Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
«Η πιθανότητα να πάνε όλα καλά είναι μικρότερη από 15%» ανέφερε ο πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Λόρενς Σάμερς. Ο ερχομός του χειμώνα βρίσκει την παγκόσμια οικονομία εγκλωβισμένη σε ένα εκρηκτικό μίγμα διαταραχών στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα, εκρηκτικών αυξήσεων στις τιμές και ενός νέου ορμητικού κύματος της πανδημίας, που τείνει να βρεθεί εκτός ελέγχου στην Ευρώπη.
Η εκρηκτική ζήτηση που δημιούργησε η πανδημία απέκρυψε αυτό που αργά αλλά σταθερά και επικινδύνως προετοιμαζόταν τους τελευταίους μήνες μετά την ολοκληρωτική επανεκκίνηση των οικονομιών, παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις των ειδικών ότι η Covid-19 θα συνεχίσει να ζει ανάμεσά μας. Η ευφορία έγινε τόσο μεγάλη που τον τελευταίο καιρό έβριθαν οι φήμες για πιο γρήγορες επιτοκιακές αυξήσεις από τις κορυφαίες κεντρικές τράπεζες του πλανήτη, σύροντας κάποιες κατηγορίες ενεργητικού, όπως τα ομόλογα, σε μία ιδιαίτερα επώδυνη επανατοποθέτηση στα νέα δεδομένα: με μία οικονομία να κινείται στα όρια της κεκτημένης ταχύτητας που δημιούργησε η άρση των περιοριστικών μέτρων κατά του κορονοϊού, τα διεθνή χρηματιστήρια να καταρρίπτουν αλλεπάλληλα ρεκόρ και τους επενδυτές να ακροβατούν στο ρίσκο.
Και ξαφνικά την προηγούμενη εβδομάδα οι αγορές φάνηκε να συνειδητοποιούν ότι η πανδημία δεν έχει τελειώσει, παρά το γεγονός ότι σταδιακά νέα κύματα του ιού είχαν πλήξει από την αρχή του φθινοπώρου την Κίνα και άλλες χώρες της Ασίας, οδηγώντας σε κλείσιμο μεταποιητικών μονάδων και εντείνοντας ακόμη περισσότερο το πρόβλημα της προσφοράς. Απλώς ήταν θέμα χρόνου το κύμα αυτό να φτάσει και στην Ευρώπη.
Η Αυστρία έσπευσε να επιβάλει καθολικό lockdown μήπως και καταφέρει να σώσει τον χειμερινό τουρισμό της, ανακοινώνοντας ταυτόχρονα και την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού, κάτι που αρχίζει να συζητιέται και στους κύκλους των Χριστιανοδημοκρατών της Γερμανίας, με την απερχόμενη καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ να κάνει λόγο για δραματική κατάσταση. Καθολικό lockdown δεν έχει αποκλειστεί ούτε στη Βρετανία. Και έπεται συνέχεια.
Παραδοχή αποτυχίας από πλευράς κυβερνήσεων; Μεγάλη κινητικότητα από πλευράς πολιτών που έσπευσαν να κερδίσουν το χαμένο έδαφος χωρίς τα κατάλληλα μέτρα; Ελλιπής πληροφόρηση και ανεπαρκείς εκστρατείες ενημέρωσης για τα εμβόλια; Λίγο απ’ όλα. Υπάρχουν και κάποια θετικά παραδείγματα που κάτι «λένε»: υψηλά ποσοστά εμβολιασμών, με ατομική ευθύνη και τήρηση μέτρων σε Πορτογαλία, Ισπανία, Μάλτα. Η ανησυχία για τις εξελίξεις το επόμενο διάστημα κορυφώνεται. Το μεγάλο φινάλε για την υγεία, την οικονομία, τη νομισματική πολιτική και τις αγορές αναμένεται τον Δεκέμβριο. Και είναι όλα αλληλοεξαρτώμενα.