Των Καθηγητή Κωνσταντίνου Ζοπουνίδη, Ακαδημαϊκού
Βασιλική Ακαδημία Οικονομικών & Χρηματοοικονομικών
Βασιλική Ευρωπαϊκή Ακαδημία των Διδακτόρων
Επίτιμος Δρ. ΑΠΘ
Πολυτεχνείο Κρήτης & Audencia Business School, France
Υποψήφιας Δρ. Μαριάννας Εσκαντάρ
Μέλος του Εργαστηρίου Financial Engineering
Πολυτεχνείο Κρήτης
Ανεξάρτητα από την προσέγγιση σχετικά με τη βιωσιμότητα στο επιχειρηματικό πλαίσιο, θα πρέπει να υπάρχει καθοδήγηση από τους κατάλληλους φορείς που υποστηρίζουν τη σωστή κατανόηση, ανάπτυξη και εφαρμογή της βιωσιμότητας ως αναπόσπαστο μέρος της στρατηγικής της επιχείρησης (βλ. Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, Διαστάσεις Βιωσιμότητας, Πολυτεχνείο Κρήτης, Σεπτέμβριος 2021).
Η αρχές που πρέπει να ακολουθηθούν είναι:
-
Ο ολισμός. Η βιωσιμότητα είναι ένα σύστημα που έχει περιβαλλοντικά, κοινωνικά, διακυβερνητικά και οικονομικά στοιχεία και χρειάζονται ισχυρές σχέσεις για να λειτουργήσει σωστά το σύστημα. Στην περίπτωση της βιωσιμότητας, η αγνόηση του ολισμού έχει κρίσιμες συνέπειες. Οι σημαντικότερες προκλήσεις της βιωσιμότητας είναι οικολογικές, κοινωνικές, διακυβερνητικές και οικονομικές όπου οι σχέσεις έχουν σημασία. Η ποικιλία της βιωσιμότητας υποδηλώνει την ποικιλία των διαφορετικών στοιχείων, στρατηγικών και λύσεων.
-
Η διαφορετικότητα δίνει στη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων την ικανότητά της να δημιουργεί, να παράγει, να αναπαράγεται και να εξελίσσεται. Επιτρέπει στις επιχειρήσεις να προσαρμοστούν και να εξελιχθούν στο συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, την κοινωνία και τη διακυβέρνησή της. Η αρχή της διαφορετικότητας στη βιωσιμότητα σχετίζεται με την εντροπία.
-
Η εντροπία είναι η διαδικασία αύξησης της χρησιμότητας της ενέργειας και της ύλης. Η εντροπία ενός συστήματος δείχνει τις συνθήκες ανάπτυξή ς του. Αυτό σημαίνει ότι όσο πιο μη ισορροπημένο γίνεται το σύστημα, η εντροπία θα αυξηθεί ανάλογα. Τα συστήματα που στερούνται παντελώς της διαφορετικότητας είναι ανίκανα να υποστηρίξουν τη ζωή, πράγμα που σημαίνει ότι είναι εξαιρετικά εν τροπικά και ο μετασχηματισμός τους έχει γίνει μη αναστρέψιμος. Εδώ έρχεται ο ρόλος της βιωσιμότητας στη διατήρηση της διαφορετικότητας ολόκληρου του περιβαλλοντικού, κοινωνικού, διακυβερνητικού και οικονομικού συστήματος διατηρώντας την εντροπία του υπό έλεγχο. Αυτό σημαίνει ότι οι αλλαγές και οι μετασχηματισμοί του συστήματος είναι αναστρέψιμες. Ο βιώσιμος τρόπος λειτουργίας της επιχείρησης μπορεί να συμβάλει ιδιαίτερα στη διατήρηση και βελτίωση της ποιότητας ζωής λόγω των πρωτοβουλιών και των δραστηριοτήτων της που εξασφαλίζουν τους πόρους που χρειάζονται οι μελλοντικές γενιές.
-
Η αρχή της αλληλεξάρτησης αναφέρεται στην ανταμοιβή της αποζημίωσης για το σεβασμό των αρχών του ολισμού και της διαφορετικότητας. Με άλλα λόγια, μεταξύ των συστατικών τμημάτων του οικοσυστήματος δημιουργούνται αλληλοεξαρτώμενες σχέσεις που δίνουν αμοιβαία οφέλη για όλους και προκύπτει μια κατάσταση αμοιβαία επωφελής. Οι άνθρωποι και οι επιχειρήσεις αλληλοεξαρτώνται από το εξωτερικό τους οικοσύστημα. Έχουν μια επιλογή μεταξύ της συνέχισης της εκμετάλλευσης και της εξαγωγής από τη φύση ή της ανανέωσης και της αναγέννησης, διατηρώντας την βιώσιμη για τις επόμενες γενιές.
Συμπερασματικά, οι άνθρωποι και οι επιχειρήσεις έχουν ενεργήσει ακατάλληλα για μεγάλο χρονικό διάστημα και αυτός ο τρόπος δράσης έχει ισορροπήσει και υποβαθμίσει το οικοσύστημα. Αυτά τα αποτελέσματα θα συνεχιστούν με πιο επιταχυνόμενο ρυθμό στο μέλλον εάν δεν τεθούν σε εφαρμογή βιώσιμες πρωτοβουλίες, στρατηγικές και λύσεις με μακροπρόθεσμα οφέλη. Η επιβράδυνση και η αντιστροφή της τάσης ζωής και υποβάθμισης του περιβάλλοντος είναι θέμα χρόνου. Όλες οι προσπάθειες που στοχεύουν στην κλιμάκωση της βιωσιμότητας πρέπει να καταβληθούν σε μακροπρόθεσμη χρονική περίοδο προκειμένου να διατηρηθεί η επιχείρηση ζωντανή, ενώ παράλληλα θα αποφέρει κέρδη χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η βιωσιμότητα των μελλοντικών γενεών.
