Ενα βασικό στοιχείο της ιταλικής εξωτερικής πολιτικής ήταν ότι ισορροπούσε ανάμεσα στον Ευρωπαϊσμό και τον Ατλαντισμό. Ανάμεσα στην αφοσίωση των ψηφοφόρων στην ευρωπαϊκή ενότητα και τα αισθήματά τους απέναντι σε μια χώρα, τις Ηνωμένες Πολιτείες, που τους απελευθέρωσε από τη ναζιστική κατοχή, και πρόσφερε δουλειά σε εκατομμύρια συμπατριώτες τους.

Μέχρι το 2003, η διατήρηση αυτής της ισορροπίας ήταν εύκολη. Το να είσαι ένας ένθερμος Ευρωπαίος δεν σε εμπόδιζε να είσαι πιστός σύμμαχος της Αμερικής. Ο πόλεμος στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, όμως, άλλαξε τα δεδομένα.

Και οι παράπλευρες απώλειες φάνηκαν χθες με την καταψήφιση της εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Πρόντι και τη συνακόλουθη παραίτηση της.

Η πτέρυγα των κομμουνιστών και των Πράσινων της κυβερνητικής πλειοψηφίας απαιτούν τον καθορισμό ενός χρονοδιαγράμματος για την αποχώρηση των περίπου 2.000 ιταλών στρατιωτών που σταθμεύουν στο Αφγανιστάν, ενώ αντιτίθενται ζωηρά στην επέκταση της αμερικανικής βάσης στη Βιτσέντζα της βόρειας Ιταλίας, για την οποία ο Ρομάνο Πρόντι έδωσε το "πράσινο φως" τον περασμένο μήνα.

Ωστόσο, η εξωτερική πολιτική ήταν μάλλον η αφορμή. Η βαθύτερη αιτία αναζητείται στην κατάσταση της ιταλικής κεντρο-αριστεράς, έναν συνασπισμό με έλλειμμα αίσθησης της κοινής μοίρας, που διαφωνεί σε όλα, με μια αποπροσανατολιστική μανία.

Χωρίς να συνυπολογίσουμε τον εκλογικό νόμο, ο οποίος καταρτίσθηκε από τον Μπερλουσκόνι πριν από τις εκλογές του 2006, για να διαμορφώνει στο Κοινοβούλιο πλειοψηφίες στην κόψη του ξυραφιού.

Οι αναλυτές εκτιμούν ότι οποιαδήποτε κυβέρνηση σχηματιστεί υπό τον Ρομάνο Πρόντι θα είναι εξαιρετικά ευάλωτη στις εσωτερικές τριβές μεταξύ των συμμάχων -εννέα κόμματα συμμετείχαν ως χθες στον συνασπισμό- που θα την στηρίξουν, καθώς υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ τους και ιδεολογική ακαμψία της ριζοσπαστικής αριστεράς.

Ο Πρόντι έπεσε για τρίτη φορά στην πολιτική του σταδιοδρομία «θύμα» των κομμουνιστών συμμάχων του (Αριστεροί Ριζοσπάστες).

K.T.