Τα τελευταία χρόνια, τα εντεινόμενα προβλήματα της φτώχειας, της ανισότητας και του κοινωνικού αποκλεισμού, φέρνουν στο επίκεντρο την ανάγκη ενίσχυσης των κοινωνικά ευάλωτων ομάδων μέσα από συγκεκριμένες υποστηρικτικές δράσεις-προγράμματα. H ΓΣΕΕ σε ενημερωτικό δελτίο της παρουσιάζει όλα τα στοιχεία για τρεις διαφορετικές δράσεις, που στόχο έχουν την αντιμετώπιση της ευαλωτότητας και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.
Η πρώτη δράση, με την ονομασία «Επίδομα Στέγασης»,εντάσσεται στο πλαίσιο των πολιτικών στέγασης του κράτους. Η δεύτερη, με την ονομασία «Ελά-χιστο Εγγυημένο Εισόδημα (Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης)», εντάσσεται στο πλαίσιο των πο-λιτικών αντιμετώπισης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Η τρίτη, με την ονομασία «Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας για τους Απόρους (ΤΕΒΑ)», υποστηρίζει τη διανομή τροφίμων ή/και την παροχή βασικής υλικής συνδρομής σε απόρους.
Ακολουθεί σύντομη περιγραφή των δράσεων, των προϋποθέσεων ένταξης και του τρόπου υπο-βολής αίτησης σε αυτές.
Επίδομα στέγασης
Το «Επίδομα Στέγασης» είναι πρόγραμμα επιδότησης ενοικίου για όσα νοικοκυριά μισθώνουν την κύρια κατοικία τους, με σκοπό την κάλυψη του κόστους του μισθώματος είτε εξολοκλήρου είτε μέρους αυτού κατά περίπτωση.
Τρόπος χορήγησης και διάρκεια
Η χορήγησή του προϋποθέτει την υποβολή αίτησης από τους ενδιαφερομένους και καταβάλλεται έπειτα από έγκριση/αξιολόγηση των κριτηρίων ένταξης στο πρόγραμμα. Έχει ανώτατη διάρκεια 12 μήνες, ενώ μετά την πάροδο των 12 μηνών οι δικαιούχοι μπορούν να υποβάλουν νέα αίτηση ένταξης.
Δικαιούχοι / Κριτήρια ένταξης
Νοικοκυριά που πληρούν σωρευτικά τα παρακάτω κριτήρια:
I. Εισοδηματικά
Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού, ενώ δεν προσμετρώνται σε αυτό το ποσό το επίδομα παιδιού, τα μη ανταποδοτικά αναπηρικά επιδόματα και το επίδομα αναδοχής.
Για μονοπρόσωπο νοικοκυριό: Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ, ενώ προσαυξάνει κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού.
Για μονογονεϊκή οικογένεια, για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ.
Στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα, ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο.
II. Περιουσιακά
Η φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 120.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως των 180.000 ευρώ.
Το συνολικό ύψος των καταθέσεων του νοικοκυριού ή/και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων κ.λπ. δεν μπορεί να υπερβαίνουν τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενα κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού.
Στη μονογονεϊκή οικογένεια, για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού η προσαύξηση φτάνει τα 7.000 ευρώ.
Στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα, η προσαύξηση ορίζεται στα 7.000 ευρώ για κάθε ένα από αυτά.
1. Το συνολικό εισόδημα αποτελείται από το πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα από κάθε πηγή προέλευσης, όπως προκύπτει από εκκαθάριση της δήλωσης φόρου εισοδήματος κατ’ έτος.
III. Κριτήρια διαμονής
Οι υποψήφιοι πρέπει να διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια κατά τα τελευταία 5 έτη, με βάση τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος. Τα υπόλοιπα μέλη του νοικοκυριού πρέπει επίσης να διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια.
Είδος παροχής/Το ύψος του επιδόματος
Η παροχή αφορά στη λήψη χρηματικού επιδόματος, με σκοπό την κάλυψη του κόστους μίσθωσης η κατοικίας.
Το ανώτατο όριο του Επιδόματος Στέγασης είναι τα 210 ευρώ μηνιαίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.
Σε ό,τι αφορά τον τρόπο υπολογισμού του επιδόματος, το ποσό για το δικαιούχο ορίζεται στα:
-70 ευρώ/μήνα, ενώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού προβλέπεται προσαύξηση 35 ευρώ/ μήνα.
- Στη μονογονεϊκή οικογένεια, για το πρώτο ανήλικο μέλος ορίζεται προσαύξηση 70 ευρώ/μήνα.
-Στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα, ορίζεται προσαύξηση 70 ευρώ/μήνα για κάθε απροστά-
τευτο παιδί.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Έστω ότι ένα νοικοκυριό αποτελείται από 5 ενήλικα μέλη. Με βάση τα παρα πάνω, θα έπρεπε να λαμβάνει: 70 ευρώ το πρώτο μέλος και 5x35 ευρώ τα υπόλοιπα πέντε μέλη, δηλαδή συνολικά 245 ευρώ. Επειδή όμως υπάρχει ανώτατο όριο, θα λάβει 210 ευρώ μηνιαίως.
Για τα μισθωτήρια στα οποία το ποσό του ενοικίου είναι μικρότερο του ανώτατου ορίου (210 ευρώ), το ύψος του επιδόματος θα ανέρχεται έως του αντίστοιχου ποσού του μισθώματος.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Νοικοκυριό που αποτελείται από δύο άτομα κι ένα απροστάτευτο τέκνο, εάν το ποσό του ενοικίου είναι 150€, θα λάβει ως επίδομα 150€.
Υποβολή αίτησης
Η αίτηση υποβάλλεται από το πρόσωπο στο όνομα του οποίου έχει συναφθεί το μισθωτήριο συμβόλαιο της κύριας κατοικίας. Σε περίπτωση νοικοκυριού που απαρτίζεται και από φιλοξενούμενα μέλη, η αίτηση υποβάλλεται από τον υπόχρεο ή το σύζυγο του υπόχρεου υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, για το σύνολο των μελών του νοικοκυριού.
Η αίτηση ένταξης στο πρόγραμμα μπορεί να υποβληθεί είτε ηλεκτρονικά (https://www.epidomastegasis.gr/pub/Home/Index),είτε απευθείας από τους αιτούντες, είτε μέσω των αρμοδίων υπηρεσιών των Δήμων ή των Κέντρων Κοινότητας των Δήμων στους οποίους διαμένουν οι αιτούντες. Τα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα και οι μονογονεϊκές οικογένειες υποβάλλουν αίτηση αποκλειστικά στους δήμους ή στα Κέντρα Κοινότητας.
Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα 3 (πρώην Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης)
Προνοιακό πρόγραμμα που απευθύνεται σε ευάλωτα νοικοκυριά, με στόχο την αντιμετώπιση των συνεπειών της φτώχειας και την αποφυγή του κοινωνικού αποκλεισμού. Περιλαμβάνει ένα συνδυασμό δράσεων όπως:
α) την ενίσχυση του εισοδήματος των δικαιούχων,
β) τη διασύνδεση των μελών του νοικοκυριού με υπηρεσίες, παροχές και αγαθά κοινωνικής ένταξης,
γ) την προώθηση των ικανών προς εργασία μελών της ωφελούμενης μονάδας, σε δράσεις
ένταξης ή επανένταξής τους στην αγορά εργασίας.
Τρόπος χορήγησης και διάρκεια εισοδηματικής ενίσχυσης
Η χορήγησή του προϋποθέτει την υποβολή αίτησης από τους ενδιαφερομένους και καταβάλλεται έπειτα από έγκριση/αξιολόγηση των κριτηρίων ένταξης στο πρόγραμμα.
Η καταβολή της εισοδηματικής ενίσχυσης έχει διάρκεια έξι (6) μήνες, ενώ μετά την πάροδό τους ο δικαιούχος δύναται να επανυποβάλει αίτηση ένταξης στο πρόγραμμα.
Δικαιούχοι
Τα νοικοκυριά που διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια και πληρούν τα κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα.
Ειδικότερα, εντάσσονται:
1. μονοπρόσωπα νοικοκυριά,2
2. πολυπρόσωπα νοικοκυριά,
3. άστεγοι.3
Κριτήρια ένταξης
Τα νοικοκυριά που εντάσσονται στο πρόγραμμα θα πρέπει να πληρούν αθροιστικά τα παρα-κάτω κριτήρια:
I. Εισοδηματικά κριτήρια
Το δηλούμενο εισόδημα του νοικοκυριού τους έξι (6) τελευταίους μήνες πριν από το μήνα υποβολής της αίτησης συμμετοχής στο πρόγραμμα δεν μπορεί να υπερβαίνει το εξαπλάσιο του εγγυημένου ποσού για κάθε τύπο νοικοκυριού.
Σύνθεση νοικοκυριού-Εισόδημα
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό 1.200 €
Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο ενήλικα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος 1.800 €
Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο ενήλικα και ένα ανήλικο μέλος ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη 2.100 €
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία ενήλικα μέλη, ή δύο ενήλικα και δύο ανήλικα μέλη, ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη 2.400 €
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία ενήλικα και ένα ανήλικο μέλος, ή δύο ενήλικα και τρία ανήλικα μέλη, ή μονογονεϊκή οικογένεια με τέσσερα ανήλικα μέλη 2.700 €
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα ενήλικα μέλη, ή δύο ενήλικα και τέσσερα ανήλικα μέλη, ή μονογονεϊκή οικογένεια με πέντε ανήλικα μέλη 3.000 €
2. Κάθε ενήλικο άτομο που διαμένει μόνο του σε κατοικία και δεν εμπίπτει στην κατηγορία ενηλίκων έως 25 ετών που φοιτούν σε πανεπιστημιακές σχολές ή σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης της ημεδαπής ή αλλοδαπής.
3. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται τα άτομα τα οποία διαβιούν στο δρόμο ή σε ακατάλληλα καταλύματα, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν καταγραφεί από τις κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων ή των Κέντρων Κοινότητας ή κάνουν χρήση υπνωτηρίων, ξενώνων μεταβατικής φιλοξενίας και ξενώνων γυναικών θυμάτων βίας που λειτουργούν στους δήμους.
II. Περιουσιακά κριτήρια
Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ, δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολό της το ποσό των 90.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως 150.000 ευρώ.
Αντίστοιχα, η συνολική φορολογητέα αξία της κινητής περιουσίας του νοικοκυριού (αντικειμενική δαπάνη των επιβατικών αυτοκινήτων Ιδιωτικής Χρήσης ή Μεικτής Χρήσης) δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ.
III. Περιουσιακό τεκμήριο
Το συνολικό ποσό από τόκους καταθέσεων των μελών του νοικοκυριού δεν μπορεί να υπερβαίνει ετησίως τα ποσά που αναφέρονται παρακάτω.
Σύνθεση νοικοκυριού - Όριο καταθέσεων
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό 4.800€
Νοικοκυριό που αποτελείται από δύο ενήλικες ή μονογονεϊκό νοικοκυριό με ένα ανήλικο μέλος 7.200€
Νοικοκυριό που αποτελείται από δύο ενήλικες και ένα ανήλικο μέλος ή μονογονεϊκό νοικοκυριό με δύο ανήλικα μέλη 8.400€
Νοικοκυριό που αποτελείται από τρεις ενήλικες, ή δύο ενήλικες και δύο ανήλικα μέλη, ή μονογονεϊκό νοικοκυριό με τρία ανήλικα μέλη 9.600€
Νοικοκυριό που αποτελείται από τρεις ενήλικες και ένα ανήλικο μέλος, ή δύο ενήλικες και τρία ανήλικα μέλη, ή μονογονεϊκό νοικοκυριό με τέσσερα ανήλικα μέλη
Νοικοκυριό που αποτελείται από τέσσερις ενήλικες, ή δύο ενήλικες και τέσσερα ανήλικα μέλη, ή μονογονεϊκό νοικοκυριό με πέντε ανήλικα μέλη 12.000€
Νοικοκυριό που αποτελείται από τέσσερις ενήλικες και ένα ανήλικο μέλος, ή δύο ενήλικες και πέντε ανήλικα μέλη, ή μονογονεϊκό νοικοκυριό με έξι ανήλικα μέλη 13.200€
Νοικοκυριό που αποτελείται από πέντε ενήλικες, ή δύο ενήλικες και έξι ανήλικα μέλη, ή μονογονεϊκό νοικοκυριό με επτά ανήλικα μέλη 14.400€
IV. Κριτήρια διαμονής
Τα νοικοκυριά διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια.
Είδη παροχών
I. Εγγυημένο ποσό
Ως ανώτατο όριο του εγγυημένου ποσού ορίζονται τα 900 ευρώ μηνιαίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.
Το ποσό που εγγυάται το πρόγραμμα για κάθε νοικοκυριό διαφοροποιείται ανάλογα με τον αριθμό και την ηλικία των μελών του νοικοκυριού ως ακολούθως:
- Για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό: 200€/μήνα.
- Για κάθε επιπλέον ενήλικο μέλος του νοικοκυριού: προσαύξηση του εγγυημένου ποσού κατά 100€/μήνα.
- Για κάθε ανήλικο μέλος του νοικοκυριού: προσαύξηση του εγγυημένου ποσού κατά 50€/μήνα.
ΙΙ. Διασύνδεση με συμπληρωματικές κοινωνικές υπηρεσίες, παροχές και αγαθά. Οι υπάλληλοι των αρμοδίων υπηρεσιών των δήμων ή των Κέντρων Κοινότητας ενημερώνουν τους αιτούντες για τη δυνατότητα πρόσβασης σε άλλες κοινωνικές υπηρεσίες, παροχές και αγαθά.
ΙΙI. Διασύνδεση με υπηρεσίες ένταξης στην απασχόληση. Οι δικαιούχοι και τα υπόλοιπα μέλη του νοικοκυριού που δύνανται να εργαστούν και δεν διαθέτουν κάρτα ανεργίας εγγράφονται υποχρεωτικά στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από το μήνα έγκρισης της αίτησής τους στο πρόγραμμα.
Οι δικαιούχοι και τα υπόλοιπα μέλη του νοικοκυριού που είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ επισκέπτονται όποτε κληθούν, σε προκαθορισμένη από τον ΟΑΕΔ ημερομηνία,τα Κέντρα Προώθησης Απασχόλησης (ΚΠΑ2) τα οποία εξυπηρετούν το δήμο διαμονής τους και συνεργάζονται με τους εργασιακούς συμβούλους για την παροχή υπηρεσιών εξατομικευμένης προσέγγισης.
Υποβολή αίτησης
Η αίτηση υποβάλλεται καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος του προγράμματος από τον/την υπόχρεο υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του νοικοκυριού και εφόσον έχει υποβληθεί δήλωση φορολογίας εισοδήματος από όλα τα ενήλικα μέλη του νοικοκυριού.
Η αίτηση ένταξης στο πρόγραμμα μπορεί να υποβληθεί είτε ηλεκτρονικά (https://www.gov.gr/arxes/oloi-foreis/organismos-pronoiakon-epidomaton-kai-koinonikes-alleleggues-opeka/elakhisto-egguemeno-eisodema),είτε απευθείας από τους αιτούντες, είτε μέσω των αρμοδίων υπηρεσιών των δήμων ή των Κέντρων Κοινότητας των δήμων στους οποίους διαμένουν οι αιτούντες.
Τα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα και οι μονογονεϊκές οικογένειες υποβάλλουν αίτηση αποκλειστικά στους δήμους ή στα Κέντρα Κοινότητας.
Πρόγραμμα «Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας για τους Απόρους (ΤΕΒΑ)»
Το πρόγραμμα υποστηρίζει απόρους διανέμοντας τρόφιμα ή/και παρέχοντας βασική υλική συνδρομή. Συνδυάζεται με συνοδευτικά μέτρα και έχει στόχο τη μείωση του κοινωνικού αποκλεισμού των απόρων.
Τρόπος χορήγησης
Η χορήγησή του προϋποθέτει την υποβολή αίτησης στο πρόγραμμα «Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα» (πρώην ΚΕΑ).
Δικαιούχοι / Κριτήρια ένταξης
Άτομα/ μέλη νοικοκυριών που είναι ενταγμένα στο πρόγραμμα «Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα» (πρώην ΚΕΑ)
Είδη παροχών
Ι. Τρόφιμα,
ΙΙ. Βασική υλική συνδρομή (π.χ. είδη οικιακού καθαρισμού, είδη προσωπικής υγιεινής, ρουχισμός, βρεφικά και παιδικά είδη, πανικά, σχολικά είδη κ.λπ.)
ΙΙΙ. Συνοδευτικά μέτρα παράλληλα με τη διανομή τροφίμων και τη βασική υλική συνδρομή (π.χ. υπηρεσίες υγιεινής διατροφής, συμβουλές διαχείρισης οικογενειακού προϋπολογισμού,υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής στήριξης – ενδυνάμωσης και κοινωνικής ένταξης, αθλητικές δραστηριότητες, κοινωνικά φροντιστήρια, υλοποίηση πολιτιστικών και δημιουργικών δραστηριοτήτων απασχόλησης).
Υποβολή αίτησης
Μετά τη διασύνδεση του ΤΕΒΑ με το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (πρώην Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης), ωφελούμενοι του Προγράμματος είναι όσοι έχουν επιλέξει στην ηλεκτρονική πλατφόρμα να λαμβάνουν βοήθεια και από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Επισιτιστικής και Βασικής Υλικής Συνδρομής καθώς και όλα τα μέλη που περιλαμβάνονται στην αίτηση. Η αίτηση υπαγωγής γίνεται ταυτόχρονα με την αίτηση ένταξης στο πρόγραμμα «Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα».