Ενοποιημένο κείμενο για την εκσυγχρονισμένη οδηγία «τηλεόραση χωρίς σύνορα» παρουσίασε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Έπειτα από την πρώτη ανάγνωση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, σημειώνεται πλέον εκτεταμένη συμφωνία με την Επιτροπή σχετικά με το μελλοντικό νομικό πλαίσιο για τον ευρωπαϊκό οπτικοακουστικό τομέα. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Επιτροπής, οι νέοι κανόνες, τους οποίους απαίτησε ιδιαίτερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ανταποκρίνονται στις τεχνολογικές εξελίξεις και δημιουργούν νέους, ισότιμους όρους ανταγωνισμού στην Ευρώπη για τις εμφανιζόμενες υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων (βίντεο κατ' αίτηση, κινητή τηλεόραση, οπτικοακουστικές υπηρεσίες στην ψηφιακή τηλεόραση).
Οι Ευρωπαίοι τηλεοπτικοί και κινηματογραφικοί δημιουργοί θα αποκτήσουν μεγαλύτερη ευχέρεια για την παραγωγή ψηφιακού περιεχομένου, το οποίο στη συνέχεια θα διαθέτουν ελεύθερα στους καταναλωτές, χάρη στη διαφήμιση. Στη νέα οδηγία επανεπιβεβαιώνονται οι πυλώνες του ευρωπαϊκού οπτικοακουστικού μοντέλου, δηλαδή πολιτιστική ποικιλομορφία, προστασία των ανηλίκων, προστασία των καταναλωτών, πλουραλισμός στα μέσα επικοινωνίας, καθώς και καταπολέμηση του φυλετικού και του θρησκευτικού μίσους. Η Επιτροπή προτείνει επίσης να εξασφαλιστεί η ανεξαρτησία των εθνικών ρυθμιστικών αρχών στα μέσα επικοινωνίας. Το ενοποιημένο κείμενο της νέας οδηγίας θα υποβληθεί στη συνέχεια σε δεύτερη ανάγνωση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.
Με τη νέα οδηγία επιδιώκεται να υποβοηθηθεί η ευρωπαϊκή οπτικοακουστική βιομηχανία ώστε να καταστεί περισσότερο ανταγωνιστική, εφόσον δοθεί η δυνατότητα σε όλες τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων να επωφεληθούν από την ύπαρξη της εσωτερικής αγοράς, ανεξάρτητα από την χρησιμοποιούμενη τεχνολογία μετάδοσης. Εισάγονται επίσης περισσότερο ευέλικτοι κανόνες για τις παραδοσιακές τηλεοπτικές εκπομπές ώστε να προσαρμοστούν στην εξέλιξη της τεχνολογίας και της αγοράς, καθώς και μεταβαλλόμενες συνήθειες ακρόασης και τηλεθέασης.
Όπως επισημαίνει στην ανακοίνωσή της η Κομισιόν, στο επίκεντρο της νέας οδηγίας βρίσκεται η αρχή της χώρας προέλευσης, που αποτελούσε ήδη ακρογωνιαίο λίθο της αρχικής οδηγίας «τηλεόραση χωρίς σύνορα», του 1989. Η αρχή αυτή διαδραμάτισε καίριο ρόλο στην προώθηση της διασυνοριακής δορυφορικής τηλεόρασης και στη σταδιακή εγκατάσταση τηλεοπτικών καναλιών πανευρωπαϊκής εμβέλειας ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 80 . Με την ίδια αρχή θα εξασφαλιστεί επίσης στο μέλλον ότι οι πάροχοι υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων εκτός των ραδιοτηλεοπτικών φορέων (όπως πάροχοι βίντεο κατ' αίτηση, ειδησεογραφικών ή αθλητικών προγραμμάτων κατ' αίτηση ή πάροχοι τηλεφορτώσιμου οπτικοακουστικού περιεχομένου για κινητά) θα πρέπει να συμμορφώνονται μόνον με τη νομοθεσία της χώρας εγκατάστασής τους και όχι με 27 διαφορετικά εθνικά νομοθετικά συστήματα.
Με τη νέα οδηγία διευρύνεται επίσης ο πλουραλισμός στα μέσα επικοινωνίας στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, χάρη στο άνοιγμα των εθνικών αγορών των μέσων επικοινωνίας στον ανταγωνισμό από άλλες κοινοτικές χώρες και με την προώθηση της διαφοροποιημένης προσφοράς τηλεοπτικού και οπτικοακουστικού περιεχομένου κατ' αίτηση σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Στο πλαίσιο της νέας οδηγίας, οι κανόνες για την τηλεοπτική διαφήμιση θα είναι λιγότερο λεπτομερείς απ' ό,τι υπήρξαν μετά το 1989. Ανταποκρινόμενη στην κατεύθυνση της Επιτροπής Barroso για βελτίωση των νομοθετικών ρυθμίσεων, η απόφαση σχετικά με το χρόνο και τον τρόπο διακοπής των τηλεοπτικών προγραμμάτων ελεύθερης λήψης για διαφημίσεις επαφίεται στους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς και τους κινηματογραφιστές και δεν προκαθορίζεται στις Βρυξέλλες. Η συνολική διάρκεια διαφήμισης παραμένει περιορισμένη σε 12 λεπτά ανά ώρα. Ταινίες, παιδικά προγράμματα, ειδησεογραφικές εκπομπές και προγράμματα επικαιρότητας δεν επιτρέπεται να διακόπτονται από διαφήμιση περισσότερο από μία φορά ανά 30 λεπτά.
Στη νέα οδηγία επανεπιβεβαιώνονται επίσης οι κοινοί στόχοι πολιτικής που βρίσκονται στον πυρήνα της ευρωπαϊκής οπτικοακουστικής πολιτικής από το 1989. Απαιτείται από τα κράτη μέλη να λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα για την προστασία των ανηλίκων, την προώθηση των ευρωπαϊκών έργων και των ανεξάρτητων οπτικοακουστικών παραγωγών, καθώς και την απαγόρευση περιεχομένου που συντελεί στην υποκίνηση θρησκευτικού και φυλετικού μίσους. Ενθαρρύνεται επίσης ρητά η αυτορύθμιση του κλάδου και η συρρύθμιση μεταξύ κρατικού και μη κρατικού τομέα.
Ένα από τα θέματα που παραμένουν ανοιχτά προς συζήτηση κατά τη δεύτερη ανάγνωση είναι η πρόταση της Επιτροπής να υπάρξει εγγύηση ότι οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές είναι ανεξάρτητες από τις εθνικές κυβερνήσεις και από όλους τους παρόχους υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων επικοινωνίας, καθώς επίσης και να εξασφαλιστεί ότι θα εργάζονται με αμεροληψία και διαφάνεια. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η ανεξαρτησία των αρχών που είναι αρμόδιες για τα μέσα επικοινωνίας είναι ουσιαστικής σημασίας για τη δημοκρατία και καθοριστική για την εξασφάλιση πολυφωνίας στα μέσα επικοινωνίας (βλ. IP/07/52). Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποστήριξε ένθερμα την άποψη αυτή κατά την πρώτη ανάγνωση.
