Καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Ακαδημαϊκός

Υποψήφια Δρ. Μαριάννα Εσκαντάρ

Ο καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης

Μπορεί η χρηματοοικονομική να οδηγήσει σε περισσότερη δικαιοσύνη; Μπορεί να βοηθήσει στην αλλαγή συμπεριφορών; Πρόκειται για μεγάλη φιλοσοφική συζήτηση.

Δημιουργήθηκε στις ΗΠΑ μετά την κρίση του 2008, η χρηματοοικονομική που στηρίζεται σε κριτήρια κοινωνικά και περιβαλλοντικά έχει αρχίσει να αναπτύσσεται. Με την κρίση στον τομέα της υγείας και την κλιματική αλλαγή, η χρηματοοικονομική είναι υποχρεωμένη να εξελιχθεί. Η αρχή της είναι απλή: προχωράει ένα βήμα πάνω από την κοινωνικά υπεύθυνη επένδυση (ΚΥΕ), καθώς εναπόκειται στις επιχειρήσεις να αναλάβουν περιοριστικές και διαφανείς δεσμεύσεις.

Για την ΚΥΕ έχουμε ήδη αναφερθεί στις ακόλουθες πρόσφατες δημοσιεύσεις μας:

1. Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, Κλασική επένδυση και κοινωνικά υπεύθυνη επένδυση: Κριτήρια εκτίμησης, Ναυτεμπορική, Κυριακή 18 Απριλίου 2021.

2. Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, Η αξιοσημείωτη άνοδος του ESG, Ναυτεμπορική, Δευτέρα 18 Ιανουαρίου 2021.

3. Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, Υπεύθυνη επιχείρηση με βάση τα κριτήρια ESG, Ναυτεμπορική, Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2020.

Περνάμε από την υποχρέωση των μέσων στην υποχρέωση του αποτελέσματος. Υπάρχουν στόχοι για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, τη διαφορετικότητα. Και όλο αυτό με κάποια κερδοφορία. Πώς να συνδυαστεί η κερδοφορία με τις συγκεκριμένες δεσμεύσεις: Αυτό είναι όλο το θέμα του συστήματος, το οποίο στηρίζεται σε ένα διπλό κίνητρο: για τις επιχειρήσεις και για τους επενδυτές.

Για τις επιχειρήσεις, είναι η δυνατότητα χαμηλότερου κόστους χρηματοδότησης από επενδυτικά κεφάλαια κατά 2%, 5%, ακόμη και 10%. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για μια επιχείρηση που πρέπει να αναπτυχθεί. Και για τους επενδυτές, είναι η ελπίδα για καλύτερη κερδοφορία από τις επιχειρήσεις που θα έχουν επωφεληθεί από προνομιακές συνθήκες χρηματοδότησης.

Το περίγραμμα

Η Δρ. Μαριάννα Εσκαντάρ

Κατά γενικό κανόνα, η βιώσιμη χρηματοοικονομική υλοποιείται μέσω του συστήματος των ΚΥΕ. Με την ΚΥΕ, πρόκειται για την ενσωμάτωση κοινωνικών και περιβαλλοντικών κριτηρίων στις χρηματοοικονομικές επενδύσεις, όπως:

• Καλύτερη πρόσβαση στην εκπαίδευση,

• Προώθηση της απασχόλησης ατόμων σε επαγγελματική επανένταξη,

• Υποστήριξη δράσεων για την ισότητα των φύλων,

• Μείωση της κατανάλωσης πόρων και ενέργειας,

• Ανάπτυξη χώρων παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Αυτή η βιώσιμη χρηματοοικονομική είναι μέρος όλων των δράσεων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής (βλ. Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, Πράσινη χρηματοοικονομική: Προκλήσεις και προοπτική, Ναυτεμπορική, Παρασκευή 18 Φεβρουαρίου 2021).

Μια υποκατηγορία της βιώσιμης χρηματοοικονομικής, η χρηματοοικονομική με αντίκτυπο επιθυμεί να επεκτείνει αυτούς τους στόχους προχωρώντας στον αναπροσανατολισμό των επενδύσεων.

Η χρηματοοικονομική με αντίκτυπο θέλει να προχωρήσει πέρα από τις επενδύσεις οικολογικά ή κοινωνικά υπεύθυνες. Δεν πρόκετιται απλώς για την ενσωμάτωση κριτηρίων πέραν της κερδοφορίας. Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι οι επενδύσεις έχουν θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία, ενώ παράλληλα εξασφαλίζουν θετική απόδοση της επένδυσης.

Με τη χρηματοοικονομική με αντίκτυπο, η επένδυση πρέπει να είναι θετική. Η έννοια της είναι πρόσφατη και αντιπροσωπεύει μόνο 4 δις ευρώ, έναντι 500 δις για τις ΚΥΕ. Έχει για στόχο το μετασχηματισμό του οικονομικού οικοσυστήματος, αναπτύσσοντας, έμμεσα, κοινωνικά χρήσιμα έργα. Περισσότερο από την υποστήριξη σωματείων ή φιλανθρωπικών οργανώσεων, η χρηματοοικονομική με αντίκτυπο επιδιώκει να κινητοποιήσει τις διαθέσιμες αποταμιεύσεις για να ανταποκριθεί σε μεγάλα τρέχοντα προβλήματα. Η ανάπτυξή της θα έχει στη συνέχεια πολλαπλές συνέπειες για τον επιχειρηματικό κόσμο καθώς και για ανεξάρτητους συμβούλους.

Κριτήρια εκτίμησης

Το ερώτημα που τίθεται είναι πώς να αξιολογηθεί η συνάφεια ενός συγκεκριμένου στόχου χωρίς κοινό ορισμό. Η απουσία των κριτηρίων κοινώς αποδεκτών είναι μερικές φορές θετική. Ο κίνδυνος του greenwashing είναι πραγματικός (βλ. Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, Ο κίνδυνος του greenwashing, Πολυτεχνείο Κρήτης, 9/7/2021), αλλά ο χρόνος θα κάνει τη δουλειά του.

Επί του παρόντος δεν υπάρχει κανόνας συμμόρφωσης που να επιτρέπει την επιλογή της καλής επιχείρησης με εμπιστοσύνη και μόνο με την ένδειξη του ονόματός της. Το βάρος της απόφασης παραμένει στον επενδυτή ή στο διαχειριστή του. Ακόμη, τα κριτήρια ESG μπορούν να χρησιμοποιηθούν και στην περίπτωση της χρηματοοικονομικής με αντίκτυπο (βλ. Κ. Ζοπουνίδης, κ.α. Πολλαπλά κριτήρια για την αξιολόγηση επενδύσεων ESG, Ναυτεμπορική, Πέμπτη 1 Ιουλίου 2021).

Συμπερασματικά, η Ευρωπαϊκή Ένωση εργάζεται για περισσότερο από δύο χρόνια στην ανάπτυξη μιας κοινής ταξινόμησης και σύντομα θα προτείνει μια μεθοδολογία της οποίας η έναρξη ισχύος έχει προγραμματιστεί για το 2022. Αυτή η μεθοδολογία προσφέρει μια λίστα από έξι οικονομικές δραστηριότητες που συμβάλλουν σημαντικά σε περιβαλλοντικά θέματα που είναι ο μετριασμός και η προσαρμογή στην υπερθέρμανση του πλανήτη, η βιώσιμη χρήση των υδάτων και των θαλάσσιων πόρων, η κυκλική οικονομία, η πρόληψη της ρύπανσης και η προστασία της βιοποικιλότητας.

Αυτή η ταξινόμηση ασχολείται μόνο με ένα μέρος της επένδυσης ESG, αφού αφορά μόνο το «Ε». Η Γαλλία φιλοδοξεί να γίνει «πρωταθλήτρια» της χρηματοοικονομικής με αντίκτυπο και επιθυμεί να βάλει το θέμα στην ατζέντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το πρώτο εξάμηνο του 2022, όταν θα έχει την προεδρία.

Online Συνδρομή: Ανακαλύψτε και εσείς τον κόσμο των προνομίων της «N»

CareerNet.gr: Βρείτε τώρα τη δουλειά που σας ταιριάζει!