Της Λέττας Καλαμαρά
Σημαντική αύξηση κατέγραψε στην τελευταία δεκαετία (2011-2021) ο ρυθμός πρόσβασης των ελληνικών νοικοκυριών στο Διαδίκτυο, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το Α’ τρίμηνο του 2021. Συγκεκριμένα το 85,1% των νοικοκυριών έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο από την κατοικία τους και σε σύγκριση με το 2011 που κυμαίνονταν στο 50,2%, με το ποσοστό να καταγράφει αύξηση 69,5%. Η αύξηση μεταξύ 2020 και Α’ Τρίμηνο 2021 διαμορφώθηκε στο 5,8%.
Αναφορικά με τους λόγους χρήσης του Διαδικτύου η διαχρονική εξέλιξη από το 2011 έως το 2021 κατέδειξε πως η πραγματοποίηση τραπεζικών συναλλαγών (συμπεριλαμβανομένου του mobile banking) ήταν η δραστηριότητα με μεγάλη ζήτηση από 16,6% το 2011 σε 54% το Α’ τρίμηνο του 2021. Αντίστοιχα ανοδικά κινήθηκε στη δεκαετία 2011-2021 η πραγματοποίηση τηλεφωνικών κλήσεων ή βιντεοκλήσεων με εφαρμογές όπως Skype, Messenger, Viber, Facetime, Whats App, Snapchat και σε ποσοστό κυμάνθηκε από 31,8% το 2011 σε 83,2% στο Α’ τρίμηνο του 2021.
Αναφορικά με τη χρήση του Διαδικτύου για Υπηρεσίες Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν σχετική αύξηση από 26,8% το 2011 σε 55% το Α’ τρίμηνο του 2021. Οι υπηρεσίες της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης περιλαμβάνουν την ηλεκτρονική επικοινωνία μέσω του διαδικτύου, των πολιτών με δημόσιες υπηρεσίες και αρχές για προσωπική χρήση. Επίσης περιλαμβάνονται υπηρεσίες που σχετίζονται με υποχρεώσεις των πολιτών (φορολογική δήλωση κ.λπ.), με επίσημα έγγραφα (αστυνομική ταυτότητα, πιστοποιητικό γέννησης κ.λπ.), υπηρεσίες εκπαίδευσης (δημόσιες βιβλιοθήκες, πληροφόρηση και εγγραφή σε σχολεία ή ανώτατα και ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα), υπηρεσίες δημόσιας υγείας (προγραμματισμός ραντεβού, χορήγηση ιατρικών βεβαιώσεων, πιστοποιητικό νοσηλείας ή εξέτασης ασθενούς κ.λπ.).
Ενδιαφέρον επίσης εύρημα με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας της ΕΛΣΤΑΤ είναι το γεγονός ότι 7 στους 10 (67,8%) των χρηστών γνωρίζουν πως οι online δραστηριότητες στο διαδίκτυο καταγράφονται και χρησιμοποιούνται για την αποστολή διαφημίσεων.
Χρήση Διαδικτύου Α’ Τρίμηνο 2021
Κατά το Α’ τρίμηνο του 2021 σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ το 91,1% των καθημερινών χρηστών χρησιμοποίησε περισσότερες από δύο φορές στη διάρκεια της ημέρας το Διαδίκτυο. Αναφορικά με τους λόγους χρήσης κυριότερη δραστηριότητα ήταν η online ανάγνωση ειδήσεων από ιστοσελίδες, εφημερίδες, περιοδικά, και αφορά τους 9 στους 10 (90,4%) ηλικίας 16-74 ετών. Ανοδικά όμως κινήθηκαν και άλλες οn line δραστηριότητες. Ειδικότερα ανοδικά κινήθηκαν δραστηριότητες όπως η πραγματοποίηση τηλεφωνικών κλήσεων και βιντεοκλήσεων με εφαρμογές όπως Skype, Messenger, Viber, (+15,1%) και η αναζήτηση πληροφοριών υγείας (+12,0%).
Αύξηση καταγράφηκε και για τις δραστηριότητες εκμάθησης. Συγκεκριμένα, αύξηση 81,3% σημειώθηκε στους χρήστες του διαδικτύου που παρακολούθησαν online σεμινάριο ή μάθημα και 104,1% σε όσους χρησιμοποίησαν online εκπαιδευτικό υλικό (οπτικοακουστικό υλικό, software, ηλεκτρονικά εγχειρίδια, εφαρμογές) πέραν του υλικού που αφορούσε στο online πρόγραμμα που παρακολούθησαν.
Επίσης 6 στους 10 (58,3%) ηλικίας 16 – 74 ετών, που έχουν οποτεδήποτε χρησιμοποιήσει, έστω και μία φορά, το διαδίκτυο, πραγματοποίησαν, κατά το Α΄ τρίμηνο του 2021, ηλεκτρονική αγορά ή παραγγελία αγαθών ή υπηρεσιών για προσωπική χρήση. Σε σύγκριση με το Α΄ τρίμηνο του 2020, το ποσοστό των χρηστών του διαδικτύου που πραγματοποίησαν ηλεκτρονικές αγορές παρουσίασε αύξηση 22,0%. Το 91,5% των καταναλωτών επέλεξε να κάνει ηλεκτρονικές αγορές από εγχώριες επιχειρήσεις, ποσοστό που κατέγραψε μείωση 1,7% σε σύγκριση με το 2020 (93,1%). Το 76,3% των ατόμων ηλικίας 16-74 ετών αγόρασαν είδη ένδυσης (συμπεριλαμβανομένων αθλητικών ενδυμάτων), είδη υπόδησης και αξεσουάρ (τσάντες, κοσμήματα κ.ά.), το 33% αγόρασαν φαγητό (delivery) από εστιατόρια, ταχυφαγεία, catering, το 29,7% των ατόμων αγόρασαν καλλυντικά, προϊόντα ομορφιάς ή υγείας και 29,1% των ατόμων αγόρασαν αθλητικά είδη, εξαιρουμένων των αθλητικών ενδυμάτων και υποδημάτων που συμπεριλαμβάνονται στα είδη ένδυσης και υπόδησης.
Επίσης αύξηση καταγράφηκε στις υπηρεσίες που αγοράζονται ηλεκτρονικά, το 18% των ατόμων ηλικίας 16-74 ετών αγόρασαν στο Α τρίμηνο 2021 συνδρομές internet ή συνδέσεις κινητής τηλεφωνίας. Το 16% αγόρασαν συνδρομή για ηλεκτροδότηση, ύδρευση, φυσικό αέριο, κ.λπ. Από την άλλη πλευρά οι κυριότεροι λόγοι για τη μη πραγματοποίηση ηλεκτρονικών αγορών κατά το Α’ τρίμηνο το 2021, ήταν η προτίμηση να βλέπουν οι αγοραστές το προϊόν/θέμα συνήθειας (50,1%), η μη ανάγκη πραγματοποίησης ηλεκτρονικών αγορών (29,9%) καθώς και η πεποίθηση ότι θα δυσκολευτούν λόγω έλλειψης δεξιοτήτων (22,9%).
Η αξία των αγορών
Όσον αφορά στο πλήθος και στην αξία των αγορών που πραγματοποιήθηκαν μέσω διαδικτύου το Α’ τρίμηνο του 2021, το 26,7% από όσους πραγματοποίησαν ηλεκτρονικές αγορές έκαναν 1 έως 2 αγορές/παραγγελίες, το 35% 3 έως 5 αγορές /παραγγελίες και το 37,8% περισσότερες από 5 αγορές/παραγγελίες. Το 28,3% πλήρωσαν συνολικά αντίτιμο μικρότερο από 100 ευρώ για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που αγόρασαν/παρήγγειλαν, το 48,3% πλήρωσαν από 100 έως κάτω από 500 ευρώ και το 23,4% πλήρωσαν από 500 ευρώ και πάνω. Σε όσους κατέβαλαν αντίτιμο 500 ευρώ και άνω καταγράφηκε, σε σχέση με το Α΄ τρίμηνο του 2020 (10,5%), αύξηση 122,9%.
Ηλεκτρονική διακυβέρνηση
Στον τομέα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης η ΕΛΣΤΑΤ κατέδειξε πως 1 στους 2 (55,0%) ηλικίας 16 – 74 ετών έκανε χρήση υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, τη χρονική περίοδο Απριλίου 2020 – Μαρτίου 2021 για προσωπικούς λόγους. Αύξηση 38,5% καταγράφηκε στο ποσοστό του πληθυσμού ηλικίας 16 – 74 ετών που προμηθεύτηκε / εκτύπωσε αιτήσεις, βεβαιώσεις, πιστοποιητικά, κ.λπ. έγγραφα, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα ένα χρόνο πριν και αύξηση 36,6% καταγράφηκε στο ποσοστό του πληθυσμού ηλικίας 16–74 ετών που υπέβαλε online συμπληρωμένα έντυπα/φόρμες. Χαρακτηριστικά παραδείγματα που εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία συναλλαγών με δημόσιες υπηρεσίες και αρχές είναι η υποβολή της φορολογικής δήλωσης, αλλά και η υποβολή αίτησης για εμβολιασμό, για άυλη συνταγογράφηση, κ.ά.
