Tου Γιάννου Μητσού*
Μπροστά στις προκλήσεις της ενηλικίωσης, η επαγγελματική προοπτική καταλαμβάνει μια περίοπτη θέση. Οι επιλογές είναι πολλές, αν και το φάσμα της ανεργίας παραμένει απειλητικό. Σε αυτή την κατεύθυνση, η Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση αποτελεί, ή θα έπρεπε να αποτελεί, ένα κομβικό σημείο σύνδεσης μεταξύ των νέων που επιδιώκουν να μπουν στην αγορά εργασίας και των επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν ανάγκες σε γνώσεις, δεξιότητες και ανθρώπους και επιχειρήσεων προκειμένου να λειτουργούν με επιτυχία. Πρόκειται για μια πολύ κρίσιμη διάσταση, ιδιαίτερα για τους παραγωγικούς τομείς, όπως η μεταποίηση, τα logistics, οι ΤΠΕ, η ενέργεια, κ.α., που περιλαμβάνουν πολλά δυναμικά επαγγέλματα της ΕΕΚ.
Και αυτό γιατί, σε αυτά τα, μεσαίου επιπέδου, επαγγέλματα βρίσκονται πολλές ευκαιρίες απασχόλησης όπως έδειξε και η πρόσφατη έρευνα του ΣΕΒ. Συγκεκριμένα, το 2019, το 68% των εργαζομένων στους κρίσιμους παραγωγικούς κλάδους απασχολούνταν σε επαγγέλματα ΕΕΚ, όταν για το σύνολο της οικονομίας, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 37%.
Η σταδιακή εξέλιξη του παραγωγικού μας υποδείγματος με περισσότερη μεταποίηση και επιχειρηματικότητα οδηγεί και σε περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης σε αυτούς τους κλάδους σε επαγγέλματα όπως «Χειριστές», «Τεχνίτες» και «Επαγγέλματα Διοίκησης και Οικονομίας», καθώς οι παραγωγικοί κλάδοι απορροφούν όλο και περισσότερους στην αγορά εργασίας. Το 2019, η απασχόληση σε κλάδους όπως η Μεταποίηση, τα Logistics, οι Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, η Ενέργεια και η Εξόρυξη, το 2019 η απασχόληση αντιστοιχούσε στο 17% του συνόλου. Σε αυτούς τους κλάδους, ο ρυθμός αύξηση της απασχόλησης την περίοδο 2013-2019 είναι υψηλότερος από ότι για το σύνολο της οικονομίας.
Τα συμπεράσματα αυτά, μεταξύ άλλων, προκύπτουν από την έρευνα που διενήργησε ο ΣΕΒ στο πλαίσιο της συμμετοχής του στα Περιφερειακά Συμβούλια Σύνδεσης με την Παραγωγή και την Αγορά Εργασίας (ΣΣΠΑΕ), για τον εντοπισμό και την ανάδειξη των διαφόρων δυναμικών επαγγελμάτων, ανά Περιφέρεια ή και ανά κλάδο που προέρχονται από το σύστημα της ΕΕΚ.
Εκεί βρίσκεται και η μεγάλη προστιθέμενη αξία που μπορεί να δημιουργήσει η Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, δηλαδή να ενισχύει τις δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού σε κλάδους και επαγγέλματα με δυναμισμό και άμεση προοπτική. Όμως, με δεδομένη τη ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη και την ταχύτατη απαξίωση δεξιοτήτων, η ίδια η ΕΕΚ καλείται να εξελιχθεί ώστε το περιεχόμενο των σπουδών σε αυτήν να είναι σύγχρονο, και κυρίως, να ανταποκρίνεται στις διευρυνόμενες ανάγκες των επιχειρήσεων σε γνώσεις και δεξιότητες.
Η αναβάθμιση όμως της ΕΕΚ δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί στο κενό. Από τη στιγμή που η ΕΕΚ αποτελεί ένα σημαντικό συνδετικό κρίκο για την επαγγελματική προοπτική πολλών νέων, η διασύνδεσή της με τις προκλήσεις του παραγωγικού μετασχηματισμού είναι αυτή που θα της επιτρέψει να παραμείνει επίκαιρη ώστε να εξοπλίζει τους νέους που συμμετέχουν σε αυτήν με τις συγκεκριμένες, σύγχρονες, γνώσεις και δεξιότητες που θα επιτρέψουν στους ανθρώπους να βρουν δουλειά, και στις επιχειρήσεις να καλύψουν τις επιχειρησιακές τους ανάγκες.
Και αυτό γιατί στην ΕΕΚ συναντιούνται η εκπαιδευτική διαδικασία, οι ανάγκες των ανθρώπων (είτε είναι εργαζόμενοι, είτε υποαπασχολούμενοι, είτε άνεργοι), και οι ανάγκες των επιχειρήσεων. Με άλλα λόγια, μέσα από καλύτερη ΕΕΚ, τα οφέλη είναι αμοιβαία για όλους, ενώ παράλληλα, εκεί μπορεί να βασιστεί και η περαιτέρω μετάβαση του παραγωγικού μας υποδείγματος.
Η συζήτηση που έχει ανοίξει για τον ανασχεδιασμό των προγραμμάτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, είναι σημαντικό να αξιοποιηθεί για να βελτιωθεί η αντιστοίχιση των δυναμικών και πολυπληθών επαγγελμάτων ΕΕΚ και η διασύνδεση της ΕΕΚ με τις επιχειρήσεις.
*Senior Advisor, Τομέας ΜΜΕ, Θέσεων και Απασχόλησης ΣΕΒ
