«Η πύλη του ήλιου» του Ελιάς Χούρι κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη, σε μετάφραση Ελένης Καπετανάκη.
Μετά τον διαμελισμό της χώρας τους το 1948, δύο άντρες, ο Γιούνις και ο Χαλίλ, παραμένουν σε ένα εγκαταλειμμένο αυτοσχέδιο νοσοκομείο στον προσφυγικό καταυλισμό της Σατίλα, στα περίχωρα της Βηρυτού, στον Λίβανο. Μαζί τους μπαίνουμε σε έναν κόσμο όπου κυριαρχεί ο βίαιος εκτοπισμός, η απώλεια, ο φόβος και η σαθρή ελπίδα. Ο νεότερος αγρυπνά στο προσκέφαλο του γηραιότερου, ο οποίος είναι πνευματικός του πατέρας και εμβληματικός ηγέτης της παλαιστινιακής αντίστασης.
Ο Γιούνις έχει πέσει σε κώμα και ο Χαλίλ πασχίζει να τον επαναφέρει –«Ξέρω ότι πονάς και νιώθω ότι είσαι δύσκαμπτος μέσα σε αυτό το λευκό περιβάλλον. Εδώ είσαι λοιπόν, ένας άντρας τυλιγμένος στα λευκά, γύρω του σκόνη, θόρυβος και ακαταλαβίστικα μουρμουρητά. Όσο για τον καθετήρα που σε ενοχλεί, δεν μπορούμε να τον βγάλουμε, αλλιώς το σώμα σου θα δηλητηριαστεί από τα ούρα σου. Δεν θα ουρείς μόνος σου πια και αντί να βρέχεσαι, όπως είπε η αδελφή Ζέιναμπ, θα τα κρατάς όλα μέσα σου. Δεν θα πρέπει πια να τοποθετούμε το αδιάβροχο υπόστρωμα κάτω από το σεντόνι σου από φόβο μήπως ουρήσεις στο κρεβάτι.[…] Όσα κάνουμε, όσο και να σε τρίβουμε, είναι αδύνατον να εμποδίσουμε τα έλκη που θα προκληθούν από την κατάκλισή σου. […] Σε παρακαλώ, άφησέ με να σου βάζω υπόθετα τρεις φορές τη βδομάδα, ακόμα και το γάλα μετατρέπεται σε κόπρανα. Θεέ μου, πώς ανακαλύπτουμε ότι τα κορμιά μας είναι απαίσια: ένας σωλήνας σίτισης αποπάνω, ένας καθετήρας για τα κόπρανα αποκάτω κι ενδιάμεσα ο άνθρωπος. Μη μισείς τον εαυτό σου, σε παρακαλώ. Αν ήξερες πόσο μεγάλη ήταν η χαρά μου όταν ανακάλυψα ότι τίποτα δεν είχε τελειώσει και τα κύτταρά σου ανανεώνονταν μέσα σ’ όλο αυτό το θανατικό».
Αρνούμενος να δεχτεί ότι ο ήρωάς του έχει απολέσει τη συνείδησή του, ο Χαλίλ αρχίζει να ξεδιπλώνει, σαν άλλη Σεχραζάντ, μια αφήγηση, που διακλαδίζεται σε πολλές άλλες, για ανθρώπους που εκδιώχθηκαν από τα χωριά τους στη Γαλιλαία, για ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους και ανθρώπους που επέζησαν, καθώς επίσης για έναν έρωτα που μέστωσε κρυφά στην Μπαμπ αλ Σαμς, στην Πύλη του Ήλιου.
Με τούτο το βιβλίο, το πανθομολογούμενο αριστούργημά του, ο Ελιάς Χούρι συνυφαίνει με επική πνοή ιστορίες καθηλωτικές και συγκινητικές, ζωντανεύει την πορεία και αναδεικνύει τον αγώνα ενός ολόκληρου λαού. Αυτό είναι το «Μεγάλο Παλαιστινιακό Μυθιστόρημα».
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
