Της Μαρίας Βε
Αντιμέτωπες με τσουχτερά πρόστιμα θα βρεθούν οι μεγάλες κυρίαρχες εταιρείες στον κλάδο της πληροφορικής, Facebook και Google (λεγόμενες και Big Tech), εάν δεν εμφανίσουν πληροφορίες για τον τρόπο με τον οποίο οι πολιτικές ομάδες στοχεύουν άτομα μέσω διαδικτυακών διαφημίσεων.
Σύμφωνα με πρόταση νομοσχεδίου της Κομισιόν που είδε το φως της δημοσιότητας και αναμένεται να παρουσιαστεί στις 23 Νοεμβρίου, η Επιτροπή αποσκοπεί στην προστασία των εκλογικών διαδικασιών, από «αμφιβόλου προελεύσεως» πολιτικές διαφημίσεις.
Επιπλέον, οι προτάσεις ευελπιστούν να βάλουν φρένο στην αλόγιστη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τα πολιτικά κόμματα και να καταπολεμήσουν τη «χειραγώγηση» των ψηφοφόρων μέσω μικρο-στοχοποιήσεων.
Οι Βρυξέλλες επιθυμούν να ενισχύσουν τη διαφάνεια γύρω από τις διαδικτυακές πολιτικές διαφημίσεις, αναγκάζοντας κομματικές ομάδες, μέσω των μεγάλων παγκόσμιων πλατφορμών, να αποκαλύψουν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το ποιος αγοράζει διαφημίσεις, καθώς και τους τύπους των ανθρώπων που στοχεύουν.
Όπως υποστηρίζει, αυτές οι αλλαγές, θα μπορούσαν να αποτρέπουν τις εκλογές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από το να βρίσκονται στο επίκεντρο αθέμιτου πολιτικού ανταγωνισμού και τακτικών, όπως και να επιτρέπουν στους ψηφοφόρους να κρίνουν καλύτερα, ώστε να αποφεύγουν ενδεχομένως τον «βομβαρδισμό» πολιτικών μηνυμάτων.
Παρόλο που οι προτάσεις βρίσκονται ακόμη υπό διαβούλευση, στη ουσία επικεντρώνονται σε δύο καίρια σημεία. Το ένα είναι οι κυβερνήσεις να συνεχίσουν να ρυθμίζουν αυτά τα διαδικτυακά μηνύματα, υπό πίεση για μεγαλύτερο συντονισμό στο μπλοκ των 27 χωρών και το δεύτερο είναι ένα σύστημα διαφάνειας σε επίπεδο ΕΕ, τόσο για τις εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όσο και για τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα. Επιδιώκεται δε, μια πιο συντονισμένη επιβολή κυρώσεων, σε περίπτωση που παραβιάσουν το νόμο.
Πάνω από όλα η διαφάνεια
Ο λόγος που η ΕΕ επιθυμεί να αναθεωρήσει τον τρόπο παρακολούθησης των πολιτικών διαφημίσεων, ανάγεται στις εκλογές του Κοινοβουλίου του 2019, όταν μεγάλες πλατφόρμες επέβαλαν νέες προϋποθέσεις για το ποιος θα μπορούσε να αγοράσει πολιτικές διαφημίσεις στο διαδίκτυο.
Ωστόσο, αυτές αποδείχθηκαν δύσκολες στην εφαρμογή, καθώς οι χώρες ακολούθησαν τους δικούς τους κανόνες σχετικά με τα πληρωμένα κομματικά μηνύματα, ενώ πολιτικές ομάδες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εμφανίστηκαν επικριτικές, υποστηρίζοντας ότι οι κανόνες τους δυσκόλευαν να διεξάγουν εκστρατείες.
Εντούτοις, η Facebook, η YouTube της Google και η Twitter, εφάρμοσαν τις δικές τους εθελοντικές πρωτοβουλίες για τον περιορισμό της παραπληροφόρησης κατά τη διάρκεια των εκλογών.
Η Twitter απαγόρευσε εντελώς τις πολιτικές διαφημίσεις, ενώ Facebook και Google, επέβαλαν όρια και ένα σύντομο μορατόριουμ πριν από τις εκλογές των ΗΠΑ τον Νοέμβριο, αλλά εξακολουθήσαν να επιτρέπουν σε κομματικές ομάδες να στοχεύουν χρήστες μέσω διαφημίσεων.
Δαπανηρό «σπορ»
Είναι γνωστό ότι, εκατομμύρια ευρώ έχουν δαπανηθεί για αυτού του είδους τις διαφημίσεις στην ΕΕ από τον Απρίλιο του 2019, μερικά από την ίδια την Επιτροπή, σύμφωνα με στοιχεία της Facebook και της Google. Συγκριτικά, δισεκατομμύρια ευρώ έχουν δαπανηθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες κατά την ίδια περίοδο.
Σε απάντηση τούτου, ορισμένοι Ευρωπαίοι νομοθέτες ζήτησαν την πλήρη απαγόρευση της στοχευμένης διαφήμισης, εκφράζοντας ανησυχίες σχετικά με τη χρήση προσωπικών δεδομένων, αλλά και κινδύνους για τη δημοκρατία, ενώ στο πλαίσιο της εσωτερικής αξιολόγησης, το 58 % των ερωτηθέντων αξιωματούχων της ΕΕ, υποστήριξαν πρόσθετα όρια στοχευμένων πολιτικών διαφημίσεων ή και κατάργηση. Η Επιτροπή ωστόσο απέρριψε ένα τέτοιο μορατόριουμ ως δυσανάλογο.
Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, θα έρθει ως συμπλήρωμα στους κανόνες εποπτείας περιεχομένου της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Νόμος για τις ψηφιακές υπηρεσίες» και θα επιβάλει πρόστιμα έως και 6% των ετήσιων εσόδων των επιχειρήσεων εάν δεν συμμορφώνονται με τις διατάξεις.
Τι θα περιλαμβάνουν οι έλεγχοι
Στο πλαίσιο των επικείμενων ελέγχων, η Επιτροπή θέλει οι πλατφόρμες να αποκαλύπτουν ποσά που δαπανώνται για τις συγκεκριμένες καμπάνιες, ποιος είναι ο αγοραστής και αν η διαφήμιση ενισχύθηκε από αλγόριθμο.
Οι αγοραστές θα πρέπει επίσης να αναφέρουν τα κριτήρια για τη στόχευση χρηστών, όπως η ηλικία, το φύλο, τα ενδιαφέροντά τους και η χρονική περίοδος κατά την οποία εμφανίστηκε η διαφήμιση.
Οι εταιρείες παρέχουν ήδη ορισμένες από αυτές τις πληροφορίες μέσω δημόσια διαθέσιμων βάσεων δεδομένων. Όμως, οι Βρυξέλλες πιστεύουν ότι πρέπει να δοθούν σε όλους πληροφορίες σχετικά με το πώς στοχοποιούνται οι άνθρωποι και ποια δεδομένα έχουν χρησιμοποιηθεί για τον εντοπισμό τους.
Σημειώνεται ότι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, διαπίστωσαν ότι περισσότερες από τις μισές σελίδες στο Facebook που είχαν εμφανίσει πολιτικές διαφημίσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 13 μηνών, απέκρυψαν την ταυτότητα των αγοραστών τους.
Επίσης, η Επιτροπή, θα συστήσει στους τεχνολογικούς «γίγαντες», αλλά και στα πολιτικά κόμματα, να υιοθετήσουν μια κοινή γραμμή, ως προς την ταξινόμηση πληροφοριών, σχετικά με τις διαδικτυακές διαφημίσεις, αλλά και κοινά πρότυπα διαφάνειας.
«Η αυτορρύθμιση δεν είναι βιώσιμη επιλογή για τις μεγάλες πλατφόρμες», αναφέρει στο κείμενό της η Κομισιόν.
Με πληροφορίες από Politico