Ο αριθμός και το ποσοστό θανάτων που αποφεύχθηκαν ως αποτέλεσμα των προγραμμάτων εμβολιασμού για τον Covid-19 στην Ευρώπη μεταξύ Δεκεμβρίου 2020 και Νοεμβρίου 2021 εκτιμήθηκε σε πολυκεντρική μελέτη, που δημοσιεύεται σήμερα στο περιοδικό eurosurveillance, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).
Ειδικότερα, από τον Δεκέμβριο του 2019, πάνω από 1,5 εκατομμύριο θάνατοι που σχετίζονται με τον SARS-CoV-2 καταγράφηκαν στις 33 χώρες της Ευρώπης, με το 90,2% των θανάτων να αφορά άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών. Ο ΠΟΥ εκτίμησε τον αριθμό των ανθρώπων ηλικίας άνω των 60 ετών στους οποίους αποφεύχθηκε ο θάνατος από τα προγράμματα εμβολιασμού για τον Covid-19 το διάστημα μεταξύ Δεκεμβρίου 2020 και Νοεμβρίου 2021. Οι εκτιμήσεις βασίστηκαν στις εβδομαδιαίες αναφορές θανάτων εμβολιαστικής κάλυψης ανά χώρα. Συγκεκριμένα, εκτιμήθηκε ότι ο εμβολιασμός απέτρεψε 469.186 θανάτους (51% των αναμενόμενων θανάτων, με το ποσοστό να κυμαίνεται μεταξύ 6% με 92% σε διαφορετικές χώρες).
Στην Ελλάδα
Για την Ελλάδα, ο αριθμός των θανάτων που αποφεύχθηκαν ως αποτέλεσμα του εμβολιασμού το διάστημα μεταξύ Δεκεμβρίου 2020 και Νοεμβρίου 2021 ήταν 12.175 περιστατικά.
Ο αναμενόμενος δείκτης θνησιμότητας (αναλογία αριθμού θανάτων προς το σύνολο του πληθυσμού) για την Ελλάδα, στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, ήταν 796,1/100.000 άτομα, ενώ ο παρατηρούμενος δείκτης θνησιμότητας ήταν 390,2/100.000, άτομα. Τα δεδομένα αυτά υποδεικνύουν, σύμφωνα με πηγές του ΕΟΔΥ, ότι το 51% των αναμενόμενων θανάτων στην Ελλάδα αποφεύχθηκαν λόγω εμβολιασμού. Αυτό το ποσοστό υποδεικνύει ότι αν δεν είχε πραγματοποιηθεί το πρόγραμμα εμβολιασμού, ο αριθμός των θανάτων από Covid-19 σε αυτές τις ηλικιακές ομάδες θα ήταν περίπου διπλάσιος σε σχέση με τον παρατηρούμενο.
Συγκεκριμένα, στις ηλικίες 60-69, 52% των θανάτων αποφεύχθηκαν ενώ στις ηλικιακές ομάδες 70-79 και σε ηλικίες > 80 ετών, 45% και 51% των θανάτων αποφεύχθηκαν, αντίστοιχα. Σύμφωνα με τη μελέτη, χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, που ο εμβολιασμός εφαρμόστηκε άμεσα στον πληθυσμό, κατάφεραν να περιορίσουν σημαντικά τη θνητότητα σε ανθρώπους με ηλικίες άνω των 80 ετών.
Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο της μελέτης είναι ότι η Ελλάδα και η Κύπρος ταξινομήθηκαν στην καλύτερη κατάταξη αναφορικά με το ποσοστό θανάτων που αποφεύχθηκαν (51% και 55%, αντίστοιχα) δεδομένης της εμβολιαστικής κάλυψης στον πληθυσμό άνω των 60 ετών. Η πλήρης εμβολιαστική κάλυψη στον συγκεκριμένο πληθυσμό για την Ελλάδα ήταν 81% και για την Κύπρο 75%. Όλες οι χώρες με μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων που αποφεύχθηκαν είχαν σημαντικά υψηλότερα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης.
Η Ελλάδα εκπροσωπήθηκε στη μελέτη από τη διεύθυνση επιδημιολογικής επιτήρησης και παρέμβασης για λοιμώδη νοσήματα του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ).
