Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε στις 30 Ιανουαρίου 2007 «Πράσινη Βίβλο», με τίτλο «Για μια Ευρώπη απαλλαγμένη από το κάπνισμα: στρατηγικές επιλογές σε επίπεδο Ε.Ε.», με σκοπό την εκκίνηση μιας ευρείας δημόσιας διαβούλευσης.
Ο Επίτροπος αρμόδιος για θέματα Υγείας, Μάρκος Κυπριανού, κάλεσε τις χώρες της Ε.Ε. να απαγορεύσουν το κάπνισμα στους δημόσιους χώρους, όπως μπαρ, εστιατόρια και χώρους εργασίας, ακολουθώντας το παράδειγμα της Ιρλανδίας, της Ιταλίας και της Σουηδίας.
Καμία αντίρρηση, ακόμη κι αν οι απαγορεύσεις δεν είναι λύση, τουλάχιστον θα έχουμε καθαρούς χώρους. Μήπως, όμως οι Βρυξέλλες θα 'πρεπε να κινηθούν και στο θέμα «νικοτίνη», ειδικά για το αν υφίσταται επεξεργασία ώστε να οδηγεί σε εξάρτηση; Πώς ασχολούνται με το αν κάποιοι παρασκευάζουν τη φέτα από αγελαδινό γάλα και όχι από μίγμα πρόβειου/κατσικίσιου ως όφειλαν, και επομένως παραπλανούν τον καταναλωτή σχετικά με τη φύση, την ταυτότητα, τη σύνθεση του προϊόντος;
Το 1999 προβλήθηκε μία εξαιρετική ταινία -που ατύχησε στα Οσκαρ- με τίτλο «Τhe Insider». O Τζέφρι Γουίγκαντ (τον υποδύθηκε ο Ράσελ Κρόου) υπεύθυνος έρευνας και ανάπτυξης της καπνοβιομηχανίας Brown & Williamson απολύθηκε το 1993, γιατί είχε ηθικούς ενδοιασμούς για την απόκρυψη των εθιστικών ουσιών του τσιγάρου. Πήρε μεγάλη αποζημίωση από την καπνοβιομηχανία και υπέγραψε συμβόλαιο σιωπής, αλλά δεν αισθανόταν βολικά στο «κουστούμι» του ανθρώπου που ξέρει και δεν μιλά.
Ο Λόουελ Μπέργκμαν (τον υποδύθηκε ο Αλ Πατσίνο) έκανε σχετική έρευνα για τις καπνοβιομηχανίες στην εκπομπή του CBS «60 λεπτά» και ο Γουίγκαντ δέχτηκε να μιλήσει με το ψευδώνυμο «The Insider». Η συνέντευξη, μετά από απειλές και παλινωδίες, μεταδόθηκε ένα χρόνο μετά.
Την περασμένη εβδομάδα δόθηκε στη δημοσιότητα από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ μελέτη, σύμφωνα με την οποία οι καπνοβιομηχανίες αυξάνουν σταθερά και αθόρυβα την περιεκτικότητα των τσιγάρων τους σε νικοτίνη. Από το 1998 ως το 2005, η μέση αύξηση ήταν της τάξης του 11%.
Γιατί το κάνουν αυτό; Για να αυξήσουν την εθιστική δυνατότητα των τσιγάρων; Αυτό δεν σημαίνει αναγκαστικά περισσότερα τσιγάρα κάθε μέρα από την πλευρά του καπνιστή, αφού προσαρμόζεται στις αλλαγές της περιεκτικότητας, αλλά επίμονη λήψη νικοτίνης, άρα σκληρό πυρήνα ζήτησης. Μην βιαστείτε να προκρίνετε τα τσιγάρα «light», που μπορεί η περιεκτικότητά τους σε νικοτίνη να είναι μικρότερη, αλλά οι καπνιστές καπνίζουν περισσότερο. Κι αυτό είναι ακόμη πιο επικίνδυνο, αφού με τον τρόπο αυτό εκτίθενται σε άλλες επικίνδυνες ουσίες, όπως στην πίσσα.
Ο μόνος τρόπος να αντιμετωπιστούν οι εθιστικές συνέπειες, είναι να αφαιρεθεί εντελώς η νικοτίνη από τα τσιγάρα, επισημαίνει στο σημερινό φύλλο της «International Herald Tribune» ο Μάικλ Σίγκελ, καθηγητής κοινωνικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης.
* Στη φωτογραφία πίνακας του Πικάσο με τίτλο «Καπνιστής».
K.T.
