Εργαλείο-κλειδί στη μάχη κατά της πανδημίας κυρίως περιορίζοντας την ελευθερία της κυκλοφορίας, η κατάσταση υγειονομικής έκτακτης ανάγκης θα αρθεί την Κυριακή στην Ισπανία. Μια ελευθερία που θα ξαναβρούν πολλοί Ισπανοί οι οποίοι ανυπομονούν να ξαναδούν αγαπημένα τους πρόσωπα, αλλά και μια πηγή ανησυχίας για τις τοπικές αρχές.
Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης που τέθηκε σε ισχύ τον Οκτώβριο επέτρεψε επί έξι μήνες στις περιφέρειες, που είναι αρμόδιες στον τομέα της υγείας, να επιβάλουν απαγόρευση κυκλοφορίας ή να κλείσουν τα σύνορά τους χωρίς να χρειάζεται να λάβουν το πράσινο φως της δικαιοσύνης.
Όταν το καθεστώς εξαίρεσης αρθεί τα μεσάνυχτα του Σαββάτου προς Κυριακή, τέτοια μέτρα ή άλλα όπως ο περιορισμός του αριθμού των ατόμων που μπορούν να συναντηθούν, θα πρέπει να επικυρωθούν από δικαστήριο.
Η κυβέρνηση "δεν έχει ιδέα τι σημαίνει να διαχειρίζεσαι" την υγειονομική κρίση "και πασάρει τα προβλήματα στις περιφέρειες", δήλωσε χθες, Πέμπτη, ο Χουάν Μαρίν, αντιπρόεδρος της Ανδαλουσίας (νότια).
Πολλοί περιφερειακοί αξιωματούχοι, καθώς και η δεξιά αντιπολίτευση, κατηγορούν την κυβέρνηση του σοσιαλιστή Πέδρο Σάντσεθ ότι δεν είχε σκεφθεί ένα σχέδιο Β προκειμένου να αποφευχθεί το νομικό χάος του φθινοπώρου. Δικαστήρια είχαν τότε ακυρώσει μέτρα που είχαν λάβει οι περιφέρειες απέναντι στην απότομη αύξηση των μολύνσεων προτού το Κοινοβούλιο εγκρίνει την κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Όμως για ορισμένους Ισπανούς, που δεν μπόρεσαν επί μήνες να δουν αγαπημένα τους πρόσωπα που ζουν σε άλλες περιφέρειες, η άρση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης θα είναι συνώνυμη της ελευθερίας. Η εταιρία σιδηροδρόμων Renfe κατέγραψε ήδη μια αύξηση 13% στις κρατήσεις για την ερχόμενη εβδομάδα.
"Επαρκή μέτρα"
Το τέλος της κατάστασης έκτακτης ανάγκης δεν σημαίνει ωστόσο το τέλος των περιορισμών σε μια από τις πιο πληγείσες από την πανδημία χώρες στην Ευρώπη με σχεδόν 79.000 θανάτους και 3,5 εκατομμύρια μολύνσεις.
Υπογραμμίζοντας ότι αυτό το καθεστώς εξαίρεσης δεν μπορεί να παραταθεί επ΄αόριστον, επειδή περιορίζει τις θεμελιώδεις ελευθερίες, η υπουργός Υγείας Καρολίνα Ντάριας δήλωσε την Τετάρτη πως οι περιφέρειες διαθέτουν "επαρκή μέτρα προκειμένου να συνεχίσουν να κρατούν μακριά τον ιό".
Μπορούν πάντα, για παράδειγμα, να περιορίζουν τα ωράρια και τη δυναμικότητα υποδοχής των μπαρ, των εστιατορίων ή των καταστημάτων.
Ορισμένες μάλιστα έχουν ήδη ζητήσει το πράσινο φως της δικαιοσύνης για τη διατήρηση αυστηρών περιορισμών. Έτσι, το τουριστικό αρχιπέλαγος των Βαλεαρίδων εξασφάλισε την Πέμπτη την έγκριση προκειμένου να διατηρήσει την απαγόρευση κυκλοφορίας και τον περιορισμό σε έξι άτομα των ιδιωτικών συναθροίσεων.
Στην προσπάθεια να καταπραΰνει τις αντιδράσεις των περιφερειών, η κυβέρνηση τους επέτρεψε, εξάλλου, να ασκήσουν έφεση στο ανώτατο δικαστήριο στην περίπτωση που τα τοπικά δικαστήρια απορρίψουν τα μέτρα τους.
Η Καρολίνα Ντάριας επικαλέστηκε τη βελτίωση της επιδημιολογικής κατάστασης και την πρόοδο των εμβολιασμών προκειμένου να αιτιολογήσει την άρση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης.
Το 27% του πληθυσμού έχει ήδη λάβει μία δόση εμβολίου και το 12% έχει πλήρως εμβολιασθεί στη χώρα όπου ο αριθμός των θετικών διαγνώσεων 14 ημερών είναι περίπου 200 ανά 100.000 κατοίκους, μακράν των 475 στη Γαλλία ή των 305 στη Γερμανία, σύμφωνα με απολογισμό που συνέθεσε το AFP με βάση επίσημα στοιχεία.
Οι επιδημιολόγοι εκτιμούν πως η βελτίωση αυτή εξηγείται από την απόφαση να διατηρηθεί ο αποκλεισμός των περιφερειών την περίοδο του Πάσχα των καθολικών (τον Απρίλιο), αντίθετα με ό,τι είχε γίνει την περίοδο των Χριστουγέννων, όταν οι Ισπανοί είχαν το δικαίωμα να ταξιδέψουν για ορισμένες ημέρες από μία περιφέρεια σε άλλη. Τότε ο αριθμός των μολύνσεων είχε εκτοξευθεί.
Η κατάσταση παραμένει "επισφαλής"
"Με την αύξηση των μετακινήσεων, θα υπάρχει πάντα ο κίνδυνος αύξησης και των μολύνσεων", προειδοποιεί ο Σαλβαδόρ Μαθίπ, καθηγητής επιστημών υγείας στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο της Καταλονίας, σύμφωνα με τον οποίο η άρση της κατάστασης υγειονομικής έκτακτης ανάγκης "ενδέχεται να αποδειχθεί πρόβλημα".
"Κάποιος μπορεί να σκεφθεί πως δεν μπορεί να υπάρξει ένα 'πικ' στις μολύνσεις επειδή εμβολιαζόμαστε μα καλό ρυθμό", όμως η κατάσταση παραμένει "επισφαλής" και "δεν μπορούμε να διατεινόμαστε ότι έχουμε μια κανονική ζωή", όταν, για παράδειγμα, το 42% των κλινών στις μονάδες εντατικής θεραπείας στην περιφέρεια της Μαδρίτης είναι κατειλημμένο από ασθενείς με Covid, πρόσθεσε.
Πηγές: ΑΜΠΕ, AFP