Δεν πρόκειται απλώς για μια τυπική επίσκεψη της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στα Δυτικά Βαλκάνια. Η άφιξη της επικεφαλής της Κομισιόν στην Πρίστινα, κι από εκεί στο Βελιγράδι, έρχεται λίγες μέρες μετά τη νέα ένταση που έχει ξεσπάσει στα σύνορα του Κοσσυφοπεδίου με τη Σερβία. Μήλον της έριδος αυτή τη φορά οι πινακίδες κυκλοφορίας των σερβικών οχημάτων που εισέρχονται στο Κοσσυφοπέδιο, τις οποίες όμως δεν αναγνωρίζει εδώ και μία εβδομάδα περίπου η Πρίστινα. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό;
Αναταραχή και πάλι στα σύνορα Κοσσυφοπεδίου-Σερβίας
Στις 15 Σεπτεμβρίου έληξε μια συμφωνία που υπήρχε μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου, η οποία ρύθμιζε ζητήματα που αφορούσαν τη διέλευση των συνόρων. Μετά την παρέλευση της ημερομηνίας αυτής, η κυβέρνηση της Πρίστινας αποφάσισε να μην αναγνωρίζει πλέον τις σερβικές πινακίδες.
Η νέα ρύθμιση της Πρίστινας αφορά τόσο οχήματα που εισέρχονται από τη Σερβία όσο και οχήματα χιλιάδων Σέρβων που ζουν στη βόρεια Μιτρόβιτσα, σερβικό θύλακα στο Κοσσυφοπέδιο.
Ο 28χρονος φωτογράφος Κρενάρ Λιμανί ζει στο Πρέσεβο και ανήκει στην αλβανική μειονότητα της Σερβίας. Εξαιτίας των σερβικών πινακίδων στο αυτοκίνητό του δεν μπορούσε για δύο μέρες να περάσει τα σύνορα και να φτάσει στο Κοσσυφοπέδιο. «Αυτή η απόφαση δεν είναι κάτι κακό γιατί πολλοί πολίτες που ζουν στο σερβικό Πρέσεβο αλλά και οι συγγενείς τους που έρχονται εδώ από το Κοσσυφοπέδιο έπρεπε επίσης να αλλάζουν τις πινακίδες τους όταν ήθελαν να έρθουν στη Σερβία» αναφέρει χαρακτηριστικά.
Η Πρίστινα αιτιολογεί την απόφασή της στη βάση της αμοιβαιότητας, δεδομένου ότι και η Σερβία πράττει το ίδιο εδώ και καιρό σε βάρος Κοσοβάρων οδηγών. Έτσι από τις 20 Σεπτεμβρίου οι οδηγοί με σερβικές πινακίδες που εισέρχονται στο Κοσσυφοπέδιο πρέπει να πληρώσουν 5 ευρώ για να λάβουν προσωρινές πινακίδες. Ο υπ. Εσωτερικών του Κοσσυφοπεδίου, Χελάλ Σβέκλα, ανέφερε στην DW: «Δεδομένου ότι η σερβική πλευρά δεν είναι έτοιμη να επαναφέρει την ομαλότητα, όπως κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, η κυβέρνηση του Κοσσυφοπεδίου έφτασε σε αυτή την απόφαση.»
Διαδηλώσεις, μπλόκα και ειδικές δυνάμεις
Μετά την απόφαση της κυβέρνησης του Κοσυφοπεδίου ξέσπασαν πάντως διαδηλώσεις κυρίως στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο, όπου ζει η σερβική μειονότητα. Κάποιοι μπλόκαραν με μεγάλα οχήματα συνοριακά περάσματα προς τη Σερβία. Ο ακτιβιστής Ίγκορ Μάρκοβιτς από την οργάνωση Active της βόρειας Μιτρόβιτσας αναφέρει: «Οι άνθρωποι δεν ήξεραν στην πραγματικότητα τι συνέβαινε. Αυτή η απόφαση ελήφθη ξαφνικά χωρίς να ενημερωθεί ο κόσμος. Υπό αυτή την έννοια δεν υπήρξε διαφάνεια, οι πολίτες δεν είχαν αρκετό χρόνο για να προσαρμοστούν.
Σε ορισμένα σημεία στα σύνορα Κοσσυφοπεδίου-Σερβίας αναπτύχθηκαν μάλιστα και μέλη των ειδικών δυνάμεων της κοσσοβαρικής αστυνομίας, ωστόσο δεν καταγράφηκαν εντάσεις με τους διαδηλωτές. Στο μεταξύ κάποια συνοριακά περάσματα παραμένουν ανοιχτά χωρίς μπλόκα. Πολλοί οδηγοί ελπίζουν ότι η κατάσταση στα σύνορα θα αποκλιμακωθεί, ίσως και χάρη στην ευρωπαϊκή παρέμβαση.