Η παράσταση του Μάνου Καρατζογιάννη «Φύλακας μιας Επανάστασης», με τον Γιάννη Νταλιάνη, παρουσιάζεται στη σκηνή του Θεάτρου Σταθμός, έως τις 4 Ιανουαρίου, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 9 το βράδυ,  για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων [Βίκτωρος Ουγκώ 55, Μεταξουργείο].

Ο ιστοριοδίφης και συγγραφέας από τη Ναύπακτο, Γιάννης Βλαχογιάννης, εδραίωσε στη συλλογική μνήμη τον Αγώνα του 1821. «Καταγραφέας» της Επανάστασης, διέσωσε και ανέδειξε, μεταξύ πολλών άλλων, τα απομνημονεύματα του Στρατηγού Μακρυγιάννη.

Στο πρωτότυπο κείμενο του Μάνου Καρατζογιάννη, ο οποίος καταπιάνεται ξανά με την ιστορική μνήμη μετά τις παραστάσεις του «Για την Ελένη» και «Μάρτυρες των Αθηνών» καθώς και την ταινία του «Μελίνα Στοπ Καρέ – αναζητώντας την σύγχρονη ελληνικότητα», ο Γιάννης Βλαχογιάννης παραδίδει, κάνοντας έναν ποιητικό απολογισμό της ζωής του, ένα σύγχρονο μάθημα ελληνικής ιστορίας: από τη φτώχεια των πρώτων χρόνων της ζωής του όπου η ελληνική κοινωνία, αφού «κέρδισε τα μεγάλα, έπρεπε να παλέψει για τα μικρά» μέχρι την ίδρυση των Γενικών Αρχείων του Κράτους των οποίων υπήρξε διευθυντής για περισσότερα από είκοσι χρόνια.

Τα κείμενά του ήταν στην δημοτική, αλλά δεν συντάχθηκε με τους υπόλοιπους δημοτικιστές και δεν συμμετείχε στις γλωσσικές διαμάχες της περιόδου.

Με την οικονομική βοήθεια διαφόρων τρίτων, και κυρίως του Αντωνίου Μπενάκη, κατόρθωσε να συγκεντρώσει ένα τεράστιο αρχείο εγγράφων της Επαναστατικής περιόδου. Οι έρευνές του επεκτάθηκαν και στο εξωτερικό. Ανάμεσα σε αυτά, ανακάλυψε και τα προσωπικά αρχεία του Στρατηγού Ιωάννη Μακρυγιάννη. Το 1907 εξέδωσε τα περίφημα «Απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη», με δική του επιμέλεια στο μοναδικό χειρόγραφο του ήρωα της Επανάστασης.

Κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940, ο Γιάννης Βλαχογιάννης μαζί με άλλους Έλληνες λογίους προσυπέγραψε την Έκκληση των Ελλήνων Διανοουμένων προς τους Διανοούμενους ολόκληρου του Κόσμου με την οποία αφενός μεν καυτηριάζονταν η κακόβουλη ιταλική επίθεση, αφετέρου δε, διέγειρε την παγκόσμια κοινή γνώμη σε επανάσταση συνειδήσεων για κοινό νέο πνευματικό Μαραθώνα.

Την περίοδο της κατοχής συνδέθηκε με τον φιλόλογο - ιστορικό Άγγελο Παπακώστα, του οποίου έγινε στενός συνεργάτης στις έρευνές του και συνέβαλλε στην έκδοση των αρχείων του Κολοκοτρώνη.

Μέσα από τις διηγήσεις του «Άγνωστου Ιστορικού» και λογοτέχνη Γιάννη Βλαχογιάννη, ο οποίος δημοσίευσε τα πρώτα του λογοτεχνικά κείμενα με το ψευδώνυμο «Γιάννης Επαχτίτης», εμπλουτισμένες με στίχους από τους μεγαλύτερους Έλληνες ποιητές, ξεπροβάλλει η Ελλάδα ως πηγή νοσταλγίας ή ως ιστορική σύνθεση, ζωντανεύοντας μορφές μιας άλλης εποχής όπως ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο Γιάννης Μακρυγιάννης, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης και ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Κυρίως, όμως, αποδίδεται η αξία της παιδείας, ως κύριο στοιχείο κάθε δημοκρατικής πολιτείας. Της παιδείας, που τόσο λείπει πια από τον τόπο μας στις μέρες μας.

[email protected]