Με την ελπίδα ότι η επιτάχυνση των εμβολιασμών θα επιτρέψει την ταχύτερη επιστροφή στην «κανονική ζωή», οι μεγαλύτερες χώρες της ΕΕ χαλαρώνουν τους περιορισμούς που ίσχυαν μέχρι τώρα για τον περιορισμό του κορωνοϊού. Οι επιδημιολόγοι, ωστόσο, διατηρούν τις ανησυχίες τους φοβούμενοι ότι η χαλάρωση έρχεται πολύ νωρίς και ότι η πρόοδος θα μπορούσε εύκολα να αντιστραφεί.

Σχεδόν πριν από μια εβδομάδα η Γαλλία ήρε τις ταξιδιωτικές απαγορεύσεις της, η Ισπανία έληξε την εξάμηνη «κατάσταση επιφυλακής» και η Γερμανία χαλάρωσε το lockdown της. Η Ιταλία χαλαρώνει επίσης σταθερά τους περιορισμούς της τον τελευταίο μήνα, με τους πολίτες να αναμένουν να επιστρέψουν σύντομα στα γυμναστήρια και τις εσωτερικές πισίνες.

Παρόμοια κατάσταση ισχύει και στη χώρα μας η οποία από την Παρασκευή εισήλθε στην νέα φάση της, με ελεύθερες υπερτοπικές μετακινήσεις, χωρίς sms, click away ή click inside ενώ παράλληλα άνοιξε και επίσημα η τουριστική περίοδος.

Παρόλο που οι μολύνσεις στις χώρες της ΕΕ μειώθηκαν κατά το ήμισυ από τις αρχές Απριλίου, παραμένουν σε υψηλά επίπεδα σε ορισμένα μέρη, παρατηρούν οι Financial Times τονίζοντας πως τα νοσοκομεία σε κάποιες περιοχές βρίσκονται ακόμα υπό πίεση ενώ οι ο εβδομαδιαίος μέρος όρος των θανάτων εξακολουθεί να ανέρχεται σε περίπου 1.500 στη Γαλλία και την Ιταλία, 1.000 στη Γερμανία και περίπου 600 στην Ισπανία.

«Πρέπει να φτάσουμε σε χαμηλότερα επίπεδα»

Σχολιάζοντας την κατάσταση, ο διευθυντής του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, Αντουάν Φλάχο, προειδοποίησε ότι ο στόχος «πρέπει να είναι να οδηγηθεί ο ιός σε χαμηλή πτώση» σε ολόκληρη την Ευρώπη πριν από τη θερινή περίοδο ταξιδιού.

«Πρέπει να φτάσουμε σε χαμηλότερα επίπεδα εάν δεν θέλουμε να ξαναρχίσουν τα προβλήματα πάρα πολύ γρήγορα», είπε. «Εάν κάποια μέρη κολλήσουν σε ένα μέτριο έως υψηλό επίπεδο, το καλοκαίρι και το φθινόπωρο θα είναι πολύ περίπλοκο», τόνισε.

Συνολικά, ο μέσος όρος των κρουσμάτων των τελευταίων 14 ημερών ανέρχεται σε 277 ανά 100.000 άτομα στις 30 χώρες που παρακολουθούνται από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), από 489 την 1η Απριλίου.

Η πτώση αποδίδεται στα εμβόλια τα οποία χορηγούνται πλέον μαζικά, και καθώς η στρατηγική της ΕΕ επικεντρώθηκε σε μεγάλο βαθμό πρώτα στους πιο ευάλωτους ανθρώπους στην κοινωνία και όχι σε αυτούς που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης.

Εμβολιασμένο το 30% του πληθυσμού της ΕΕ

Περίπου το 30% του πληθυσμού της ΕΕ έχει λάβει τουλάχιστον μία δόση, σύμφωνα με το Our World in Data. Πρόκειται για επίπεδο δύο φορές πάνω από το αντίστοιχο ένα μήνα νωρίτερα, αν και εξακολουθεί να είναι πολύ χαμηλότερο από τα ποσοστά εμβολιασμού στις χώρες που προπορεύονται, όπως είναι το Ισραήλ, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ.

Πολλοί επαγγελματίες της υγείας ανησυχούν ότι το επίπεδο προστασίας παραμένει πολύ χαμηλό για να προφυλάξει από περαιτέρω αυξήσεις των λοιμώξεων καθώς χαλαρώνουν οι περιορισμοί.

Χρειάζονται περίπου δύο εβδομάδες για να εμφανιστούν οι αλλαγές από την χαλάρωση των περιορισμών στα δεδομένα των λοιμώξεων, ενώ για τα δεδομένα στις νοσηλείες και τους θανάτους χρειάζεται ακόμη περισσότερος χρόνος. Είναι λοιπόν πολύ νωρίς για να πούμε ποια τάση θα κερδίσει: εμβολιασμοί που μειώνουν τα ποσοστά ή χαλαροί περιορισμοί που τους ωθούν πίσω, αναφέρουν οι FT.

Το μόνο πράγμα για το οποίο όλοι μπορούν να συμφωνήσουν είναι ότι ο επόμενος μήνας θα είναι κρίσιμος.

Πώς ανοίγουν Γαλλία, Γερμανία και Ισπανία

Στη Γαλλία, η Λίλα Μπουάντμα, η οποία είναι επικεφαλής μονάδας εντατικής θεραπείας στο Νοσοκομείο Μπισά του Παρισιού και είναι σύμβουλος  της κυβέρνησης, εξέφρασε την ανησυχία της για το σχέδιο της χώρας της να ανοίξει ξανά έως τις 30 Ιουνίου.

«Το γεγονός ότι το σχέδιο έχει πολύ συγκεκριμένες ημερομηνίες χωρίς μετρήσεις ή κριτήρια υγείας μας κάνει πολύ ανήσυχους », είπε στο ραδιόφωνο France Info.

Η Γαλλία θα ανοίξει εκ νέου μπαρ και εστιατόρια σε εξωτερικούς χώρους και καταστήματα λιανικής εκτός τροφίμων την Τετάρτη. Εξακολουθεί να καταγράφει περίπου 14.000 μολύνσεις καθημερινά, αλλά το μοντέλο του Φλαχάουτ προβλέπει ότι θα μειωθούν σε περίπου 11.000 με το άνοιγμα.

Ο πρωθυπουργός της Γαλλίας Ζαν Καστέξ υπερασπίστηκε το σχέδιο λέγοντας πως είναι σταδιακό άνοιγμα. «Επιτέλους βγαίνουμε από αυτή την κρίση μία και για πάντα», είπε στην εφημερίδα Le Parisien. «Θα ληφθούν μέτρα εάν η κατάσταση ξεφύγει τοπικά», πρόσθεσε, χωρίς να δώσει λεπτομέρειες.

Ωστόσο, η επιστημονική συμβουλευτική επιτροπή της χώρας ζήτησε - μέχρι στιγμής χωρίς επιτυχία – από τη Γαλλία να υιοθετήσει μια παρόμοια προσέγγιση με τη Γερμανία, η οποία απαιτεί να πέσουν πρώτα οι μολύνσεις σε συγκεκριμένα επίπεδα πριν από κάθε φάση του νέου ανοίγματος.

Αυτό το μήνα, οι γερμανικές αρχές χαλάρωσαν το διάρκειας έξι μηνών lockdown της χώρας, αφού ο επταήμερος μέσος όρος των κρουσμάτων μειώθηκε σε 96,5 περιπτώσεις ανά 100.000 άτομα. Ήταν η πρώτη φορά που έπεσε κάτω από τα 100 από τις 20 Μαρτίου. Στη Βαυαρία, για παράδειγμα, οι μπυραρίες, οι κινηματογράφοι και τα θέατρα έχει επιτραπεί  να ανοίξουν από τις 10 Μαΐου.

Αλλά αν η μέτρηση αυξηθεί ξανά πάνω από 100 περιπτώσεις, ένα «φρένο έκτακτης ανάγκης» θα τεθεί αυτόματα σε ισχύ, με περιορισμούς όπως νυχτερινές ώρες κυκλοφορίας.

Ακόμα κι έτσι, ο επικεφαλής του Ινστιτούτου Robert Koch, Λόταρ Βίλερ, προειδοποίησε ότι η επίπτωση παρέμεινε «ακόμα πολύ υψηλή» με περίπου 173 από τις 412 περιοχές της Γερμανίας να παραμένουν πάνω από το 100.

Ο υπουργός Υγείας της Γερμανίας, Γενς Σπαν, πρόσθεσε ότι ενώ οι τελευταίοι αριθμοί ήταν «ευχάριστοι», οι Γερμανοί θα πρέπει «να προσέχουν πολύ να μην αφήσουν αυτή την εμπιστοσύνη να μετατραπεί σε απερισκεψία».

Παρόμοιες ανησυχίες έχουν εκφραστεί στην Ισπανία, όπου οι εθνικοί περιορισμοί έληξαν στις 9 Μαΐου, πυροδοτώντας δημόσια χαρά και πικρές πολιτικές διαμάχες. Η αρχική απάντηση πολλών ανθρώπων ήταν τα πάρτι: η αστυνομία διέλυσε μαζική συγκέντρωση νέων στην κεντρική Puerta del Sol της Μαδρίτης το βράδυ πριν από την αλλαγή και διαδραματίστηκαν παρόμοιες σκηνές στη Βαρκελώνη και αλλού στη χώρα.

Οι πολιτικοί εμφανίστηκαν λιγότερο ενθουσιώδεις. Το Λαϊκό Κόμμα επέκρινε έντονα την άρνηση της αριστερής κυβέρνησης να αντικαταστήσει την κατάσταση επιφυλακής με νέα νομοθεσία.

Ωστόσο, ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ δικαιολόγησε την απόφαση λέγοντας ότι η χώρα απέχει λιγότερο από 100 ημέρες από τον εμβολιασμό του 70% του πληθυσμού. «Η κατάσταση επιφυλακής είναι το παρελθόν», δήλωσε ο πρωθυπουργός. «Το μέλλον ονομάζεται εμβολιασμός, εμβολιασμός, εμβολιασμός», πρόσθεσε.

Πράγματι, ενώ η κατάσταση επιφυλακής έληξε χωρίς σαφείς μετρήσεις, οι μολύνσεις στην Ισπανία έχουν μειωθεί πολύ κάτω από άλλες μεγάλες οικονομίες της ΕΕ.  Αλλά στην Ισπανία, όπως και στις υπόλοιπες χώρες, αυτό που έχει σημασία είναι η πορεία της νόσου τις επόμενες εβδομάδες.

Ο Μπρούνο Λίνα, ιολόγος στη Λυών που συμβουλεύει τη γαλλική κυβέρνηση, περιέγραψε αυτό που ονόμασε «κρίσιμη συγκυρία». «Θα μπορούσε πραγματικά να γίνει πολύ καλύτερο από εδώ - αυτή είναι μια πραγματική δυνατότητα δεδομένης της εκστρατείας εμβολιασμού και των χαμηλότερων λοιμώξεων», είπε. «Αλλά πρέπει να πείσουμε το κοινό να συνεχίσει να είναι προσεκτικοί».

naftemporiki.gr