Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Ξαφνικά, σαν ένα ξέφρενο κύμα που σαρώνει τα πάντα, επικρατεί μια υπέρμετρη αισιοδοξία από την επανεκκίνηση των οικονομιών με άνοιγμα της εστίασης, των μετακινήσεων, των κοινωνικών συναθροίσεων και του τουρισμού. Σίγουρα οι εμβολιαστικές εκστρατείες, που έχουν ανεβάσει ταχύτητα το τελευταίο διάστημα, έχουν παίξει σημαντικό ρόλο σε αυτή την εξέλιξη.
Το άνοιγμα αυτό δημιουργεί τώρα το ενδεχόμενο οι ευρωπαϊκές οικονομίες να επιστρέψουν στα προ της πανδημίας επίπεδα πριν από το 2022, όπως είχε πρότινος προβλέψει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), εν αναμονή της αύξησης των καταναλωτικών δαπανών τους επόμενους μήνες. Οικονομολόγοι της Citi θεωρούν ότι υπάρχει πιθανότητα η οικονομία της περιοχής να επανέλθει στα προ κορονοϊού επίπεδα πριν από τα τέλη του τρέχοντος έτους, ενώ ο Χόλγκερ Σκμίντινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank, προβλέπει ότι η αύξηση της ζήτησης από τον Μάιο θα επαναφέρει την οικονομία στους παλαιούς ρυθμούς της πριν από τα τέλη του τρέχοντος έτους. Προφανώς, οι παραπάνω ενθαρρυντικές προβλέψεις βασίζονται σε ένα σενάριο ισχυρής ανάκαμψης στο δεύτερο εξάμηνο, αρχίζοντας από τους καλοκαιρινούς μήνες με το μεγάλο στοίχημα του τουρισμού. Υπάρχουν ωστόσο αρκετοί προβληματισμοί ως προς την επιστροφή του παγκόσμιου τουρισμού στα προ της πανδημίας επίπεδα, με τους περισσότερους αναλυτές να την βλέπουν μετά το 2023, γεγονός που δυσκολεύει τις ασφαλείς προβλέψεις.
Όσο για τις αποταμιεύσεις των ευρωπαϊκών νοικοκυριών, τις οποίες η Oxford Economics υπολογίζει στα 500 δισ. ευρώ, υπάρχουν πολλά σενάρια για το πού θα δαπανηθούν. Όμως και εδώ υπάρχουν αρκετά ερωτηματικά. Ανάλυση του Economist, βασιζόμενη στα στοιχεία για το ΑΕΠ των οικονομιών της Ομάδας του G7 από το 1820 έως σήμερα, δείχνει ότι έπειτα από περιόδους μαζικής αναστάτωσης, που οφείλονται σε πολέμους και πανδημίες και όχι σε χρηματοοικονομικούς παράγοντες, οι άνθρωποι έχουν σφοδρή επιθυμία να βγουν έξω και να δαπανήσουν χρήματα, όμως η αβεβαιότητα παραμένει και αυτό λειτουργεί ανασταλτικά. Η ίδια ανάλυση δίδει ακόμη δύο μαθήματα, ότι οι πανδημίες ενθαρρύνουν τους ανθρώπους και τις επιχειρήσεις να δοκιμάσουν νέους τρόπους αναλαμβάνοντας ακόμη και ρίσκο και ότι ακολουθεί συχνά πολιτική αναταραχή με απρόβλεπτες οικονομικές συνέπειες.
Ήδη οι ανισότητες έχουν γίνει πολύ πιο έντονες και δεν υπάρχει στον ορίζοντα κάποια πολιτική ικανή να την εξαλείψει. Επιπλέον, η πανδημία δεν έχει ακόμη νικηθεί. Η Ινδία είναι «καζάνι που βράζει» και όσο θα υπάρχουν τέτοιες εστίες σε διάφορα σημεία του πλανήτη οι τίτλοι του τέλους θα αργήσουν να μπουν. Και επειδή όλα κρίνονται εκ του αποτελέσματος, η αισιοδοξία μπορεί μεν να βοηθά στη δημιουργία κλίματος, όμως σε περίπτωση που διαψευσθεί θα μπορούσε να φέρει χτύπημα πολλαπλών διαστάσεων.
