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα, μέσω Ιταλίας, στην Ευρώπη, δεν θα προχωρούσε. Ήδη τον περασμένο Σεπτέμβριο στόμα διπλωματικό το είπε με τρόπο κομψό. «Αν υποθέσει κανείς ότι θα κατασκευαστεί, θα είναι ο πιο ακριβός και βαθύς αγωγός φυσικού αερίου στην Ιστορία... οι αγορές είναι αυτές που θα κρίνουν εάν τελικά θα δημιουργηθεί... Tο LNG, που θα μεταφέρει, θα έχει σχετικά μικρό ρόλο, μόνο στην εποχή της ενεργειακής μετάβασης και δεν είναι μακροπρόθεσμη απάντηση».
Πριν από λίγες ημέρες, με ένα υπηρεσιακό σημείωμα του υπουργείου Εξωτερικών, προς τις τρεις κυβερνήσεις, οι ΗΠΑ «πυροβόλησαν» το σχέδιο, καθώς δεν το θεωρούν βιώσιμο και προτιμούν άλλες λύσεις.
Καλά, οικονομικά και περιβαλλοντικά βιώσιμο δεν φαινόταν ούτε τον Δεκέμβριο του 2019, όταν υπερψηφίστηκε το περίφημο East Med Act, δηλαδή το αμερικανικό νομοθέτημα που προέβλεπε, μεταξύ άλλων, την ισχυρή στήριξη για την υλοποίηση του αγωγού, αλλά τι τις κόπτει τις ΗΠΑ; Στο ανεπίσημο έγγραφο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, οι Αμερικανοί προκρίνουν την εγκατάλειψη του σχεδίου και εξαιτίας των εντάσεων που προξενεί στην περιοχή.
Πολλοί στέκονται σ’ αυτήν την αναφορά, καθώς φαίνεται να κλείνει το μάτι στην Άγκυρα, στη συγκυρία που δημοσιοποίησαν τη θέση τους οι ΗΠΑ. Ο Ερντογάν, πάντως, έτσι θα το «πουλήσει», ενώ η Αθήνα, αν και είχε στον αγωγό πολλαπλώς επενδύσει, μετά από μέρες σιωπής απαντά: «έχουμε και άλλες λύσεις» «άλλωστε, είναι η αγορά αυτή που θα αποφασίσει», «σε κάθε περίπτωση, η χώρα μας τον ρόλο του διαμετακομιστικού κόμβου θα τον διαδραματίσει».
Δεν είμαι τόσο σίγουρη, όσο είμαι για το γεγονός ότι χρησιμοποιείται για να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα της ενεργειακής και γεωπολιτικής στρατηγικής κυρίως των ΗΠΑ και ευρύτερα της Δύσης.
