Της Ιωάννας Βαρδαλαχάκη
[email protected]
Εκατομμύρια πολίτες στην Ιταλία προσέρχονται την Κυριακή για να εκλέξουν νέους δημάρχους, σε μια διαδικασία που θα διαρκέσει δύο ημέρες και η οποία θεωρείται ένα κρίσιμο και ενδεικτικό τεστ για τις πολικές συμμαχίες πριν από τις εθνικές εκλογές που έρχονται σε λιγότερο από ένα χρόνο.
Οι επαναληπτικές εκλογές θα διεξαχθούν στις 17-18 Οκτωβρίου και θα αφορούν στους δήμους με περισσότερους από 15.000 ψηφοφόρους, εφόσον δεν υπάρξει υποψήφιος με ποσοστό άνω του 50%. Θεωρείται βέβαιο ότι επαναληπτικό γύρο θα έχει ο αγώνας για τη δημαρχία σε όλες τις μεγάλες ιταλικές πόλεις, όπως η Ρώμη, το Τορίνο, η Νάπολη και η Μπολόνια.
Την προσοχή, ωστόσο, επικεντρώνει η ανάδειξη του επόμενου δημάρχου στην ιταλική πρωτεύουσα, καθώς αναμένεται να αναδιαμορφώσει τις σχέσεις εξουσίας μεταξύ των κομμάτων του κυβερνώντος συνασπισμού.
Με τις δημοτικές αυτές εκλογές, οι Ιταλοί θα κληθούν να κρίνουν την αυστηρή στρατηγική της κυβέρνησης «έκτακτης ανάγκης» του Μάριο Ντράγκι που αγκαλιάζει διαφορετικές πολιτικές ομάδες. Κεντροαριστερά, Πέντε Αστέρια και Φόρτσα Ιτάλια την στήριξαν ανεπιφύλακτα, η Λέγκα εξέφρασε συχνά αντιρρήσεις, ενώ τα Αδέλφια της Ιταλίας ήταν και παραμένουν κάθετα αντίθετα. Το αποτέλεσμα των δημοτικών εκλογών αναμένεται να δημιουργήσει περαιτέρω ρωγμές στον κυβερνητικό συνασπισμό και να δοκιμάσει την ενότητα μεταξύ των συμμάχων.
Τα «τείχη» της Βιρτζίνια Ράτζι
Συνολικά 22 υποψήφιοι διεκδικούν την δημαρχία της ιταλικής πρωτεύουσας, εκ των οποίων οι 18 θεωρούνται εξ΄αρχής outsiders χωρίς καμία πιθανότητα εκλογής.
Η πραγματική μάχη θα δοθεί ανάμεσα σε τέσσερις υποψήφιους. Ανάμεσα στους τέσσερις θεωρητικά φιναλίστ, η απερχόμενη δήμαρχος της Ρώμης από το Κίνημα των Πέντε Αστέρων, Βιρτζίνια Ράτζι. Η Ράτζι, γνωστή για τις λαϊκίστικες τοποθετήσεις της, δίνει μια δύσκολη μάχη για να διατηρήσει το αξίωμά της.
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, είναι απίθανο να καταφέρει να επανεκλεγεί καθώς οι πολίτες της Ρώμης έχουν επικρίνει τους κακούς της χειρισμούς τα τελευταία πέντε χρόνια- από τη συσσώρευση σκουπιδιών μέχρι τα λεωφορεία που παίρνουν φωτιά, τα πεσμένα δέντρα, τους φρικτούς δρόμους και τα... αγριογούρουνα που περιφέρονται στις γειτονιές.
Η νίκη της δημαρχίας στη Ρώμης από το Κίνημα των Πέντε Αστέρων το 2016 ήταν ένα από τα κορυφαίο επιτεύγματα του κύματος λαϊκισμού που σάρωσε την Ιταλία την τελευταία δεκαετία και προμήνυε την άφιξη του Κινήματος στην εθνική κυβέρνηση το 2018.
Η Ράτζι ήταν στην τρίτη θέση στις τελικές δημοσκοπήσεις δύο εβδομάδες πριν από τις εκλογές, υποδηλώνοντας ότι μπορεί να μην φτάσει καν στον δεύτερο γύρο. Η εξέλιξη αυτή θα ήταν μια ταπεινωτική ανατροπή για μία πολιτικό που το 2016 κέρδισε το 35% στον πρώτο γύρο και το 67% στον επαναληπτικό. Για κάποιους όμως η Ράτζι θα είναι αυτή που θα πληρώσει την εσωτερική κρίση που διαλύει το Κίνημα των Πέντε Αστέρων εδώ και μήνες.
Γι΄αυτό και ένα σημαντικό μέρος της χαμένης υποστήριξης στη Ράτζι δεν αποδίδεται στα προβλήματα της Ρώμης, αλλά στην απογοήτευση των ψηφοφόρων με το ίδιο το Κίνημα των Πέντε Αστέρων που κάποτε προωθούσε την εικόνα του αντιεξουσιαστικού κόμματος και κατέληξε να συμβιβάζεται δημιουργώντας συνασπισμούς με τους ορκισμένους εχθρούς του.
Καθοριστικές οι εκλογές για το Κίνημα των Πέντε Αστέρων
Ως εκ τούτου, οι δημοτικές εκλογές στη Ρώμη δεν είναι σημαντικές μόνο για το πολιτικό μέλλον της Ράτζι. Είναι επίσης η πρώτη μεγάλη δοκιμασία για τον πρώην πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε, ο οποίος ανέλαβε επικεφαλής του Κινήματος τον Αύγουστο.
Να σημειωθεί ότι το Κίνημα των Πέντε Αστέων βρίσκεται σε εσωτερική κρίση μετά από την απόφαση να στηρίξει την κυβέρνηση εθνικής ενότητας του Ντράγκι πυροδοτώντας την αποχώρηση μελών του που ερμήνευσαν ως προδοσία της αντισυστημικής ταυτότητάς του την ψήφο εμπιστοσύνης στον πρώην πρόεδρο της ΕΚΤ.
Μετά την συμμετοχή στην κυβέρνηση το 2018, και αφού πήρε το 33 % των ψήφων στις Ευρωεκλογές του 2019, το κόμμα έχασε τους μισούς ψηφοφόρους του. Η συμμετοχή στον κυβερνητικό συνασπισμό με επικεφαλής τον Ντράγκι το αποτελείωσε.
Έτσι αν το Κίνημα χάσει την πρωτεύουσα, το εκλογικό ντεμπούτο του Κόντε θα καταλήξει σε μια καταστροφή, επιβεβαιώνοντας ότι το Κίνημα των Πέντε Αστέρων βρίσκεται σε κρίση.
Η «μάχη» της Ρώμης
Ο αγώνας για τη δημαρχία της Ρώμης αφορά, όπως προαναφέρθηκε, τέσσερις υποψήφιους:
- στη Βιρτζίνια Ράτζι
- στον Ενρίκο Μικέτι, ο οποίος είναι καθηγητής και σχολιαστής στο ραδιόφωνο, και υποστηρίζεται από τα δεξιά κόμματα (Αδέλφια της Ιταλίας, Λέγκα του Βορρά και Φόρτσα Ιτάλια)
- στον κεντροαριστερό Ρομπέρτο Γκουαλτιέρι, ο οποίος είναι πρώην υπουργός Οικονομίας και ευρωβουλευτής που υποστηρίζεται από τους Δημοκρατικούς
- και στον φιλελεύθερο-κεντρώο Κάρλο Καλέντα, ο οποίος είναι ανεξάρτητος υποψήφιος της κεντροαριστεράς και πρώην υπουργός οικονομικής ανάπτυξης. Είναι επίσης πρώην μέλος του Δημοκρατικού Κόμματος και αρχηγός του προοδευτικού κόμματος Δράση.
Στις δημοσκοπήσεις η Ράτζι κέρδιζε το 15%, ο Μικέτι το 34%, ο Γκουαλτιέρι το 29% και ο Καλέντα το 14%.
Αν και το παιχνίδι φαίνεται να παίζεται στον δεύτερο γύρο και μεταξύ Μικέτι και Γκουαλτιέρι, πηγές του κυβερνητικού συνασπισμού σημειώνουν πως στην πραγματικότητα το αποτέλεσμα των εκλογών θα μπορούσε να ανατρέψει όλες τις δημοσκοπήσεις. Όπως τονίζουν, ο νέος δήμαρχος της Ρώμης θα μπορούσε να κερδίσει με μια λεπτή πλειοψηφία, καθιστώντας σχεδόν αδύνατο να προβλεφθεί ποιος τελικά θα το βγει στο τέλος.
Σημαντικός επίσης παράγοντας στην ανάδειξη του επόμενου δημάρχου της Ρώμης θα αποτελέσει ο Καλέντα καθώς εφόσον καταφέρει να κερδίσει μερικούς ψηφοφόρους της Λέγκας, θα ανοίξει ένα ρήγμα στο κόμμα του Ματέο Σαλβίνι και θα αυξήσει τον ανταγωνισμό με την αρχηγό των Αδελφών της Ιταλίας Τζορτζία Μελόνι.
Και οι δύο, παρά τις δημόσιες εμφανίσεις ως ακροδεξιοί σύμμαχοι, έχουν απομακρυθνεί από τότε που η Λέγκα δέχτηκε να ενταχθεί στο υπουργικό συμβούλιο του Ντράγκι. Η ομάδα τηςΜελόνι είναι η μόνη στην αντιπολίτευση και εξαργύρωσε τη σκληρή της στάση απορρίπτωντας την κυνέρνηση Ντράγκι» με αποτέελσμα να παρασύρει πολλούς πρώην υποστηρικτές της Λέγκας και των Πέντε Αστέρων.
